Rất tình cờ, TS. Carrie Wade, Giám đốc Phân khoa Giảm thiểu Tác hại, Viện Nghiên cứu R Street (Mỹ) ghé Sài Gòn vào cuối tuần trước khi sang Philippines dự hội thảo về giảm thiếu tác hại thuốc lá. Những phản biện hơi ngược dòng của bà, hóa ra, thú vị hơn tưởng tượng rất nhiều.

TS. Carrie Wade, Giám đốc Phân khoa Giảm thiểu Tác hại, Viện Nghiên cứu R Street (Mỹ).
TS. Carrie Wade, Giám đốc Phân khoa Giảm thiểu Tác hại, Viện Nghiên cứu R Street (Mỹ).

Carrie, cử nhân khoa học thần kinh và tiến sĩ dược học tại Đại học Minnesota, cộng thêm bằng thạc sĩ sức khỏe cộng đồng của Đại học Johns Hopkins, có vẻ ngoài khá cứng rắn, như chính quan điểm khoa học của bà. Bà bảo: “Khi nhiều quốc gia xem xét các hạn chế quy mô lớn đối với việc bán thuốc lá điện tử, thì điều quan trọng đối với tất cả mọi người là lùi lại và hỏi, chúng ta đang cố gắng đạt được điều gì? Sử dụng một dạng thuốc lá mới, một loại thuốc lá được tin là an toàn hơn ít nhất 95% so với thuốc lá truyền thống như bây giờ, chắc chắn không phải không có vấn đề gì, nhưng nếu được thực hiện chính xác, nhiều bệnh, và cả tử vong nữa, liên quan đến hút thuốc có thể cải thiện được tốt hơn. Vấn đề, là đừng để người trẻ hút thuốc lá, chứ không phải cấm những người đang hút thuốc xấu chuyển sang hút một thứ… ít xấu hơn”.

Nhà khoa học tập trung cả đời để nghiên cứu các vấn đề liên quan đến làm thế nào để những sáng kiến về sức khỏe cộng đồng có thể giúp ngăn ngừa tỷ lệ nghiện và giảm các tiêu cực xã hội và hệ lụy đối với cá nhân từ việc sử dụng các chất gây nghiện này rất hăng hái chia sẻ những nghiên cứu khoa học mới nhất chứng minh rằng dù sao thuốc lá điện tử cũng… ít hại hơn thuốc lá truyền thống. Khi làm việc với Liên minh Giảm thiểu Tác hại của bang Baltimore (Mỹ) để hướng tới mục tiêu thúc đẩy các chính sách quản lý chất gây nghiện hợp lý và hiệu quả, bà tin rằng nỗ lực quan trọng nhất là làm sao để người trẻ không phải hút thuốc lá chứ không phải là cấm thuốc lá điện tử.

Thoạt nghe, một nhà khoa học không ủng hộ chính sách cấm thuốc lá điện tử thì cũng… hơi kỳ. Nói chung thứ không tốt thì nên cấm thôi. Nhưng đúng là, rượu bia còn không cấm được, thì phản biện của bà không phải là không đáng lưu tâm, nhất là khi người phụ nữ này vẫn tiếp tục gửi thư cho cộng đồng các nhà lập pháp trên thế giới để yêu cầu có những chính sách tích cực và gốc rễ hơn trong việc hạn chế tác hại của thuốc lá.