Quyết định mang tính lịch sử trong R&D của Mỹ

Trong đề xuất đầu tư 6 nghìn tỉ USD cho cơ sở hạ tầng và các chương trình phúc lợi xã hội trong năm tài khóa 2022, bắt đầu vào ngày 1/10 tới, con số mà ông Biden dự định dành cho R&D cũng đáng giá: gia tăng 9%, tức là tương đương 13,5 tỉ USD, trong tổng ngân sách liên bang 171 tỉ USD chi cho R&D. Với sự gia tăng nay thì kinh phí đầu tư cho nghiên cứu cơ bản cũng sẽ mở rộng thêm tới 10% (tương đương 4,4 tỉ USD) để đạt con số 47,4 tỉ USD, còn nghiên cứu ứng dụng cũng tăng 14% (tăng 6,3 tỉ USD),đạt con số 51,1 tỉ USD.

Dưới đây là một số dự kiến đầu tư R&D của chính quyền ông Biden:

NIH có thể sẽ nhận được thêm 21% để tăng ngân sách lên tới 52 tỉ USD, phần nhiều trong số này là để khoản đầu tư mới 6,5 triệu USD cho Cơ quan quản lý các dự án nghiên cứu tiên tiến về sức khỏe (ARPA-H) nhằm “đầu tư để thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính chuyển đổi trong nghiên cứu về sức khỏe”.

NIH, vốn gần đây đã được hưởng lợi từ việc chấp thuận bổ sung cho những nghiên cứu về COVID-19, có thể sẽ thấy ngân sách của mình tăng 6% (2,5 tỉ USD) để đạt 43 tỉ USD. Nó bao gồm khoản tăng 672 triệu USD cho nghiên cứu về chứng nghiện chất dạng thuốc phiện, tổng cộng là 2,2 tỷ USD; tăng gấp 11 lần trong nghiên cứu về tác động đến sức khỏe của biến đổi khí hậu, lên 110 triệu USD; tăng 10% (330 triệu USD) để cân bằng sự chênh lệch trong nghiên cứu về sức khỏe, trong đó phần lớn chuyển đến các viện ít nhận được tài trợ của NIH và nghiên cứu về phân biệt chủng tộc; tăng nghiên cứu về sức khỏe bà mẹ, bệnh AIDs…

Ngân sách cho NSF cũng được chờ đợi tăng trưởng lên 20% với một cú nhảy từ 1,7 tỉ USD đến gần 10,2 tỉ USD. Cơ hội lớn này là việc có thêm hội đồng nghiên cứu thứ bảy tập trung thúc đẩy nhiều kết quả nghiên cứu sang thương mại hóa trên thị trường - Hội đồng Công nghệ, ĐMST và Hợp tác (TIP) khởi động với 865 triệu USD.

Các chương trình giáo dục và đào tạo nhân lực của NSF cũng tăng 16% ngân sách, bao gồm tăng học bổng nghiên cứu uy tín từ con số 2000 suất đến 2500 suất. Nếu Quốc hội đồng ý với đề xuất thì các dự án của NSF cũng có thể tăng thêm 20% cho những đầu tư tài trợ cho các nhà khoa học với quy mô trung bình tăng gần 15%.

Văn phòng khoa học của DOE có thể nhận thêm 5,3% (374 triệu USD), tăng 7,4 tỉ USD. Trong số sáu chương trình nghiên cứu do văn phòng này đảm trách, công nghệ sinh học và môi trường được hưởng lợi nhiều nhất khi tăng 10% ngân sách với 828 triệu USD. Những chương trình khác tập trung vào vật lý, năng lượng nhiệt hạch, tính toán tiên tiến cũng tăng 2,5%.

Văn phòng này cũng có thêm 78 triệu USD để lập Cơ quan quản lý nghiên cứu tiên tiến về môi trường (ARPA-C) nhằm tăng tốc sự phát triển của các công nghệ thân thiện với môi trường. Một cơ quan khác của DOE là ARPA-Energy có thể tăng 17% (73 triệu USD) để được 500 triệu USD. DOE cũng có thể thành lập Văn phòng Trình diễn năng lượng sạch mới với 400 triệu USD để bắt đầu thử nghiệm ở quy mô lớn, các giải pháp ở “quy mô thương mại” với việc phát triển những công nghệ tốt hơn cho lưu trữ năng lượng.

