Nhận thấy hạn chế của máy điện châm sử dụng pin truyền thống, nhóm sinh viên ĐH Quốc gia TPHCM đã chế tạo siêu tụ điện từ vỏ sầu riêng để lưu trữ năng lượng ổn định và thân thiện với môi trường.

Đăng Khoa và Hoàng Long đo điện hóa cho siêu tụ điện tại phòng thí nghiệm
Hai sinh viên Đăng Khoa và Hoàng Long đo điện hóa cho siêu tụ điện tại phòng thí nghiệm. Ảnh: VNU-HCM

Máy điện châm là một trong loại thiết bị y tế vật lý trị liệu giúp phục hồi chức năng được ứng dụng phổ biến trong điều trị cơn đau mãn tính, các chứng bệnh về thần kinh, cơ bắp, xương khớp, tuần hoàn, v.v. Phương pháp điều trị điện châm sử dụng một dòng điện nhất định tác động lên các huyệt châm cứu để chữa bệnh. Dòng điện có thể tác động lên huyệt qua kim châm hoặc qua điện cực nhỏ đặt lên da vùng huyệt. Đây là phương pháp kết hợp giữa y học cổ truyền (châm cứu) và y học hiện đại (dòng điện).

Tuy nhiên, nhiều bác sĩ y học cổ truyền đang gặp phải một vấn đề, đó là máy điện châm lưu động truyền xung điện không ổn định. Nguyên nhân là do thiết bị này dùng nguồn điện từ pin, mà pin thì có “tuổi thọ” ngắn, càng dùng thì dòng điện càng yếu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quá trình hỗ trợ bệnh nhân mà còn thải ra môi trường lượng lớn pin đã qua sử dụng.

Theo thông tin được đăng tải trên trang chủ ĐH Quốc gia TPHCM, với mong muốn cải thiện tính ổn định của nguồn điện trong máy điện châm cũng như giảm thiểu việc sử dụng pin truyền thống, sinh viên Bùi Đặng Đăng Khoa (Trường ĐH Bách khoa TPHCM) đã tìm cách tạo ra siêu tụ điện từ nguồn nguyên liệu tái tạo và hạn chế gây ô nhiễm môi trường.

Nhờ việc tham gia một dự án nghiên cứu về vỏ sầu riêng, Đăng Khoa nhận thấy vỏ trắng sầu riêng có cấu trúc xốp tự nhiên nên có khả năng khuếch tán điện tử và đẩy mạnh quá trình dẫn truyền ion trong dung dịch điện ly khá tốt. Do đó, vỏ sầu riêng phù hợp để tạo ra carbon aerogel - vật liệu nền tảng trong việc chế tạo siêu tụ điện.

Từ tháng 1/2023, dưới sự hỗ trợ của ThS.BS Nguyễn Hữu Đức Minh (giảng viên Trường ĐH Y Dược TPHCM), Khoa cùng các sinh viên ĐH Quốc gia TPHCM là Chế Quang Công, Lê Hoàng Long, Nguyễn Thị Mỹ Ngọc (Trường ĐH Bách khoa) và Phạm Nguyễn Đăng Tuyên (Trường ĐH KHXH&NV) tiến hành nghiên cứu tạo ra siêu tụ điện.

Nhóm nghiên cứu cho biết, vỏ trắng sầu riêng sau khi tách sẽ được cắt thành các khối có kích thước 4x4x1(mm), rửa sạch bằng nước cất và bảo quản trong tủ đá; trải qua các bước thủy nhiệt, sấy thăng hoa và nhiệt phân, thu được carbon aerogel. Sau đó, nhóm phủ vật liệu này lên vỏ pin lithium để hoàn thiện siêu tụ điện rồi lắp vào máy điện châm. Nhóm mang đi đo điện hóa và thu được kết quả điện dung 200 F/g, mật độ năng lượng là 10 Wh/kg, ổn định qua 10.000 chu kỳ.

“Kết quả phân tích chứng minh hiệu suất của siêu tụ mới tương đồng với những sản phẩm pin trên thị trường. Tuy nhiên, độ ổn định của siêu tụ mới cao hơn, có thể sử dụng thời gian dài mà không bị nóng máy”, sinh viên Hoàng Long giải thích.

Quá trình tổng hợp vật liệu carbon aerogel từ vỏ sầu riêng
Quá trình tổng hợp vật liệu carbon aerogel từ vỏ sầu riêng. Ảnh: VNU-HCM

Ngoài ra, vì không sử dụng hóa chất nên quy trình tạo ra carbon aerogel từ vỏ sầu riêng của nhóm khá đơn giản, giúp rút ngắn thời gian và hạn chế ảnh hưởng môi trường. Một ưu điểm nữa, nhóm dễ dàng tìm thấy nguyên liệu nhờ nguồn cung sầu riêng lớn tại đồng bằng sông Cửu Long.

Nhờ những ưu điểm này, nghiên cứu đã lọt vào top 13 sáng kiến xuất sắc của cuộc thi Sáng kiến thanh niên về chuyển đổi năng lượng và đảm bảo công bằng xã hội năm 2024 và được đầu tư 50 triệu đồng để phát triển sản phẩm.

“Không chỉ vậy, tụi mình còn có cơ hội kết nối với các chuyên gia của Green Youth Labs và được góp ý rất nhiều về mảng truyền thông, cách dự toán kinh phí và viết đề cương dự án sao cho chi tiết, logic” - Khoa cho biết.

Hiện tại, nhóm tập trung vào mảng lưu trữ năng lượng, cụ thể là chế tạo siêu tụ điện ứng dụng trong thiết bị điện châm. Sau khi hoàn thiện, nhóm dự định xin cấp phép thử nghiệm lâm sàng từ hội đồng Y Đức của Bệnh viện Phục hồi chức năng - Điều trị bệnh nghề nghiệp nhằm đánh giá độ an toàn và hiệu quả thực tế của sản phẩm.