Tại sao có má lúm đồng tiền?

Ở một số nền văn hóa, người ta coi má lúm đồng tiền là biểu hiện của vẻ đẹp hoặc thậm chí là sự may mắn. Nhưng điều gì gây ra má lúm đồng tiền, và tại sao một số người có chúng trong khi những người khác thì không?

Lúm đồng tiền là những vết lõm nhỏ, tự nhiên trên da. Cứ 5 người thì có 1 người sở hữu má lúm đồng tiền, theo một phân tích tổng hợp được công bố trên tạp chí The Journal of Craniofacial Surgery vào năm 2019.

Má lúm đồng tiền hình thành do sự thay đổi về mặt giải phẫu của một cơ trên khuôn mặt gọi là cơ gò má lớn (ZMj). Loại cơ này có nhiệm vụ kéo miệng lên và xuống, tạo ra những biểu cảm trên khuôn mặt như niềm vui hoặc nỗi đau. Tuy nhiên, ở những người có má lúm đồng tiền, cơ gò má lớn phân tách thành hai nhóm cơ – một ở trên khóe miệng và một ở dưới. Các nhà khoa học gọi nó là ZMj kép, hoặc ZMj chẻ đôi. Khi da di chuyển trên hai nhóm cơ này, nó sẽ tạo thành vết lõm lúm đồng tiền.

Mặc dù má lúm đồng tiền đôi khi được coi là một khuyết tật bẩm sinh, nhưng nhiều nhà khoa học không ủng hộ điều này bởi vì nó không gây ra bất kỳ rủi ro sức khỏe rõ ràng nào cho con người.

Những người sở hữu khuôn mặt dài và hẹp thường sẽ có lúm đồng tiền dài và hẹp hơn. Trong khi đó, những người với khuôn mặt ngắn và rộng thường có lúm đồng tiền hình tròn.

Má lúm đồng tiền thường xuất hiện giống nhau ở các thế hệ kế tiếp nhau trong một gia đình. Điều này cho thấy, lúm đồng tiền là một đặc điểm có thể di truyền từ bố mẹ sang con cái. Theo một nghiên cứu đánh giá được công bố trên tạp chí Innovative Journal of Medical and Health Science vào năm 2015, những người có cha hoặc mẹ sở hữu má lúm đồng tiền thì họ sẽ có xác suất thừa hưởng đặc điểm này từ 25–50%. Trong trường hợp cả bố và mẹ đều có má lúm đồng tiền, xác suất sẽ tăng lên mức từ 50–100%.

“Cơ chế di truyền của má lúm đồng tiền cho đến nay vẫn chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng, với rất ít các khám phá liên quan đến vấn đề này”, Ross Elledge, bác sĩ phẫu thuật răng miệng và hàm mặt tại Vương quốc Anh, cho biết. “Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học tin rằng má lúm đồng tiền là đặc điểm di truyền được mã hóa trên nhiễm sắc thể thường (không phải nhiễm sắc thể giới tính) và nó là tính trạng trội. Chỉ cần một gene trong cặp gene là đủ để mã hóa cho sự xuất hiện của lúm đồng tiền, và gene này có thể di truyền từ cả cha hoặc mẹ”.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Di truyền, nhiều người bẩm sinh đã có má lúm đồng tiền nhưng cũng có những người phát triển đặc điểm này trong thời thơ ấu. Lúm đồng tiền có thể tồn tại trong suốt cuộc đời hoặc biến mất khi người ta lớn lên.

Một lời giải thích cho sự tồn tại nhất thời của lúm đồng tiền liên quan đến chất béo tích tụ ở má trong thời thơ ấu. Mọi người thường mất dần chất béo ở khu vực má khi họ lớn lên, cơ mặt căng và dãn ra khiến cho lúm đồng tiền biến mất.

“Mỡ tại khu vực này biến đổi theo thời gian, làm cho lúm đồng tiền xuất hiện rõ hơn hoặc mờ hơn”, Elledge cho biết.

