Nhiều bệnh nhân chết vì Covid-19 có virus trong tim

Những người này cũng có nhiều khả năng bị nhịp tim bất thường trước khi chết hơn những bệnh nhân không bị virus xâm lấn tim. Nghiên cứu mới cho thấy cách Covid có thể gây hại cho tim, và một số phương pháp điều trị khả thi.

Các nhà khoa học đến nay đã có nhiều bằng chứng về tổn thương tim ở bệnh nhân Covid-19. Ví dụ, một số bệnh nhân có nồng độ troponin tăng cao - các phân tử được giải phóng trong máu khi tim bị thương. Nhiều bệnh nhân khác thì bị viêm màng bao quanh tim - và viêm tim. Nhưng vẫn chưa rõ liệu những vấn đề này là do virus SARS-CoV-2 tấn công trực tiếp vào tim, hay do phản ứng miễn dịch hoạt động quá mức chống lại virus.

Các nghiên cứu trước chưa đưa ra kết luận về việc liệu SARS-CoV-2 có thể xâm nhập mô tim hay không. James Stone, nhà nghiên cứu bệnh học tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, cho biết, nhiều nghiên cứu sử dụng phản ứng chuỗi polymerase thời gian thực (RT-PCR) chưa tìm thấy virus trong mô tim. Nhưng theo Stone, sau khi bệnh nhân qua đời, mô tim thường được xử lý và sử dụng các hóa chất bảo quản như parafin, có thể phá vỡ RNA và ngăn chặn quá trình phát hiện virus.

Vì vậy, ông và nhóm của mình đã sử dụng một cách tiếp cận khác: lai tại chỗ và lập hồ sơ phiên mã NanoString. Giống như RT-PCR, các kỹ thuật này sử dụng các phân tử đánh dấu đặc biệt để gắn vào và phát hiện các đoạn RNA của virus, nhưng điểm khác biệt là không cần phải tạo ra bản sao DNA. Phương pháp này có thể xác định RNA của virus ngay cả khi RNA đã bị chia thành nhiều mảnh nhỏ hơn. Nhóm của ông phân tích khoảng 1.000 mẫu mô tim - hơn 20 mẫu từ mỗi bệnh nhân trong số 41 bệnh nhân mà họ theo dõi. Stone nói rằng con số này gấp đôi số mẫu trên mỗi bệnh nhân trong hầu hết các nghiên cứu trước đây.

Theo nhóm nghiên cứu báo cáo trên tạp chí Modern Pathology, SARS-CoV-2 đã có mặt trong 30 trái tim. Và chỉ những bệnh nhân có virus trong tim mới gặp phải các triệu chứng rung tâm nhĩ, nhịp tim nhanh và không đều, những bệnh nhân khác trong nghiên cứu không gặp các tình trạng này.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu virus có tấn công trực tiếp vào tim trong những trường hợp này hay không. Hầu hết các tế bào tim bị nhiễm bệnh là tế bào miễn dịch, có thể SARS-CoV-2 đã xâm nhập vào các tế bào này ở nơi khác trong cơ thể trước khi chúng di chuyển đến tim. Và vẫn chưa rõ liệu chính virus hay các tế bào miễn dịch mang virus là yếu tố gây ra các vấn đề về tim ở bệnh nhân.

Dù vậy, nghiên cứu mới có thể giúp giải thích tại sao steroid dexamethasone lại hữu ích đối với một số bệnh nhân Covid. Đây là một trong những loại thuốc đầu tiên cho thấy khả năng ngăn ngừa tử vong do Covid-19. Thuốc này làm giảm viêm, vì vậy nó có thể đã hạn chế sự hiện diện của các tế bào miễn dịch mang SARS-CoV-2 trong tim, Stone nói. Chỉ 50% bệnh nhân được điều trị bằng dexamethasone có virus trong tim, so với 90% bệnh nhân không dùng thuốc.

Nhưng so với các thử nghiệm lâm sàng lớn, số lượng bệnh nhân trong nghiên cứu mới này vẫn quá ít, không thể kết luận rằng một loại thuốc có khả năng bảo vệ tim tốt hơn các loại thuốc khác hay không, Nicholas Hendren, chuyên gia tim mạch tại Trung tâm Y tế Tây Nam Đại học Texas, nhận xét.