Nhân viên tiếp thị từ xa dễ bị máy móc thay thế nhất, trong khi chuyên gia trị liệu khó bị thay thế nhất.

Trong bài viết mới đây trên tạp chí Tia Sáng, GS.TS Hồ Tú Bảo, Viện trưởng Viện John von Neumann (TP.HCM), cho biết, trong một nghiên cứu tại Đại học Oxford vào năm 2013, hai chuyên gia Frey và Osborne đã phân tích dự đoán 702 ngành nghề và xếp chúng theo xác suất về mức độ công nghệ số có thể thay thế con người.

Hai bảng dưới đây chỉ ra một số ngành nghề có thể tự động hóa được nhiều nhất và ít nhất.

Một số nghề có khả năng tự động hóa được nhiều nhất

Xác suất

Nghề nghiệp

0.99

Nhân viên tiếp thị từ xa (telemarketers)

0.99

Nhân viên kỹ thuật thư viện

0.98

Người định giá bảo hiểm

0.98

Trọng tài thể thao, các viên chức thể thao khác

0.98

Thư ký pháp luật

0.97

Chủ khách sạn, quán ăn, quán cà-phê

0.97

Người môi giới bất động sản

0.97

Nhà thầu lao động nông nghiệp

0.96

Thư ký và trợ lý hành chính ngành luật, ngành y

0.94

Nghề chuyển phát nhanh


Bảng 2. Một số nghề ít khả năng tự động hoá được nhất

Xác suất

Nghề nghiệp

0.0028

Chuyên gia trị liệu

0.0040

Biên đạo múa

0.0042

Bác sĩ và bác sĩ phẫu thuật

0.0043

Nhà tâm lý

0.0055

Nhà quản lý nguồn nhân lực

0.0065

Nhà phân tích hệ máy tính

0.0077

Nhà nhân chủng học và nhà khảo cổ học

0.0100

Kỹ sư hàng hải và kiến trúc sư hải quân

0.0130

Người quản lý kinh doanh

0.0150

Giám đốc điều hành


10 kỹ năng hàng đầu người lao động cần có

GS Bảo còn cho biết, Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2016 chia những kỹ năng cần thiết cho công ăn việc làm của số đông người lao động trong thời chuyển đổi số được chia thành ba khối: Khả năng (khả năng về nhận thức và thể chất), Kỹ năng cơ bản (kỹ năng về chuyên môn và xử lý công việc), và Kỹ năng đa chiều (kỹ năng về xã hội, hệ thống, kỹ thuật, giải quyết vấn đề phức tạp, và quản lý nguồn lực).


Ba khối kỹ năng cơ bản liên quan đến nghề nghiệp thời chuyển đổi số.

Tầm quan trọng của các kỹ năng cũng thay đổi theo thời gian và sự phát triển xã hội, và khó dự đoán trong quãng thời gian dài. Nhưng có thể thấy 10 kỹ năng hàng đầu xếp theo tầm quan trọng vào các năm 2015 và 2020 trong bảng 3. Từ đây có thể thấy "kỹ năng giải quyết những vấn đề phức tạp" hay "kỹ năng xã hội" vào năm 2020 là những kỹ năng hàng đầu.

Điều đáng quan tâm là hai kỹ năng “quản lý chất lượng” và “lắng nghe tích cực” của năm 2015 đã không có trong danh sách 10 kỹ năng quan trọng nhất của năm 2020, và được thay bằng hai kỹ năng “quản lý nhân sự” và “trí tuệ cảm xúc”. “Trí tuệ cảm xúc” (emotional intelligence, tức việc nhận thức được phản ứng của người khác và hiểu tại sao họ phản ứng vậy) trở thành một kỹ năng quan trọng trong những năm tới đây khi mọi việc hay dở đều được gắn với truyền thông và lan tỏa rất nhanh.

Thêm nữa, thứ tự của các kỹ năng này cũng thay đổi đáng kể. Chẳng hạn “tính sáng tạo” và “tư duy phê phán” được xếp phía trên trong nhóm kỹ năng hàng đầu của năm 2020.


10 kỹ năng hàng đầu được thừa nhận rộng rãi thời chuyển đổi số.