Kết quả nghiên cứu cho phép kết luận rằng chu kỳ tích nước hồ chứa là một yếu tố thúc đẩy hoạt động địa chấn đang diễn ra ở khu vực hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2.

Sơ đồ vị trí nghiên cứu và chấn tâm động đất (ML ≥ 1) khu vực Thủy điện Sông Tranh 2 giai đoạn từ tháng 9 năm 2012 đến tháng 3 năm 2020
Thủy điện Sông Tranh 2 được tích nước vào tháng 11/2010, ngay sau đó động đất bắt đầu xuất hiện ở khu vực gần hồ. Trong ảnh là sơ đồ vị trí nghiên cứu và chấn tâm động đất (ML ≥ 1) khu vực Thủy điện Sông Tranh 2 giai đoạn từ tháng 9 năm 2012 đến tháng 3 năm 2020. Ảnh: VAST

Ở Việt Nam, động đất kích thích đã xảy ra ở một số hồ chứa sau khi tích nước như Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu. Đặc biệt, tại khu vực thủy điện Sông Tranh 2, động đất có dấu hiệu hoạt động bất thường khi kéo dài từ 2011 đến nay mà chưa có dấu hiệu suy giảm.

Trước tình hình đó, TS. Thái Anh Tuấn và các cộng sự thuộc Viện Vật lý địa cầu (Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam) đã phối hợp với nhóm nghiên cứu thuộc Viện Phương pháp phân tích môi trường – Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia Italia (CNR) đã tiến hành nghiên cứu chi tiết nhằm tìm hiểu quá trình động lực do sự biến đổi của mực nước lòng hồ tác động đến hoạt động động đất kích thích khu vực thủy điện Sông Tranh 2.

Theo thông tin từ Trung tâm Thông tin - Tư liệu, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, đề tài đã xác định cơ cấu chấn tiêu của 21 trận động đất có cơ chế thuận kết hợp trượt bằng phải, góc dốc nằm trong khoảng từ 50 đến 77 độ. Trục ứng suất nén ép (P) theo phương Tây Bắc – Đông Nam, tách dãn theo phương Đông Bắc – Tây Nam.

Kết quả mô phỏng ứng suất Coulomb cho thấy, phần lớn động đất xảy ra trong vùng có giá trị dương của ∆S, nghĩa là sự tích nước của hồ chứa có ảnh hưởng đến sự xuất hiện của động đất. Kết quả phân tích phổ Schuster đã xác định được chu kỳ hoạt động chính của động đất khu vực thủy điện Sông Tranh 2 là khoảng 390 ngày, kết quả này phù hợp với chu kỳ chính của quá trình tích nước. Kết quả nghiên cứu cho phép kết luận rằng chu kỳ tích nước hồ chứa là một yếu tố thúc đẩy hoạt động địa chấn đang diễn ra ở khu vực hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2.