Nhiều phòng nghiên cứu sáng đèn tới 7-8 giờ tối, các buổi sinh hoạt học thuật diễn ra hằng tuần. Không khó hiểu khi các cụm từ “đánh thức con gấu ngủ đông”, “thay đổi nhận thức”… được dùng để nhắc đến hoạt động của Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN.

Thức tỉnh trách nhiệm của cán bộ

Tại buổi sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và phương hướng hoạt động 6 tháng cuối năm 2016, ông Nguyễn Mạnh Quân - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách khoa học và công nghệ (KH&CN) đã thay mặt tập thể viện trình bày báo cáo sơ kết, trong đó nêu nhiều kết quả đã đạt được và cũng thẳng thắn chỉ ra những mặt còn hạn chế.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh phát biểu chỉ đạo tại buổi sơ kết. Ảnh: Quang Trí
Thứ trưởng Trần Quốc Khánh phát biểu chỉ đạo tại buổi sơ kết. Ảnh: Quang Trí

Không đơn thuần là báo cáo kết quả công tác, buổi sơ kết trở nên sôi nổi bởi phần thảo luận với nhiều ý kiến thể hiện niềm tin và sự kỳ vọng vào các mặt hoạt động của viện. Bà Cao Thị Thu Anh - Phụ trách Ban Chính sách đầu tư tài chính KH&CN, Chủ tịch Công đoàn Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN - chia sẻ, trước đây nhiều cán bộ của viện thường chỉ làm tròn trách nhiệm, không ít người sao nhãng, không tập trung cao độ vào công việc được giao. Thế nhưng gần đây, viện đã điều chỉnh để có cách tiếp cận hoàn toàn khác trong quản lý.

“Viện đã gắn trách nhiệm cao hơn cho từng cán bộ, thức tỉnh trách nhiệm của mỗi người với công việc thay vì kiểu làm tùy hứng như trước đây. Chính điều này đã làm thay đổi không khí, tác động rất lớn đến mọi người. Mặc dù ban đầu ai cũng cảm thấy áp lực nhưng sau đó thấy hưng phấn với công việc hơn” - bà Thu Anh chia sẻ.

Theo bà, ai đi làm việc cũng mong muốn sống được với nghề, mà để sống được với nghề, ngoài chuyện cơm áo gạo tiền còn phải thỏa mãn đam mê: “Giờ đây, các cán bộ nghiên cứu của viện đang dần được sống với đam mê trong công việc. Bộ phận nghiên cứu có nhiều phòng sáng đèn tới 7- 8 giờ tối. Các buổi sinh hoạt khoa học, học thuật được tổ chức đều đặn hằng tuần thay vì vài tháng mới thực hiện một lần như trước đây”.

Cũng như nhiều cán bộ khác, bà Cao Thị Thu Anh tin tưởng cách làm mới sẽ “đánh thức các con gấu ngủ đông” của Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN. Họ nhận thức được rằng thay đổi này bắt nguồn từ việc lãnh đạo Bộ KH&CN đã kịp thời điều chỉnh các mặt hoạt động của viện, luôn sát sao quan tâm và hỗ trợ, khiến các cán bộ có thêm động lực, xác định được trách nhiệm của mình để có ý thức cống hiến.

Thống nhất chương trình hành động

Việc Việt Nam ký kết TPP, FTA, tham gia cộng đồng ASEAN… và Chính phủ tập trung chỉ đạo, điều hành theo mô hình của Chính phủ kiến tạo và phục vụ đặt ra yêu cầu nghiên cứu, xây dựng các cơ chế, chính sách, giải pháp để kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao giá trị trong nước. Điều này đang đặt ra nhiều thách thức đối với Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN.

