Loài mới được đặt tên là Hemiphyllodactylus vanhoensis - theo tên của huyện Vân Hồ.
Theo một nghiên cứu được công bố vào cuối tháng Bảy trên tạp chí Zootaxa, các nhà khoa học đã phát hiện một loài thằn lằn mới trong dịp đi thực địa đến các khu rừng của huyện Vân Hồ (Sơn La) vào năm 2022 và 2023 để khảo sát động vật hoang dã.
Trong các chuyến khảo sát ban đêm, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy ba con thằn lằn có vẻ ngoài lạ trên những chiếc lá cách mặt đất hơn 4m, phía trên lối vào một hang đá. Quan sát kỹ hơn, họ nhận ra đã phát hiện một loài mới. Họ đặt tên loài này là Hemiphyllodactylus vanhoensis, theo tên huyện Vân Hồ, nơi nó được phát hiện, và cho đến nay, đây là khu vực duy nhất tìm thấy các cá thể thằn lằn thân mảnh Vanho.
Loài mới được xác định thông qua kiểu vảy, màu sắc, các ngón của chi trước và các đặc điểm nhỏ khác. Phân tích DNA cho thấy loài mới có ít nhất 3% sự khác biệt về mặt di truyền so với các loài thằn lằn có họ hàng khác.
Nghiên cứu mô tả thằn lằn thân mảnh Vanho có thể dài hơn 7cm một chút. Chúng có đầu "hình tam giác", mắt "lớn" và mõm "tròn". Tứ chi của chúng "ngắn" và "khỏe" với nhiều ngón có móng vuốt.
Cơ thể của con đực được bao phủ bởi các đốm màu nâu sẫm, nâu nhạt và màu kem. Đuôi của nó có sọc. Những con cái có hoa văn tương tự nhưng màu sắc nhạt hơn một chút.
Thằn lằn thân mảnh Vanho sống trong các khu rừng karst (đá vôi) ở độ cao hơn 1.000m.
Nhóm nghiên cứu gồm TS Lưu Quang Vinh (Trưởng Bộ môn Động vật rừng, Khoa Quản lý Tài nguyên rừng và Môi trường, Đại học Lâm nghiệp), TS. Hà Bích Hồng (Viện Công nghệ sinh học Lâm nghiệp, Đại học Lâm nghiệp) và các đồng nghiệp trong nước lẫn quốc tế khác.
Trong lần đi thực địa này, họ cũng phát hiện ra một loài thằn lằn mới khác ở Lào. Các nhà khoa học đã công bố những
phát hiện mới trong bài báo “Integrative taxonomy reveals two new species of karst-dwelling Hemiphyllodactylus Bleeker, 1860 (Squamata: Gekkonidae) from the border region of Laos and Vietnam”.
Tuấn Đỗ