Mai vàng Yên Tử có hoa 5 cánh, nó có nguồn gốc từ loài mai vàng mọc hoang dại trong rừng. Cây mai có đặc điểm rễ cọc, vỏ thân màu xám và nhiều đốm trắng mờ…
- Mai vàng Yên Tử là thuộc loài Ochana Integérrima (Lour.) Merr. Đặc điểm hoa là 5 cánh, có nguồn gốc từ loài mai vàng mọc hoang dại trong rừng. Mai vàng 5 cánh là giống “gốc” đã có từ xa xưa, là thủy tổ của nhiều mai vàng lai tạo thời nay.
- Cây mai có đặc điểm rễ cọc, là một rễ cái vừa to khỏe vừa dài, ăn sâu vào lòng đất để hút dưỡng chất nuôi cây. Cấu tạo của rễ mai vàng gồm có 3 phần: màng ngoài, phần tiếp dinh dưỡng và phần thịt gỗ. Rễ mai vàng Yên Tử có màu nâu đỏ, bộ rễ tơ nhỏ có màu nâu vàng.
- Mai vàng là loại cây thân gỗ, tiểu mộc hoặc đại mộc nhỏ, thân chắc. Thân cây có phần gốc to, càng lên cao thân càng nhỏ dần. Cây mai vàng Yên Tử tự nhiên là loại cây đơn thân, lên thẳng. Do sinh trưởng và phát triển chủ yếu trên các sườn dốc, sườn đá, nơi vách núi đá cheo leo hoặc những vùng đá tảng, nhiều sỏi đá, tập trung từ độ cao 300m so với mực nước biển nên dáng cây tự nhiên rất đẹp, uốn mình theo vách đá. Ngược lại, cây mai vàng trồng trong vườn của người dân, sống chủ yếu trên đất đồi đỏ, giàu dinh dưỡng, nhiều mùn và tơi xốp hơn và thường chưa được uốn hoặc tạo thế nên dáng cây đa số là thẳng đứng.
Thân cây mai vàng Yên tử. Ảnh: QTV.
- Màu sắc của vỏ thân cây: Mai vàng Yên Tử có vỏ thân màu xám và nhiều đốm trắng mờ, vỏ thân nhẵn, không sần sùi, ít vết nứt, hốc lõm và không có u bướu.
- Cành cây: Cành cây mai vàng Yên Tử mọc cách, và chi dăm mọc dày. Khi cây mai vàng Yên Tử được di thực trồng ở các nơi khác, màu sắc của thân cây thể hiện rõ sự khác biệt, theo đó thân cây có màu xanh hơi tím.
- Lá mai vàng Yên Tử: Lá non có màu xanh nõn, hình bầu dục, thuôn dài, mép có răng cưa và gân mờ. Lá trưởng thành có phiến lá hình bầu dục, kích thước lớn, dài, dày, màu xanh lá cây đậm, mép có răng cưa và có gân nổi rõ. Lá non của cây mai vàng Yên Tử mọc chụm đầu cành và thường ra cùng thời điểm với hoa. Lá non cũng là dấu hiệu xuất hiện song hành cùng thời điểm với hoa mai vàng, do đó rất dễ nhận diện đặc điểm của sản phẩm.
- Hoa: Có 5 cánh, màu vàng chanh tươi, cánh hoa hình rẻ quạt, mỏng. Viền cánh hoa lượn sóng và xếp thưa, tách rời nhau. Hoa có màu chanh tươi do số giờ nắng ở khu vực Yên Tử thấp hơn khá nhiều với khu vực lân cận, cùng với đó là sự che phủ của rừng tự nhiên và các dãy núi cao.
- Hương thơm: Mùi thơm dịu, không hắc do hoa nở vào thời tiết lạnh giá, biên độ nhiệt chênh lệch ngày - đêm lớn.
- Đài hoa: Có màu xanh cốm, có 5 lá đài hình bầu dục, thon dài. Sau khi hoa mai rụng hết, các đài hoa chuyển sang màu đỏ.
- Nhị hoa: Có màu vàng chanh, phần đầu chỉ nhị màu vàng đất. Số lượng nhị không đều giữa các hoa.
- Nhụy hoa: Màu xanh non, hình ống.
- Nụ hoa: Có màu xanh lá cây đậm, hình bầu dục, bóng.