Cầu thủ World Cup đương đầu với cái nóng ở Qatar ra sao

Trận đấu đầu tiên của World Cup 2022 diễn ra vào ngày 20/11 tại Qatar dưới nhiệt độ khoảng 30°C và độ ẩm 60%. Đây là World Cup đầu tiên được tổ chức vào tháng 11, nhằm tránh mùa hè nóng bức của Qatar.

Phép đo đáng chú ý nhất khi nói đến nhiệt độ và sức khỏe của vận động viên là nhiệt độ bầu ướt (WBGT), kết hợp giữa nhiệt độ, độ ẩm và các yếu tố khác bao gồm góc của Mặt trời và tốc độ gió. Độ ẩm cao khiến cơ thể cảm thấy nóng hơn và cơ chế đổ mồ hôi để làm mát trở nên kém hiệu quả hơn. Vì vậy, chơi thể thao trong môi trường WBGT cao có thể khiến nhiệt độ cơ thể tăng cao một cách nguy hiểm.

Câu hỏi đặt ra là các cầu thủ ứng phó như thế nào? Và giải đấu có rút ra bài học về cách thể thao nói chung thích nghi với một thế giới nóng lên không?

Máy điều hòa nhiệt độ trên các sân vận động sẽ phát huy tác dụng, nhưng các cầu thủ vẫn có nguy cơ gặp stress nhiệt. Hiệu quả của điều hòa sẽ rõ rệt hơn ở các rìa sân vận động, nơi khán giả ngồi, so với khu vực chơi bóng ở giữa sân, bởi vì họng gió nằm dưới ghế ngồi trên khán đài và từ các bức tường, Carolyn Broderick, nhà khoa học thể thao tại Đại học New South Wales và là giám đốc y tế của Tennis Australia và đội tuyển Olympic Australia, cho biết.

Một số sân vận động không và các khu liên hợp tại World Cup chỉ là những sân tập thông thường, không có điều hòa, Thijs Eijvogels, nhà sinh lý học thể dục tại trung tâm y tế Đại học Radboud Hà Lan, cho biết.

Cầu thủ có thể cho cơ thể làm quen với nhiệt độ cao nếu có đủ thời gian. Trước Thế vận hội Olympic Tokyo năm 2020, Eijsvogels đã cho các vận động viên chơi thử trong môi trường 16°C và sau đó là trong môi trường nhiệt độ cao hơn mô phỏng khí hậu mùa hè ở Tokyo. "Mức giảm hiệu suất trung bình là 25%", Eijsvogels nói. Để giảm thiểu tác động này, nhóm Eijsvogels cho các vận động viên tiếp xúc dần dần với nhiệt trong quá trình luyện tập, và nhận thấy hiệu suất của họ trong môi trường nóng đã được cải thiện. Đối với các cầu thủ bóng đá đến từ các vùng có khí hậu mát như Bắc Âu, việc tiếp xúc với nhiệt độ cao trong 10–14 ngày là đủ để trở nên thích nghi hoàn toàn, Eijsvogels giải thích.

Các nhà nghiên cứu cũng đang thử nghiệm cách phát hiện khi nào một vận động viên gặp stress nhiệt, và cách hạ nhiệt xuống mức an toàn. Ollie Jay, giám đốc Vườn ươm Nghiên cứu Nhiệt và Sức khỏe tại Đại học Sydney, cùng với Broderick đã phát triển một thang đo stress nhiệt. Thang đo này đã được sử dụng thành công trong giải quần vợt Úc mở rộng, và là lý do giải này đã tạm dừng một trong những trận bán kết nữ năm 2019 để sân vận động được che phủ và làm mát.

Các biện pháp can thiệp khác được cho là hữu ích bao gồm chườm khăn đá và uống nước lạnh hoặc nước đá để làm mát nhiệt độ lõi cơ thể. Jay cho biết các biện pháp giảm nhẹ này dễ áp dụng trong quần vợt, vì thường xuyên có các khoảng nghỉ 90 hoặc 120 giây. Trong bóng đá cầu thủ không có nhiều khoảng nghỉ như vậy.

Câu hỏi làm thế nào để duy trì thành tích thể thao trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt ngày càng trở nên cấp bách hơn. Liên đoàn Các cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp FIFPRO đã kêu gọi ngành bóng đá chú ý hơn đến việc cầu thủ phải thi đấu dưới nắng nóng và bảo vệ họ bằng cách tạo ra nhiều khoảng nghỉ hơn.

Eijsvogels cho biết các vận động viên nghiệp dư có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ ​​biến đổi khí hậu, bởi vì họ ít được tiếp cận với các biện pháp can thiệp giảm thiểu và thích nghi hơn so với các vận động viên chuyên nghiệp.

Trong khi đó, Jay lưu ý, thể thao có thể tiếp tục phát triển trong điều kiện khí hậu biến đổi, "nếu có một hệ thống quản lý rủi ro dựa trên bằng chứng và hoạt động hiệu quả".