Các nhà nghiên cứu ở Trung Quốc đang rất vui mừng sau khi chính phủ nước này nới lỏng quy định đối với cây trồng chỉnh sửa gen, mở đường cho việc sử dụng công cụ CRISPR - Cas9 để tạo ra các giống cây ngon hơn, kháng sâu bệnh và thích nghi với biến đổi khí hậu.
Cây trồng chỉnh sửa gen là cây trồng trải qua công nghệ CRISPR - Cas9 (hoặc tương tự) để thực hiện các chỉnh sửa nhỏ trong trình tự DNA. Cây trồng chỉnh sửa gen khác với cây trồng biến đổi gen (GM); GM trải qua quá trình chèn toàn bộ gen hoặc chuỗi DNA giữa các loài động thực vật khác nhau. Tuy nhiên, cho đến nay, ở Trung Quốc, cây trồng chỉnh sửa gen vẫn tuân theo luật áp dụng cho GM.
Cụ thể, GM ở Trung Quốc có thể mất tới sáu năm để được phê duyệt an toàn sinh học. Và GM cần phải được thử nghiệm trên diện rộng, quy mô lớn, trước khi được chấp thuận sử dụng.
Nhưng theo quy định mới của Trung Quốc - quy trình nhận chứng chỉ an toàn sinh học cho cây trồng đã chỉnh sửa gen do Bộ Nông nghiệp Trung Quốc ban hành ngày 24/1 - thời gian phê duyệt cây trồng chỉnh sửa gen chỉ còn một đến hai năm. Về thử nghiệm, nếu cây trồng chỉnh sửa gen được coi là không gây rủi ro về môi trường hoặc an toàn thực phẩm, các nhà phát triển chỉ cần cung cấp dữ liệu phòng thí nghiệm và thử nghiệm thực địa quy mô nhỏ.
Các quy định mới của Trung Quốc về cây trồng chỉnh sửa gen vẫn bảo thủ hơn so với các quy định của Mỹ (Mỹ không có quy định dành riêng cho các cây trồng đã được chỉnh sửa gen nếu cây chỉ mang những thay đổi nhỏ có thể xảy ra một cách tự nhiên), nhưng cởi mở hơn so với các quy định chặt chẽ của Liên minh châu Âu (coi tất cả các cây trồng chỉnh sửa gen là GM).
Bệnh phấn trắng, thường thấy ở lúa mì, làm giảm năng suất và chất lượng cây trồng và có thể lây nhiễm cho 10.000 loài thực vật khác nhau.
Sau khi có quy định mới, giới khoa học Trung Quốc đã nhanh chóng gửi các đề xuất nghiên cứu, phần lớn tập trung vào phát triển các loại cây trồng chỉnh sửa gen mới hữu ích đối với nông dân, ví dụ như các giống lúa đặc biệt thơm và đậu nành có hàm lượng axit béo oleic cao, có thể tạo ra dầu ít chất béo bão hòa.
Một trong những cây trồng chỉnh sửa gen đầu tiên được Trung Quốc phê duyệt có thể sẽ là lúa mì kháng bệnh phấn trắng, không chỉ kháng được bệnh mà còn không bị chậm lớn. Quy trình chỉnh sửa này còn có ý nghĩa rộng hơn đối với hầu hết tất cả các loài thực vật có hoa, vì bệnh phấn trắng có thể lây nhiễm cho khoảng 10.000 loài thực vật.
Nguồn:
Hoàng Nam tổng hợp