Bộ Tư pháp Estonia vừa chính thức đề nghị Ott Velsberg – CDO (Chief Data Officer) hay giám đốc dữ liệu) của cả nước – thiết kế một "thẩm phán robot" để chăm sóc hồ sơ tồn đọng của các tranh chấp nhỏ tại tòa án – Wired đưa tin.
Theo đó, người phán xử được trang bị sức mạnh của trí tuệ nhân tạo (AI) này sẽ có nhiệm vụ phân tích các tài liệu pháp lý và những thông tin liên quan khác để đưa ra phán quyết. Mặc dù các quyết định đó sẽ còn được rà soát bởi một thẩm phán khác là người thật, song dự án này thật sự là một ví dụ nổi bật về công lý được tiếp sức bởi những thành tựu trong lĩnh vực AI.
Mặc dù chỉ là một quốc gia Bắc Âu nhỏ bé với chưa tới 1,4 triệu dân, nhưng Estonia đang khiến cả thế giới phải thán phục với những bước tiến ấn tượng trong lĩnh vực số hóa, tinh gọn và hiện đại hóa các chức năng của chính phủ. Trong số đó phải kể tới chương trình e-residency (cư trú điện tử) cho phép bất cứ ai, kể cả người nước ngoài cũng có thể truy cập các dịch vụ của chính phủ. Ngoài ra còn có thẻ ID thông minh – một biểu hiện của thế hệ chính phủ kỹ thuật số tiếp theo, mặc dù vẫn còn tồn tại một vài lỗ hổng bảo mật đáng kể.
Không chỉ riêng hệ thống tòa án ở Estonia mới trải qua một cuộc đại tu bằng AI, khi trên thực tế nó đã tham gia vào quy trình tự động hóa nhiều chức năng của chính phủ trong những năm qua. Chẳng hạn, AI sẽ quét hình ảnh vệ tinh và đối chiếu với thuật toán để xác định xem liệu hoạt động canh tác nông nghiệp đang nhận trợ cấp có tuân theo những quy tắc bắt buộc của chính phủ hay không, hoặc hệ thống sẽ quét sơ yếu lý lịch của những người lao động vừa bị sai thải để tìm kiếm việc làm mới cho họ.
Nhưng đây là lần đầu tiên một chương trình thuật toán liên quan đến các vấn đề pháp lý được đề nghị phát triển bởi chính cơ quan tư pháp của một đất nước. Cách đây không lâu, một dịch vụ chat-bot có trụ sở tại Anh cũng đã được ứng dụng để rà soát lại hơn 100.000 vé đỗ xe ở London và New York. Đó đều là những ví dụ chứng tỏ sức mạnh của AI, cho thấy nó không chỉ hữu dụng trong việc đơn giản hóa các hoạt động của chính phủ mà còn giúp xóa đi những tồn đọng khổng lồ – bước tiến mà chúng ta đang tìm kiếm nhằm khắc phục những thành kiến cố hữu đối với các thuật toán tự động hóa hôm nay.
Nguồn:
Phương Hiền (theo Wired)