Trung Quốc tăng cường điện than

Phân tích của Greenpeace cho thấy, từ tháng 1 đến tháng 3 năm nay, ít nhất 20,45 GW điện than đã Trung Quốc được phê duyệt, tăng từ 8,63GW trong cùng kỳ năm 2022. Trong cả năm 2021, có 18GW điện than được Trung Quốc phê duyệt.

Kế hoạch 5 năm của Đảng Cộng sản Trung Quốc từ năm 2016 đã nhấn mạnh việc giảm tiêu thụ than và phát triển các nguồn năng lượng sạch. Năm 2020, Chủ tịch Tập Cận Bình cam kết rằng Trung Quốc sẽ trung hòa carbon vào năm 2060.

Các động thái này đã thúc đẩy một kỷ nguyên giảm phê duyệt điện than khi các chính quyền địa phương ở Trung Quốc tìm cách giữ cho nền kinh tế của mình đi đúng hướng với các ưu tiên của Bắc Kinh.

Nhưng năm 2021, Trung Quốc bị mất điện trên diện rộng, dẫn đến sự thay đổi đáng kể trong các ưu tiên về năng lượng của Đảng Cộng sản. Tháng 9/2022, giá điện tăng vọt khi các nhà máy mở cửa trở lại để phục vụ nhu cầu sản xuất sau đại dịch COVID-19. Nhưng chính phủ đã đặt mức trần giá điện, vì vậy nhiều nhà máy điện giảm sản lượng thay vì hoạt động thua lỗ.

Trung Quốc phụ thuộc vào than đá cho hơn một nửa mức tiêu thụ năng lượng. Khi những ngôi nhà ở miền bắc lạnh giá của đất nước phải đối mặt với viễn cảnh mùa đông khắc nghiệt không có nhiệt sưởi ấm, chính phủ đã chuyển từ giảm than sang ưu tiên an ninh năng lượng. Xie Wenwen - nhà vận động về khí hậu và năng lượng tại Greenpeace, cho biết tình hình này dẫn đến một "lầm tưởng rằng nếu bạn xây dựng nhiều nhà máy điện hơn, an ninh năng lượng sẽ cao hơn".

Các nhà vận động lập luận rằng để đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng của Trung Quốc, yếu tố cần thiết không phải là nhiều điện than hơn mà là một mạng lưới linh hoạt hơn.

Hơn 75% tài nguyên than, gió, năng lượng mặt trời và thủy điện của Trung Quốc nằm ở phía tây, trong khi hơn 70% lượng điện được tiêu thụ ở miền trung và miền đông. 5 tỉnh ở bờ biển phía đông chiếm gần 40% tổng lượng điện của Trung Quốc. Các nhà hoạch định chính sách vẫn chưa tìm ra giải pháp tái cân bằng hiệu quả vấn đề này.

Trong kế hoạch 5 năm lần thứ 14 từ năm 2020-2025, chính phủ Trung Quốc nói rằng hơn một nửa nhu cầu năng lượng tăng trong giai đoạn này nên được cung cấp bởi năng lượng tái tạo. Từ năm 2010 đến năm 2021, năng lượng tái tạo của Trung Quốc tăng với tỷ lệ trung bình 19,2%/năm, chủ yếu từ năng lượng gió và mặt trời. Nhưng năm ngoái, ông Tập nói rằng than đá sẽ vẫn là trụ cột chính trong cơ cấu năng lượng của Trung Quốc và "khó có thể thay đổi trong ngắn hạn".