Má lúm đồng tiền hình thành ở một hoặc cả hai bên má, nhưng má lúm đồng tiền đơn lẻ (chỉ xuất hiện ở một bên má) là rất hiếm. Chúng có thể khác nhau về độ sâu, kích thước ở hai bên khóe miệng, và xuất hiện sâu hơn khi mọi người mỉm cười hoặc cười lớn.

Ngoài má, lúm đồng tiền cũng có thể hình thành trên các bộ phận khác nhau của cơ thể.

Lúm đồng tiền xuất hiện ở cằm đôi khi còn được gọi là “cằm chẻ”. Nó không hình thành theo cùng một cách so với lúm đồng tiền trên má. Thay vào đó, đây là những vết lõm hình chữ Y, hình thành khi phần bên phải và bên trái của xương hàm hoặc cơ hàm không hợp nhất hoàn toàn khi bào thai phát triển trong bụng mẹ. Cũng giống như má lúm đồng tiền, những người có cằm chẻ thừa hưởng gene quy định tính trạng này từ cha, mẹ hoặc cả hai.

Lúm đồng tiền ở lưng đôi khi còn có tên gọi khác là “lúm đồng tiền của thần Vệ nữ”. Nó hình thành khi một dây chằng ngắn kéo dài từ một phần xương hông đến da ở lưng. Dây chằng này kéo da vào trong, tạo ra một lúm đồng tiền.

Lúm đồng tiền trên lưng thường nằm ở phần lưng dưới, ngay phía trên mông. Giống như các vết lõm trên da khác, người ta cho rằng vết lõm ở lưng hình thành do yếu tố di truyền, nhưng hiện nay các nhà khoa học chưa có đủ nghiên cứu để kết luận về vấn đề này.

Câu hỏi đặt ra là nếu một người sở hữu má lúm đồng tiền thì họ có nhiều khả năng xuất hiện lúm đồng tiền ở những nơi khác trên cơ thể hay không?

“Không có cơ sở di truyền hoặc giải phẫu rõ ràng nào về việc lúm đồng tiền ở những vùng khác trên cơ thể sẽ xuất hiện theo sau lúm đồng tiền trên má”, Elledge nói. “Như vậy, việc sở hữu lúm đồng tiền trên má không liên quan đến khả năng xuất hiện lúm đồng tiền ở bất kỳ nơi nào khác trên cơ thể”.

Nếu bạn sinh ra không có má lúm đồng tiền nhưng lại mong muốn sở hữu đặc điểm này trên khuôn mặt thì phẫu thuật thẩm mỹ là lựa chọn duy nhất. Bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ sẽ rạch một đường nhỏ tại nơi bệnh nhân muốn có má lúm đồng tiền, loại bỏ một lượng mô và mỡ nhỏ. Sau đó, bác sĩ sử dụng chỉ khâu để nối các cơ và da trên má lại với nhau, tạo ra má lúm đồng tiền vĩnh viễn.

Quá trình phẫu thuật tạo hình má lúm đồng tiền diễn ra khá nhanh chóng và bệnh nhân có thể về nhà ngay trong ngày. Các biến chứng sau phẫu thuật rất hiếm gặp, bao gồm tổn thương dây thần kinh mặt, để lại sẹo, chảy máu hoặc nhiễm trùng.

Vậy má lúm đồng tiền có lợi ích gì mà nó được giữ lại trong quá trình tiến hóa của con người?

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí American Journal of Physical Anthropology vào năm 2008, má lúm đồng tiền là một đặc điểm giúp con người giao tiếp thông qua gương mặt tốt hơn. Những người có má lúm đồng tiền thường rất dễ thương và tạo được thiện cảm với người khác khi giao tiếp.

Tương tự, má lúm đồng tiền có thể là một yếu tố hỗ trợ cho sự hấp dẫn giới tính. Nếu mọi người chú ý đến khuôn mặt của bạn nhiều hơn, thì sẽ có thêm cơ hội họ muốn sinh con với bạn.

Ngoài ra, lúm đồng ở trẻ em tạo nên nét đáng yêu và cuốn hút với người lớn, nhất là với cha mẹ của chúng. Từ đó, cha mẹ sẽ yêu thương con cái nhiều hơn và nuôi nấng con cái tốt hơn.

Theo Live Science