Tham dự và chỉ đạo hội nghị sơ kết của viện, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Quốc Khánh cho rằng, việc duy trì năng lực nghiên cứu dài hạn, nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản và hệ thống để sẵn sàng cung cấp luận cứ khoa học đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý của Bộ KH&CN là rất cần thiết. Tuy nhiên bên cạnh đó, viện cũng phải đưa được các kết quả nghiên cứu của mình vào công việc cụ thể, đóng góp thiết thực cho các hoạt động quản lý nhà nước của bộ.

Một buổi sinh hoạt học thuật tại Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN. Ảnh: Quang Trí
Một buổi sinh hoạt học thuật tại Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN. Ảnh: Quang Trí

Thứ trưởng khẳng định, vai trò của viện là rất quan trọng, ngoài việc giúp bộ xây dựng và ban hành cơ chế chính sách thì việc nghiên cứu để chỉ rõ KH&CN hỗ trợ được gì, đóng góp như thế nào trước thách thức mới cũng là vấn đề mà người làm chiến lược, chính sách phải biết.

Đặc biệt, để chuẩn bị xây dựng và ban hành chiến lược phát triển KH&CN giai đoạn 2021-2030, viện cần có kế hoạch tổng thể về các nhiệm vụ cần nghiên cứu để hoàn thành việc xây dựng chiến lược một cách tốt nhất.

Là lãnh đạo bộ đã nhiều năm trực tiếp theo dõi, phụ trách Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh tin rằng với sự chuyển biến tích cực thể hiện trong nhiều hoạt động cụ thể của viện thời gian qua - trong đó thấy rõ sự thống nhất cả hệ thống từ việc Đảng ủy viện ban hành nghị quyết chuyên đề, đến việc các tổ chức chuyên môn, đoàn thể thống nhất mục tiêu và có chương trình hành động cụ thể nhằm thực hiện tốt các “ đặt hàng” của bộ - Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN sẽ sớm đáp ứng được các yêu cầu, đòi hỏi của bộ trong thời gian tới.

“Một tinh thần mới đang lan tỏa. Anh em trong viện đang cố gắng, quyết tâm triển khai các nhiệm vụ đúng kế hoạch, đúng thời hạn. Viện đã đổi mới tư duy và có cách làm mới. Các hoạt động của viện bắt đầu đi vào nền nếp và có chuyển biến tích cực” - Thứ trưởng Trần Quốc Khánh ghi nhận.

Để đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN đã có một số kiến nghị với Bộ KH&CN, trong đó có việc cho phép viện áp dụng tối đa cơ chế tự chủ để triển khai các hoạt động, đề nghị bộ tạo điều kiện tăng cường, bổ sung cán bộ nghiên cứu trình độ cao cho viện.

Trước các kiến nghị này, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh gợi ý viện trước mắt cố gắng sử dụng và phát huy hiệu quả nguồn lực hiện có, sau đó cần có kế hoạch đào tạo cán bộ. “Hình thức tốt nhất là đào tạo qua công việc và đào tạo qua các kênh của bộ.

Đây là cách làm thiết thực nhất. Bên cạnh đó, trong quá trình xây dựng nhiệm vụ nghiên cứu dài hạn có tính khả thi cao, viện hoàn toàn có thể đăng ký đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ. Ngoài ra, các nội dung từ nghiên cứu cũng có thể đưa vào phục vụ chương trình giảng dạy sau này” - Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.

Theo báo cáo công tác 6 tháng đầu năm và phương hướng hoạt động 6 tháng cuối năm 2016 được ông Nguyễn Mạnh Quân - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN - trình bày, trong 6 tháng đầu năm, viện đã tích cực nghiên cứu bổ sung để hoàn thiện hồ sơ đề án về cơ chế hợp tác công - tư đồng tài trợ thực hiện các nhiệm vụ KH&CN trình Thủ tướng Chỉnh phủ. Viện đang tiếp tục phối hợp với Vụ Pháp chế (Bộ KH&CN) tiếp thu ý kiến của các vụ chức năng thuộc Văn phòng Chính phủ để chuẩn bị báo cáo Thủ tướng Chính phủ.