Người giàu nhất thế giới cho rằng não bộ tiêu thụ năng lượng bằng 3/2 lần so với phần còn lại của cơ thể. Và ông đã sai.
Mới đây, Jeff Bezos – nhà sáng lập và CEO của Amazon, đã đưa ra một khẳng định rất bất cẩn và thiếu thông tin khoa học chính xác trong một buổi phỏng vấn với Mathias Döpfner – CEO Axel Springer, công ty truyền thông trị giá nhiều tỷ USD của Đức. Trang tin Business Insider (Mỹ), thuộc sở hữu của Axel Springer, đã đăng tải đoạn video và bản ghi lời thoại (transcript) của buổi phỏng vấn. Đáng lưu ý, Bezos cũng là một cổ đông của Business Insider.
Khi giải thích tại sao nhân loại cần lên định cư và chiếm đóng các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời làm thuộc địa – bằng lập luận mà cá nhân Bezos đã luôn bám chặt vào ý niệm về sự khan hiếm nguồn lực trên Trái Đất – ông nói rằng: “Để tôi thử nêu một vài con số, về sự trao đổi chất của cơ thể. Khi bạn ăn, cơ thể sẽ thực hiện nhiệm vụ chuyển hóa thức ăn. Bạn sẽ đốt cháy khoảng 100 watt. Năng lượng mà cơ thể bạn tiêu thụ sẽ tương đương với một bóng đèn 100 watt. Trong đó, não bộ sẽ tiêu tốn khoảng 60 watt – một hiệu suất đáng kinh ngạc”
Nhận định trên có lẽ sẽ rất thú vị trong một buổi phỏng vấn gây chú ý hay cuộc họp đối tác kinh doanh. Nhưng không may là nó đã sai.
Sam Wang, nhà khoa học thần kinh tại Đại học Princeton và đồng tác giả cuốn sách “Chào mừng đến với não bộ” (Welcome to your brain, do Bloomsbury USA xuất bản vào năm 2009), cho biết con số thực còn nhỏ hơn rất nhiều. Não bộ chỉ sử dụng khoảng 15 watt trên tổng năng lượng tiêu thụ của cơ thể, phổ biến ở mức 70 watt – tỷ lệ thấp hơn một chút, khoảng 20% so với con số 60% mà Bezos khẳng định.
Cần lưu ý rằng những con số ở đây chỉ mang tính xấp xỉ và có thể thay đổi đôi chút. Trong cuốn sách của Wang, con số chính xác được trích dẫn là 12 watt. Dù trong bất cứ trường hợp nào, não người chỉ tiêu thụ năng lượng bằng một bóng đèn nhỏ gắn sau tủ lạnh. 60 watt là công suất của một bóng nóng sáng tiêu biểu trên các đèn bàn khi xưa. Còn loại đèn 100 watt thì đủ khả năng để thắp sáng cả một căn phòng lớn – Wang viết trong cuốn sách.
Chính xác thì những thông tin trên không hề mới. Wang cho biết, từ hơn 50 năm trước, người ta đã biết đến các con số này nhờ một loạt các thí nghiệm khoa học do Louis Sokoloff thực hiện hồi thập niên 1950 và 1960 khi ông đã lần theo dấu vết của glucose (hợp chất mà cơ thể sử dụng để phân bổ năng lượng) trên khắp cơ thể.
Đối với trẻ nhỏ, tỷ lệ này có thể gần với nhận định của Bezos hơn - Wang nói, khi não bộ trẻ có thể tiêu thụ tới một nửa tổng công suất của cơ thể, nhưng còn xa mới đạt tới con số 60%.
Thật trớ trêu là vị tỷ phú tốt nghiệp Princeton đã nhầm lẫn như vậy khi từng hiến tặng 15 triệu USD cho Viện Khoa học Thần kinh (Neuroscience Institute) của trường để xây dựng nên Trung tâm Bezos Center for Neural Circuit Dynamics vào năm 2011.
Ngoài ra, Bezos cũng bị chỉ trích vì nhiều phát ngôn khác trong cuộc phỏng vấn với Döpfner.
Khi nói về tài sản 112 tỷ USD của mình và công ty tên lửa vũ trụ Blue Origin, Bezos nói: “Cách duy nhất mà tôi có thể thấy để triển khai nguồn lực tài chính dồi dào này là đưa Amazon tiến vào lĩnh vực du hành không gian. Về cơ bản thì là vậy.”
Hôm 15/04, trang The Sun cũng đưa tin về các công nhân ở kho hàng của Amazon tại Anh (người làm thuê cho Bezos), những người đã nghĩ ra cách tiểu tiện vào chai hơn là sử dụng nhà vệ sinh trong giờ nghỉ suốt ca làm việc 10 tiếng. Báo cáo của Business Insider cho biết, nhiều công nhân tại kho hàng đã hạn chế uống nước và không chịu nghỉ ốm vì không muốn đối diện với nguy cơ thiếu chỉ tiêu và mất việc.
Amazon đã từ chối không đưa ra bất cứ bình luận nào.
Xem đoạn phỏng vấn của Bezos với Döpfner tại đây: