Lần đầu so sánh trực tiếp 4 loại vaccine COVID-19

Các so sánh trước đây về vaccine COVID-19 thường tập hợp dữ liệu từ các nghiên cứu hoặc thử nghiệm khác nhau, trong khi mỗi nghiên cứu có các kỹ thuật phòng thí nghiệm hoặc cách chọn mẫu khác nhau, do đó kết quả so sánh không chính xác. Ngược lại, nghiên cứu mới áp dụng cùng kỹ thuật để so sánh 4 loại vaccine (của Pfizer, Moderna, Johnson & Johnson và Novavax) dựa trên 14 thước đo, bao gồm cả mức độ kháng thể và tế bào miễn dịch T và B.

Nhìn chung, các loại vaccine COVID-19 đều cho hệ miễn dịch tiếp xúc và học cách ngăn chặn protein gai của SARS-CoV-2, loại protein mà virus dùng để xâm nhập vào tế bào. Nhưng bốn loại vaccine trong nghiên cứu so sánh dựa trên ba công nghệ vaccine khác nhau. Vaccine của Moderna và dựa trên công nghệ mRNA; vaccine của Johnson & Johnson sử dụng công nghệ vector virus, vaccine của Novavax thì dựa trên công nghệ protein.

Vaccine của Novavax đã được cấp phép sử dụng ở gần 40 nước, trong khi ba loại vaccine còn lại đều đã được cấp phép rộng rãi trên toàn cầu.

Kết quả, nồng độ kháng thể do hai liều Pfizer hoặc Moderna tạo ra có xu hướng giảm đáng kể trong vòng sáu tháng. Ngược lại, nồng độ kháng thể từ vaccine của Johnson & Johnson có xu hướng ổn định hoặc thậm chí tăng lên theo thời gian. Nhưng về tổng lượng, nồng độ kháng thể đo được sáu tháng sau khi tiêm vaccine của Johnson & Johnson vẫn thấp hơn so với mức quan sát được sáu tháng sau khi tiêm Pfizer hoặc Moderna.

Hai mũi vaccine Novavax tạo ra phản ứng kháng thể tương đương các phản ứng với vaccine mRNA. Tuy nhiên, sau khi tiêm Novavax, số tế bào T CD8+, tế bào miễn dịch tiêu diệt các tế bào bị nhiễm bệnh, thấp đến mức không thể phát hiện được, trong khi ba loại vaccine còn lại tạo ra nhiều tế bào miễn dịch hơn hẳn.

Kết quả này nhất quán với các nghiên cứu trước đây. Nhưng nghiên cứu mới phân tích sâu rộng hơn về phản ứng của hệ thống miễn dịch, và đo lường các loại vaccine một cách trực tiếp và đồng nhất hơn.

Nhưng kết quả này không nhằm tuyên bố vaccine chiến thắng và vaccine thua cuộc, nhà nghiên cứu miễn dịch Alessandro Sette, đồng tác giả nghiên cứu, lưu ý, mà chỉ nhằm đánh giá toàn diện về các tác dụng khác nhau mà các loại vaccine tạo ra.

Nghiên cứu cũng chỉ xem xét tác động của hai mũi vaccine, bởi vì các tác giả bắt đầu nghiên cứu vào cuối năm 2020, trước khi các cơ quan y tế khuyến cáo tiêm mũi thứ ba. Sette và các đồng nghiệp đang thực hiện một nghiên cứu so sánh trực tiếp tương tự đối với mũi thứ ba.