Ung thư biểu mô tuyến tụy (PDAC) là một căn bệnh nguy hiểm. Theo ước tính, có ít hơn 5% bệnh nhân còn sống sau 5 năm mắc bệnh, và họ rất hiếm khi được chữa khỏi hoàn toàn. Ngay cả khi bệnh nhân kết hợp nhiều phương pháp như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị,…kết quả điều trị thường không mấy khả quan.
Thói quen hút thuốc lá là một yếu tố nguy cơ chính gây ra ung thư tuyến tụy. Gần 1/4 tổng số ca tử vong do ung thư tuyến tụy có liên quan đến việc sử dụng thuốc lá. Tuy nhiên, cơ chế gây bệnh của thuốc lá cho đến nay vẫn chưa được biết rõ. Ngoài ung thư tuyến tụy, thuốc lá còn là tác nhân thúc đẩy sự phát triển của nhiều loại ung thư khác bao gồm: ung thư phổi, ung thư lưỡi, thanh quản, dạ dày và não. Những người trưởng thành hút thuốc lá thường xuyên có tuổi thọ giảm trung bình từ 13 đến 15 năm.
Trong một nghiên cứu được tiến hành trên 490 bệnh nhân ung thư tuyến tụy ở Los Angeles, California (Mỹ), các nhà khoa học phát hiện những người hút một bao thuốc trở lên mỗi ngày có nguy cơ phát triển ung thư tuyến tụy cao hơn từ 5 đến 6 lần so với người bình thường. Nguy cơ phát triển ung thư tuyến tụy do hút thuốc lá phụ thuộc vào khoảng thời gian, cường độ hút thuốc cũng như độ tuổi bắt đầu hút thuốc.
Độ tuổi trung bình mắc bệnh ung thư tuyến tụy ở những người hút thuốc sớm hơn 15 năm (56 tuổi) so với những người không hút thuốc (71 tuổi).
Trong số hơn 7.000 hóa chất trong khói thuốc lá, có ít nhất 250 hóa chất gây hại và hơn 60 loại chất gây ung thư bao gồm: asen, benzen, ethylene oxide, niken, nitrosamine. Nicotine là thành phần chính của khói thuốc. Mặc dù bản thân nicotine không phải là chất gây ung thư, nhưng các chất chuyển hóa của nó có khả năng gây ung thư ở mức độ cao, ví dụ như 4-(methylnitrosamine)-1-(3-pyridyl)-1-butanone (NNK), N′-nitrosonornicotine (NNN) và 4-(Methylnitrosamino)-1-(3-pyridyl)-1-butanol (NNAL).
Thuốc lá điếu, xì gà, tẩu thuốc, thuốc lá điện tử, chứa hàm lượng nicotine và các chất chuyển hóa nicotin gây ung thư khác nhau. Trong quá trình hút thuốc, nicotine di chuyển đến phổi và nhanh chóng được hấp thụ vào máu, sau đó di chuyển đến tuyến tụy và nhiều cơ quan nội tạng khác như thực quản, lá lách, manh tràng, tim. Nồng độ nicotine trong dịch tuyến tụy của người hút thuốc cao hơn gấp 7 lần so với người không hút thuốc.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, mỗi năm có khoảng 6 triệu người chết vì thói quen hút thuốc. Có ít nhất 17 loại ung thư là do thuốc lá gây ra. Nếu xu hướng hiện tại vẫn tiếp tục, thế kỷ này sẽ có hơn một tỷ người chết vì nguyên nhân liên quan đến khói thuốc.
Quốc Lê (Theo NCBI)