Các nhà khoa học đã ghi nhận trường hợp trinh sản đầu tiên ở một con cá sấu cái chưa từng tiếp xúc với con đực trong khoảng 16 năm.

Trinh sản, hay còn gọi là sinh sản đơn tính ngẫu nhiên, là hiện tượng trứng phát triển thành phôi thai mà không cần tinh trùng thụ tinh. Hiện tượng này ít khi xảy ra, nó được cho là xuất hiện khi một loài phải đối mặt với các điều kiện không thuận lợi và khó khăn như áp lực từ môi trường hoặc khi không có bạn tình.

Ở các loài chim, cá, thằn lằn và rắn đã từng có ghi nhận về hiện tượng này, song ở cá sấu thì chưa.

Phát hiện này mang lại hiểu biết thú vị về khả năng tổ tiên trước đây của cá sấu, ví dụ như khủng long, có thể từng có khả năng tự sinh sản.

Con cá sấu trên thuộc loài cá sấu châu Mỹ (Crocodylus acutus), đã được nuôi giữ từ năm 2002 khi mới 2 tuổi. Nó được nuôi nhốt trong chuồng ở Costa Rica đã 16 năm.

Cá sấu châu Mỹ được đánh giá là loài có nguy cơ tuyệt chủng ngoài tự nhiên.

Một con cá sấu châu Mỹ xuất hiện trên sông Tarcoles ở Costa Rica vào năm 2022 Ảnh: Luis Acosta
Một con cá sấu châu Mỹ xuất hiện trên sông Tarcoles ở Costa Rica vào năm 2022 Ảnh: Luis Acosta

Tháng 1/2018, những người trông coi thú đã phát hiện một ổ 14 trứng trong chuồng của nó.

Nghiên cứu cho biết, không có gì lạ khi các loài bò sát nuôi nhốt có thể đẻ trứng, nhưng nếu là trong thời gian cách ly với bạn tình, những quả trứng này thường được coi là hỏng và bị loại bỏ”.

Khó hiểu là sau 3 tháng ấp, cả 14 quả trứng đều không nở nhưng một quả đã hình thành bào thai cá sấu hoàn chỉnh.

Bào thai này sau đó đã được kiểm tra và phát hiện là giống cái.

Ngoài ra, phân tích gene từ mô tim của bào thai và lớp da được lột ở cá sấu mẹ cho thấy 99,9% tương đồng, chứng tỏ bào thai này thực sự không có bố.

Để tạo ra một tế bào trứng thì một tế bào tiền thân phân chia thành 4 tế bào: một tế bào trở thành tế bào trứng và giữ lại các cấu trúc tế bào quan trọng, cũng như tế bào chất dạng gel; trong khi các tế bào còn lại mang các vật chất di truyền phụ.

Như vậy, trong trường hợp này, một trong những tế bào còn lại về cơ bản đã đóng vai trò của tinh trùng và dung hợp với trứng để “thụ tinh”.

Theo các nhà nghiên cứu, phát hiện trên cho thấy trứng nên được kiểm tra khả năng sống sót ngay cả khi không có con đực.

Phát hiện được công bố trên tạp chí Biology Letters.

Nguồn: