Dựa vào một chiến lược tưởng như là tự sát, Alibaba đã sinh lời trong một năm nhiều hơn Amazon trong suốt lịch sử của mình. Nhìn dài hạn, người khổng lồ internet Trung Quốc đã tránh được việc rơi vào cái bẫy mà Amazon đang phải đối mặt, cái bẫy có lẽ sẽ khiến cho tập đoàn của Jeff Bezos phải trả giá bằng chiến thắng chung cuộc.

Jack Ma - ông chủ của Alibaba. Nguồn: EPA/LAURENT GILLIERON
Jack Ma - nhà sáng lập Alibaba. Nguồn: EPA/LAURENT GILLIERON

Người ta không cần dạy cho nhà sáng lập Alibaba, Jack Ma, ai là Tôn Tử. Ông chủ của gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc không những đã đọc “Binh pháp Tôn Tử”, quyển sách về chiến lược đầu tiên được biết đến, mà còn thực hành nó một cách xuất sắc.

Giống như tất cả các nhà khởi nghiệp khi mới bắt đầu, Alibaba đã tìm cách thúc đẩy traffic (lưu thông) trên trang của mình, kỳ vọng sau đó sẽ biến những người ghé thăm trang thành khách hàng. Chiến lược Alibaba từng theo đuổi là phải được tham chiếu nhiều nhất có thể, được lên hàng đầu tìm kiếm trong các kết quả trên Baidu, trang tìm kiếm lớn nhất ở Trung Quốc.

Nhưng bất ngờ với đa số, Jack Ma và ê-kíp của mình đã đưa ra một quyết định kỳ quặc: chặn Baidu và ngăn các tham chiếu đến trang của Alibaba [trên Baidu]. Một quyết định có vẻ điên rồ, vì nó ngăn Alibaba tiếp cận một lượng khổng lồ khách hàng tiềm năng.

Trên thực tế, Alibaba đã nhìn vào dài hạn. Không nghĩ rằng mình sẽ kiếm tiền chỉ nhờ việc bán các sản phẩm trên trang thương mại điện tử, nhà sáng lập của Alibaba đã sớm hiểu rằng, ông có thể tiền tệ hoá lưu lượng trên trang của mình. Bằng việc chặn Baidu, Alibaba thực ra đã tạo điều kiện để các nhãn hàng muốn tiếp cận những vị khách sẵn sàng mua bán trên mạng có thể gài vào các quảng cáo ở Alibaba, nơi mà khách hàng tìm đến.

Nếu để cho Baidu tham chiếu đến các trang của mình, Jack Ma sẽ để cho Baidu làm những gì mà Google đang làm với Amazon: nắm lấy các khách hàng của Amazon để bán được nhiều quảng cáo hơn cho các nhãn hiệu. Hiện nay, các nhãn hiệu chủ yếu thông qua Google để tiếp cận các khách hàng muốn mua bán trên mạng - trên Amazon và những trang khác.

Chiến lược của Alibaba đã vận hành hoàn hảo. Ngày nay, có hơn 40% các giao dịch trên Ammazon đạt được nhờ thông qua tìm kiếm và tập đoàn này đang ngày càng mất dần không gian vào tay Google. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Alibaba đã hất cẳng Baidu bằng việc trở thành người dẫn đầu hiển nhiên, không chỉ trong lĩnh vực thương mại điện tử, mà cả trong lĩnh vực Internet.

Chúng ta hãy quay lại với sự đối đầu ngày càng gia tăng giữa hai người khổng lồ toàn cầu về thương mại điện tử: Amazon và Alibaba. Hãy tưởng tượng Amazon quyết định bành trướng ở Trung Quốc, một lựa chọn mà tập đoàn có trụ sở ở Seattle chắc chắn đã từng nhắm đến, trước khi sẽ bị chặn (giống như Google) ở quốc gia nơi nhà nước chặn các doanh nghiệp nước ngoài để bảo vệ doanh nghiệp của nội địa. Alibaba khi đó trở thành ông chủ trò chơi ở nước mình, cùng lúc dẹp bỏ được mối nguy hiểm địa phương từ Baidu. Theo đuổi chiến thắng, Alibaba sẽ quyết định sớm hay muộn việc mở rộng lãnh thổ ra ngoài biên giới Trung Quốc. Lúc này, nó sẽ đối mặt với một đối thủ đã bị yếu đi, Amazon, vì Amazon đã bị cầm chân bởi một đối thủ ngang tầm, Google.

Bertrand Jouvenot - Cố vấn, chuyên gia về thương mại điện tử

Nguồn:
https://www.lemonde.fr/idees/article/2018/07/10/comment-alibaba-va-tuer-amazon_5329170_3232.html#xtor=AL-32280539