Vân Đồn – sân bay đầu tiên của Việt Nam được xây dựng theo mô hình hợp tác công tư với chủ đầu tư là một doanh nghiệp tư nhân cuối cùng đã đón chuyến bay đầu tiên, mở ra một thời kỳ mới mang tính bước ngoặt của ngành hàng không. Ai cũng vui. Và giữa niềm vui đó, tôi tự hỏi, chuyện sân bay này gắn với khởi nghiệp như thế nào nhỉ?
Tôi vào website của sân bay Vân Đồn, tải bộ tài liệu giới thiệu đầy đủ về sân bay và đọc say sưa. “Kết nối mới tới vùng đất di sản” là thông điệp mà tập đoàn Sungroup chọn cho câu chuyện của Vân Đồn – thương cảng đầu tiên của Việt Nam từ thuở xa xưa, giờ mới được trao cho một sứ mệnh tưởng chừng đã cũ: đón tiếp khách và thúc đẩy giao thương. Tôi lại thấy ông Đặng Minh Trường – Tổng giám đốc Sungroup chia sẻ về khát vọng của câu chuyện đầu tư dài hạn này. Ồ, vậy là đủ. Không có nhiều người biết, ông Trường cũng là thành viên đã góp vốn xây nên Vườn ươm Doanh nghiệp Đà Nẵng DNES – một câu chuyện khác của mô hình hợp tác công tư.
Mỗi lần họp hội đồng của DNES, ông Trường ít nói, có khi không nói câu nào. Cả năm trời, tôi nhớ ông hỏi hai lần: “Vậy bắt đầu ổn như vậy rồi, sẽ làm lớn tới mức nào?”. Và tôi nhớ là, chưa bao giờ ông từ chối đề nghị giúp đỡ nào cho cộng đồng khởi nghiệp của Đà Nẵng cả. Nhưng cũng chưa bao giờ ông tham gia đầu tư trực tiếp cho một công ty khởi nghiệp nào. Tôi nghĩ là ông đang… chờ đợi.
Nên đầu năm, quyết định gửi cho người đã dám đi tiên phong đầu tư làm sân bay này một lá thư, kèm theo câu chuyện của những hãng hàng không lớn trên thế giới đã chọn khởi nghiệp làm một nền tảng đầu tư của mình cho tương lai như thế nào.
Vậy là viết thôi, sợ gì, cứ bay rồi sẽ cao…
Ngành hàng không cần startup
Chuyển đổi kỹ thuật số đã trở thành một chủ đề nóng trong ngành vận tải hàng không và trong những năm gần đây, để đạt được lợi thế cạnh tranh, các công ty lớn trong ngành đã chuyển sang khởi nghiệp như một nguồn cảm hứng.
Đã hơn hai năm kể từ khi JetBlue mở rộng phạm vi và thâm nhập vào hệ sinh thái khởi nghiệp thông qua JetBlue Technology Ventures, công ty con thuộc sở hữu của nó được giao nhiệm vụ đầu tư, ươm tạo và hợp tác với các công ty khởi nghiệp giai đoạn đầu tại giao điểm của công nghệ và du lịch. “Đối với cá nhân tôi và nhóm, nhiệm vụ quan trọng nhất là làm sao để đảm bảo rằng JetBlue vẫn là một hãng hàng không sáng tạo nhất” - Bonny Simi, Chủ tịch, JetBlue Technology Ventures giải thích.
Thật vậy, sự đổi mới nằm trong DNA JetBlue. Hãng hàng không giá rẻ tự hào có truyền hình trực tiếp trên các chuyến bay, này Wi-Fi tốc độ cao và cách tiếp cận lấy khách hàng làm trung tâm. Vì vậy, chấp nhận thách thức để hợp tác với thế hệ tiếp theo của các công ty có khả năng thay đổi cuộc chơi là một tiến bộ tự nhiên để thúc đẩy nhiều đổi mới hơn tại JetBlue.
JetBlue Technology Ventures hiện có 18 công ty khởi nghiệp trong danh mục đầu tư của mình. Một trong những điểm nổi bật là Gladly, một nền tảng dịch vụ khách hàng đa kênh, Flyr, một nền tảng quản lý doanh thu thế hệ tiếp theo sử dụng máy học, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn và Climacell, cung cấp tiên lượng thời tiết chính xác nhất.
Cùng một kiểu tư duy hướng về tương lai, Henry Chen Weinstein, Giám đốc điều hành của CockPit – một quỹ đầu tư con của hãng hàng không EL AL của Israel, nói: “Chúng tôi là đối tác cho các công ty khởi nghiệp, chứ không phải là một nhà đầu tư điển hình chỉ ở đó cho lợi nhuận tiềm năng. Chúng tôi làm việc với các công ty khởi nghiệp để đạt được sức kéo có ý nghĩa thông qua đề xuất giá trị độc đáo của chúng tôi, là một người chơi trong ngành”.
Thật vậy, Cockpit đặt quan hệ với các công ty khởi nghiệp, các thành phần khác nhau trong cộng đồng khởi nghiệp ngang hàng với các đối tác như Boeing, Lufthansa Systems và JetBlue. “Điều này sẽ giúp chúng tôi thâm nhập vào các lĩnh vực mới và vào các thị trường mới của chuỗi giá trị du lịch hàng không, nơi các công ty khởi nghiệp đang cố gắng phát minh lại. Thành tựu lớn nhất của chúng tôi nằm ở khả năng thực sự xây dựng cầu nối giữa các công ty khởi nghiệp và ngành công nghiệp của chúng tôi”.
Weinstein cho biết thêm: Đây là một quá trình đang diễn ra. Chúng tôi luôn tìm kiếm các đối tác và những nhà tư tưởng tiến bộ, những người có cùng suy nghĩ với chúng tôi để chúng tôi có thể phát triển hệ sinh thái đó.
Năm mới, có lẽ cần bắt đầu một giấc mơ mới, nhỉ!