Khoa học Trái đất có thể được cấp thêm 12% để tập trung vào chuẩn bị cho Đài Quan sát hệ thống Trái đất, một chuỗi các vệ tinh sẽ đem lại những thông tin vào hai vấn đề tồn tại trong thời gian dài của biến đổi khí hậu là mây và sol khí, cung cấp thêm nhiều chi tiết mới về nhiệt độ và tính chất hóa học của sự thay đổi bề mặt Trái đất.

NASA cũng sẽ đề xuất một lớp các nhiệm vụ khác như Những khám phá hệ trái đất để cho phép các nhà khoa học đề xuất các vệ tinh quy mô trung bình tập trung vào bảy khu vực: gió khí quyển, khí nhà kính, độ dày của băng, gió bề mặt đại dương và dòng chảy đại dương, tầng ozone và khí, chiều sâu băng tuyết và sự tương đương băng – nước, cấu trúc hệ sinh thái trên mặt đất. NASA đang chờ đợi có thể loan báo nhiệm vụ đầu tiên ngay trong năm tài khóa 2022.

Chương trình khoa học hành tinh của NASA cũng có thêm 18% để đạt 3,2 tỉ USD. Hưởng lợi lớn nhất có thể là nhiệm vụ Đưa mẫu thử sao Hỏa sẽ lấy mẫu đất đá do xe tự hành Perseverance khai thác và đưa chúng trở lại Trái đất. Chương trình này cũng cho phép tiếp tục một số nhiệm vụ như Điều tra các vật thể gần Trái đất, một kính viễn vọng nghiên cứu bằng tia hồng ngoại dò các tiểu hành tinh nguy hiểm cho Trái đất, và Lập bản đồ băng sao Hỏa để nhận diện các lớp băng lắng đọng trên bề mặt hành tinh này.

Cơ quan về sức khỏe công cộng này nhận khoản tăng 22% (1,7 tỉ USD) đưa ngân sách lên 9,5 tỉ USD – điều từ lâu CDC chưa được nếm trải, ít nhất là trong 20 năm trở lại đây.

Nhờ vậy họ có thể có 400 triệu USD xây dựng cơ sở hạ tầng y tế công cộng nước Mỹ, 100 triệu USD cho hiện đại hóa dữ liệu y tế. Họ còn có thể tăng ngân sách cho y tế công cộng toàn cầu để hỗ trợ các quốc gia khác xây dựng cơ sở hạ tầng y tế, chống bệnh truyền nhiễm, dò các đại dịch mới và cả COVID-19 với 303 triệu USD.

FDA đang được đề xuất một khoản tăng thêm 322 triệu USD với mục tiêu đưa cơ quan này đóng vai trò then chốt trong đại dịch COVID. Như vậy các khoản đầu tư của chính phủ dành cho FDA là 3,6 tỉ USD. 185 triệu USD, tức là hơn một nửa khoản tăng mới sẽ được sử dụng để cập nhật cơ sở hạ tầng quản lý của FDA, từ những nâng cấp các tòa nhà cũ đến hiện đại hóa dữ liệu lớn.

Sau nhiều năm ít được quan tâm, EPA có thể vui mừng khi thấy khoản đề xuất cho KH&CN tăng 14% và đạt 101 triệu USD, trong đó 60 triệu USD dành cho nghiên cứu về biến đổi khí hậu, gấp đôi khoản hiện tại mà EPA dành cho lĩnh vực này, và một nửa khoản tăng thêm dành cho hợp tác nghiên cứu về tăng cường khả năng thích nghi và sức chống chịu với khí hậu. EPA cũng mở một chương trình mới về quy định pháp luật trong lĩnh vực môi trường, trong đó có khoản kinh phí dành cho cộng đồng.

Nguồn: sciencemag.org