Trong lúc phần đông nhân loại còn chưa có nhận thức đầy đủ về lĩnh vực điện toán lượng tử, bao gồm cả lợi thế lẫn tiềm năng ứng dụng của nó, thì gã khổng lồ công nghệ IBM vừa công bố một phiên bản máy tính lượng tử thương mại có thiết kế bắt mắt tại Triển lãm Điện tử tiêu dùng (CES) ở Las Vegas (Mỹ).

Hệ thống trên có tên đầy đủ là IBM Q System One với năng lực tính toán lên tới 20 qubit, về cơ bản là một hộp thủy tinh cao khoảng 9 feet (2,74 m) chứa các thành phần cần thiết để duy trì quá trình tính toán lượng tử, bao gồm một bộ làm mát có chức năng giữ cho các qubit luôn ở mức nhiệt độ trên 0 tuyệt đối (-460 độ F).


Hệ thống IBM Q System One. Nguồn: IBM.

Theo như mô tả chào hàng của IBM thì đây chính là hệ thống điện toán lượng tử hoàn chỉnh tích hợp đầu tiên trên thế giới (world’s first fully integrated universal quantum computing system). Thay vì tìm cách bán Q System One ngay, IBM đang lên kế hoạch kết nối nó với internet, cho phép các kỹ sư, nhà khoa học và giới nghiên cứu có thể khai thác sức mạnh từ xa. Tuy vậy, đây vẫn chưa phải là máy tính lượng tử mạnh nhất, khi ngay chính IBM cũng từng xây dựng một hệ thống có năng lực tính toán lên tới 50 qubit (tức mạnh hơn nhiều) vào năm 2017.

Mỗi bit lượng tử (viết tắt là qubit) tương đương với các ký tự 0 hoặc 1 trong hệ nhị phân – nền tảng của máy tính thông thường. Theo lý thuyết, máy có càng nhiều qubit thì năng lực tính toán lại càng mạnh, cho nên 20 qubit là chưa đủ để System One có thể hoàn toàn thay thế các tác vụ (đối với những khối dữ liệu khổng lồ và đòi hỏi tốc độ siêu nhanh) mà nhiều trung tâm dữ liệu truyền thống đang phải đảm nhận mỗi ngày ngày. Do đó, các nghiên cứu tin rằng, còn rất nhiều việc phải làm để máy tính lượng tử trở nên thực sự vượt trội so với những đối tác được xây dựng trên nền tảng nhị phân.

Tuy nhiên, đó chưa phải là vấn đề mà IBM quan tâm khi đại diễn của hãng nhấn mạnh, rằng sự ra đời của Q System One chủ yếu chỉ mang ý nghĩa như một bước đi mang tính biểu tượng trong việc khai phá tiềm năng của lĩnh vực tính toán lượng tử vì mục tiêu khoa học và thương mại.