Cụ thể, ông Nguyễn Hoàng Linh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (TĐC), Bộ KH&CN cho biết, trước đây có 24 nhóm hàng hóa phải kiểm tra trước khi thông quan (tiền kiểm), thì nay với Thông tư 07/2017/TT-BKHCN được ban hành gần đây, sẽ chỉ có 2 nhóm phải thực hiện tiền kiểm là xăng dầu và khí dầu mỏ hóa lỏng, còn lại các nhóm sản phẩm, hàng hóa khác được chuyển sang cơ chế hậu kiểm.
Thông tư số 07 còn giúp cắt giảm khoảng 96% số lô hàng hóa thuộc phạm vi quản lý của Bộ KH&CN phải kiểm tra trước thông quan; giảm 67% thời gian kiểm tra (từ 3 ngày xuống còn 1 ngày), vượt hơn yêu cầu về thời gian của ASEAN +4 (là 90 giờ).Như vậy, mỗi năm sẽ có khoảng trên 30 nghìn lô hàng không phải kiểm tra trước khi thông quan, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí rất lớn cho doanh nghiệp.
Bộ trưởng Bộ KH&CN cũng đã ban hành Quyết định 3482/QĐ-BKHCN công bố sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ, trong đó quy định cụ thể 8 nhóm sản phẩm, hàng hoá, mã HS, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng, văn bản quy phạm pháp luật quản lý và biện pháp quản lý đối với hàng hóa nhập khẩu.
Kết quả trên vượt mức yêu cầu về thời gian của Chính phủ, bởi các văn bản pháp lý liên quan của Bộ KH&CN đã có hiệu lực từ tháng 10/2017, trong khi thời hạn Chính phủ giao cho các Bộ là tháng 6/2018.
Bên cạnh đó, thời gian qua Bộ KH&CN còn tham mưu cho Chính phủ một loạt các cơ chế chính sách để xử lý những vướng mắc cho các doanh nghiệp, như xử lý sự chồng chéo trong kiểm tra chuyên ngành theo Quyết định 50/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ tại các doanh nghiệp; tham mưu cho Chính phủ ban hành Quyết định 37/2017/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 hủy bỏ Quyết định 50, trong đó cắt giảm 114 sản phẩm hàng hóa kiểm tra chuyên ngành.
Việc cắt giảm những thủ tục kiểm tra chuyên ngành trên đây không đồng nghĩa với việc buông lỏng trách nhiệm quản lý của Nhà nước. Nghị định số 74/2018/NĐ-CP do Bộ KH&CN trình Chính phủ ban hành ngày 15/5/2018 đã quy định rõ cách thức hậu kiểm, quản lý hàng hóa theo mức độ rủi ro, từ mức thấp, trung bình đến đến mức rủi ro cao. Sản phẩm hàng hóa nào có độ rủi ro cao sẽ có mức quản lý chặt, và ngược lại, nhằm tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp nhưng vẫn có cơ chế để kiểm soát chất lượng sản phẩm hàng hóa, ông Linh khẳng định.
Bộ KH&CN đã thực hiện xã hội hóa 100% hoạt động đánh giá sự phù hợp (thử nghiệm, giám định, chứng nhận…), theo đó, doanh nghiệp tư nhân cũng có thể thực hiện hoạt động thử nghiệm, chứng nhận phục vụ hoạt động kiểm tra chuyên ngành. Điều này tạo cơ sở cho cạnh tranh lành mạnh, công bằng, và mang lại nhiều lựa chọn cho cộng đồng xã hội trong việc lựa chọn các tổ chức có năng lực, uy tín, để thực hiện được hoạt động đánh giá sự phù hợp trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Đánh giá cao điều này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng nhận định: “Bộ KH&CN có quyết tâm rất cao, có thể nói là mẫu mực trong việc thực hiện cải cách theo yêu cầu của Chính phủ. Nhiều nơi còn tình trạng độc quyền trong đánh giá sự phù hợp, kiểm nghiệm, nhưng Bộ không vấp phải điều này, mà xã hội hóa rất mạnh, có thể nói là ưu việt nhất”.
Ông Nguyễn Hoàng Linh cho biết, trong thời gian tới, Bộ KH&CN sẽ tiếp tục tích cực thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ trong việc thống nhất, rà soát điều kiện kinh doanh, “cắt giảm tiếp các điều kiện kinh doanh sớm hơn thời gian dự kiến theo tinh thần của Nghị quyết 19”. Bộ đã có phương án và lộ trình cắt giảm các điều kiện kinh doanh thuộc lĩnh vực KH&CN, hiện được quy định ở nhiều lĩnh vực khác nhau như an toàn bức xạ hạt nhân, sở hữu trí tuệ, đánh giá thẩm định công nghệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng.
Tiếp tục triển khai Nghị định 74 và Nghị định 119 của Chính phủ, Bộ sẽ dựa trên tình hình thực tế để tháo gỡ khó khăn đối với hàng hóa hậu kiểm, đặc biệt là việc hỗ trợ cơ quan ban ngành, địa phương. Ông Linh cho biết hoạt động kiểm tra, giám sát hàng hóa hậu kiểm và đánh giá, xem xét sự tuân thủ của doanh nghiệp đối với các nhóm hàng hóa chuyên ngành sẽ được tăng cường, qua đó Bộ có thể sẽ tiếp tục đưa ra đề xuất cụ thể trong việc cải cách các thủ tục kiểm tra chuyên ngành trong thời gian tới.
| Trong số bốn Bộ thực hiện chỉ đạo của Chính phủ ban hành danh mục sản phẩm hàng hóa nhóm 2 được cắt giảm thủ tục kiểm tra chuyên ngành trước thông quan, Bộ KH&CN là cơ quan cắt giảm đạt tỉ lệ cao nhất, với 91% các sản phẩm, hàng hóa, Bộ Giao thông đạt tỉ lệ 78%; Bộ Công thương 58,3%; Bộ Xây dựng 55%. |