Theo Tổng cục Hải quan, nửa đầu tháng 1 Việt Nam nhập khẩu hơn 4.900 ôtô, giá trị 116 triệu USD, gấp hơn 2 lần so với cùng kỳ 2016 cả về số lượng và giá trị.Trong đó, riêng xe 9 chỗ trở xuống là 3.700 chiếc, gấp hơn 3 lần mức 1.200 xe của nửa đầu tháng 1/2016. Giá trị xe cũng tăng mức tương đương.
Lượng xe con tăng vọt hơn 3 lần khiến nhiều người nghĩ tới nguyên nhân do thuế nhập khẩu từ ASEAN giảm về mức 30% so với 40% năm 2016. Nhưng các chuyên gia trong ngành nhận định, đây chỉ là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến lượng xe nhập.
Thời điểm trùng Tết nguyên đán, số mẫu xe nhập khẩu tăng, thuế nhập khẩu giảm và biến động của đầu 2016 là những nguyên nhân chính.
Mua sắm mùa Tết
Như mọi năm, dịp mua sắm cuối năm đến Tết âm lịch luôn là mùa bán hàng cao điểm của ngành ôtô, lượng xe nhập về vì thế cũng tăng cao hơn. Mọi năm Tết âm lịch vào khoảng tháng 2 dương lịch, nhưng năm nay Tết sớm hơn, ngay cuối tháng 1, do đó lượng xe về để thông quan và giao cho khách ngay trước Tết vì thế tăng đột biến. Cùng thời điểm tháng 1/2016 mới chỉ là tháng 11 âm lịch.
Thuế nhập khẩu từ ASEAN giảm
Thuế nhập khẩu từ ASEAN giảm từ 40% năm 2016 về 30% năm 2017 cũng là một tác động đến lượng xe nhập, tuy không quá nhiều. Bởi lẽ, lượng xe con nhập về từ ASEAN chủ yếu là của Mitsubishi, Toyota Fortuner, Yaris, Honda Civic, Accord... Chiếm nhiều nhất là xe bán tải lại không được xếp chung trong nhóm xe chở người và có mức thuế suất ưu đãi riêng là 5% nên không chịu tác động.
Tất nhiên thuế giảm cũng là một động lực để các hãng nhập thêm xe. Những xe ghi số liệu nhập về vào tháng 1 thực tế có thể về cảng từ tháng 12 nhưng đợi sang tháng 1 mới thông quan để hưởng mức thuế suất mới, giảm chi phí cho hãng.
Ngoài ra, xe đăng ký vào tháng 1/2017 cũng mang tới nhiều giá trị vô hình hơn cho khách hàng mua xe như xe đời mới, niên hạn mới, giá trị còn lại khi sử dụng cao hơn...
Số mẫu xe nhập khẩu tăng
Số mẫu xe con nhập khẩu trong đầu 2017 nhiều hơn so với 2016, vì có nhiều mẫu xe mới cũng như các hãng chuyển từ xe lắp ráp sang xe nhập. Isuzu có thêm mu-X, Ford thêm Explorer, Suzuki thêm Ciaz, Toyota Fortuner và Honda Civic chuyển từ lắp ráp sang nhập khẩu... Độ "hot" của những mẫu xe này đóng góp nhiều vào lượng xe nhập chung. Ví như Fortuner, đợt thông quan đầu có thể lên tới cả nghìn xe.
Biến động của đầu 2016
Lượng xe nhập 2017 tăng vọt hơn 3 lần so với 2016 không chỉ bởi nguyên nhân đến từ những thay đổi trong 2017 mà còn bởi đầu 2016 thị trường chứng kiến biến động về thuế TTĐB. Tháng 1/2016 là thời điểm nghị định 108 có hiệu lực, sử dụng giá tính thuế TTĐB mới là giá bán buôn, thay cho giá vốn như trước đó. Giá bán buôn bằng giá vốn cộng thêm chi phí quảng cáo, vận chuyển, bán hàng, lợi nhuận doanh nghiệp.
Nhưng ở thời điểm nghị định này có hiệu lực, các nhà nhập khẩu xe lại không nhận được những hướng dẫn cách tính cụ thể từ cơ quan chức năng, do đó hầu hết đều dè chừng nhập xe chờ chỉ thị, khiến lượng xe nhập không cao dù lúc đó là thời điểm tháng 11 âm lịch, chuẩn bị vào mùa mua sắm cuối năm.
Bối cảnh 2017
Lượng xe nhập khẩu của nửa đầu tháng 1/2017 tăng gấp 3 lần năm ngoái chỉ mang tính thời điểm, chưa phải là chỉ dấu chung cho toàn thị trường. Nhưng các chuyên gia cũng chung nhận định, thị trường 2017 sẽ vẫn tăng so với 2016 vì giá xe có thể giảm nhẹ hoặc không tăng, kinh tế cũng ổn định, hệ thống ngân hàng hỗ trợ cho người mua xe ngày càng tốt.
Tuy nhiên, thông tin giá xe từ ASEAN có thể giảm sâu vì thuế nhập khẩu giảm rộ lên gần đây là không chính xác. Đại diện một hãng xe Nhật chuyên nhập khẩu từ Thái Lan cho biết thuế chỉ là một yếu tố ảnh hưởng tới mức giá bán ra. Để tính toán con số phù hợp còn phải cân nhắc với chính sách của chính phủ, tỷ giá đồng tiền, chi phí bán hàng... Vì thế, giá khó lòng giảm sâu, nhưng nhìn chung 2017 sẽ là một năm dễ mua xe hơn so với 2016.