Báo cáo PAPI 2019 công bố ngày 28/4/2020, cho thấy từ trước ảnh hưởng của Covid-19 thì nghèo đói và tăng trưởng kinh tế vẫn là những vấn đề người dân lo ngại nhất.
Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công (PAPI) là khảo sát hàng năm do nhóm chuyên gia của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc thực hiện. Báo cáo PAPI 2019 đã lựa chọn ngẫu nhiên và phỏng vấn trực tiếp 14.138 công dân Việt Nam trên 63 tỉnh thành để đo lường hiệu quả các lĩnh vực điều hành, thực thi chính sách, cung ứng dịch vụ công dựa trên đánh giá và trải nghiệm của người dân.
Đây là năm thứ 5 năm liên tiếp, nghèo đói được thể hiện là vấn đề người dân lo ngại nhất và cần Nhà nước ưu tiên giải quyết nhất trong báo cáo PAPI. Ảnh minh họa: Người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19 tập trung tại một điểm phát nhu yếu phẩm miễn phí trên phố Trần Hưng Đạo, Hà Nội, 27/4.
Kiểm soát tham nhũng đã cải thiện nhưng chưa dứt điểm
Trong năm 2019, lĩnh vực Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công và Công khai, minh bạch trong ra quyết định ghi nhận mức cải thiện lớn nhất. Kết quả này phù hợp với những nỗ lực chống tham nhũng thu hút sự quan tâm lớn của công luận.
Tuy điểm của chỉ số Kiểm soát tham nhũng đã cải thiện, vẫn còn tỷ lệ đáng kể (từ 20 đến 45%) người dân cảm nhận tham nhũng còn phổ biến trong một số dịch vụ công. Đặc biệt, kết quả PAPI 2019 cho thấy nhũng nhiễu, vòi vĩnh trong dịch vụ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không những không chuyển biến mà còn tăng đáng kể trong năm 2019. Ước tính tỉ lệ người dân đã phải trả chi phí ngoài quy định để làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tăng từ 15% năm 2018 lên 22,5% năm 2019.
Ba lĩnh vực Tham gia của người dân ở cấp cơ sở, Trách nhiệm giải trình với người dân, Cung ứng dịch vụ công được cải thiện rất ít. Điểm số của lĩnh vực Thủ tục hành chính công thậm chí đi xuống một chút trong năm 2019.
Vấn đề lo ngại nhất: Nghèo đói
Theo kết quả báo cáo, đây là năm thứ 5 năm liên tiếp, nghèo đói vẫn là vấn đề người dân lo ngại nhất và cần Nhà nước ưu tiên giải quyết. Gần 1/4 số người tham gia khảo sát coi đây là mối lo ngại chính, so với chỉ có 5,05% người trả lời coi tham nhũng là vấn đề lo ngại hàng đầu.
Tăng trưởng kinh tế và việc làm cũng liên tục nằm trong số các mối lo ngại lớn nhất của người dân suốt từ năm 2015 trở lại đây, bất chấp nền kinh tế tăng trưởng nhanh và tạo ra nhiều công việc mới tính đến hết năm 2019.
Báo cáo giải thích rằng quan ngại này có thể xuất phát từ việc nhiều người, đặc biệt là phụ nữ, hiện làm việc trong các ngành nghề “dễ bị tổn thương” hoặc không chính thức. Những người có công việc bấp bênh trong khu vực phi chính thức có xu hướng quan ngại về nghèo đói hơn do họ ít được hưởng các phúc lợi khác ngoài tiền công lao động.
Trong số những người có bảo hiểm xã hội, chỉ 18% cho rằng Nhà nước cần tập trung giảm nghèo; trong khi đó, trong số những người không có bảo hiểm xã hội, 27% quan ngại về đói nghèo.
PAPI 2019 cũng cho thấy hầu hết những người không là Đảng viên hoặc không tham gia các tổ chức đoàn thể đều không có bảo hiểm xã hội. Sự thiếu chắc chắn về nguồn lực dự phòng trong tương lai dường như khiến người dân lo lắng hơn.
“Các kết quả mang tính đại diện quốc gia về những vấn đề người dân quan ngại nhất bao gồm nghèo đói và mất việc làm, và đánh giá của người dân về những ưu tiên cải cách gần đây trong kiểm soát tham nhũng cung cấp góc nhìn hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách khi Việt Nam bước sang giai đoạn hồi phục sau dịch COVID-19,” bà Cailtin Wiesen, Đại diện Thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc tại Việt Nam, nhấn mạnh tại lễ công bố trực tuyến.
“Đánh giá hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh của người dân là một kênh thông tin quan trọng,” theo ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Trung ương, “giúp cho các nhà hoạch định chính sách kịp thời điều chỉnh, hoàn thiện các chính sách và phương pháp hoạt động.”