Sinh viên Đại học Carnegie Mellon sắp gửi xe robot tự hành đầu tiên của Mỹ lên Mặt trăng vào tháng 5 này, sớm hơn dự án của NASA gần 1 năm.
65 năm sau chuyến thám hiểm Mặt trăng, cuối cùng Mỹ cũng chuẩn bị đưa xe tự hành đầu tiên lên đó. Nhưng lần này dự án không phải do các kĩ sư NASA điều khiển, mà là đứa con tinh thần của một nhóm sinh viên tận tụy.
Nhóm sinh viên, giảng viên và cựu sinh viên của Đại học Carnegie Mellon tại Pennsylvania, Mỹ đã phát triển xe tự hành Iris trong suốt 3 năm. Chiếc xe sẽ được đưa lên Mặt trăng trong chương trình Dịch vụ trọng tải thương mại Mặt trăng của NASA (CLPS). Đây là bước đi tiên phong của NASA trong việc cộng tác với ngành công nghiệp vũ trụ thương mại.
Xe tự hành Iris.
Ban đầu, kế hoạch phóng được dự tính là vào cuối năm 2021 hoặc đầu năm 2022, nhưng bị lùi lại tới năm nay do các trục trặc trong kế hoạch Mặt trăng của NASA.
Đây sẽ là xe robot tự hành đầu tiên của Mỹ lên Mặt trăng vì chiếc xe VIPER của NASA được lên kế hoạch phóng vào năm sau. Iris cũng là xe tự hành đầu tiên do sinh viên đại học kiến thiết. Còn những chiếc xe buggy nổi tiếng của NASA trên Mặt trăng trong 3 chương trình Apollo cuối cùng đều do các phi hành gia lái.
Xe Iris nặng 2kg và có khung gầm to bằng hộp đựng giầy, còn những bánh xe bằng sợi cacbon có hình dạng như nắp chai. Nhiệm vụ của nó trong vòng 60 tiếng chủ yếu tập trung vào quan sát, chụp ảnh bề mặt Mặt trăng cho nghiên cứu địa lý. Nó cũng sẽ thử các kỹ thuật định vị mới khi truyền thông tin vị trí của mình về cho Trái đất.
Ngày lắp ghép xe tự hành Iris.
Bên cạnh Iris, nhóm Carnegie Mellon còn có kế hoạch gửi một tác phẩm nghệ thuật sắp đặt tên là MoonArk. Đây là một chiếc hộp tí hon chứa các bài thơ, bản nhạc, các bức ảnh và một số đồ vật nhỏ. Theo Dylan Vitone, phó giáo sư tại Carnegie Mellon và giám đốc của MoonArk, dự án này nhằm truyền tải một câu chuyện “có ý nghĩa với con người bây giờ cũng như trong 1.000 năm nữa”. Một chiếc hộp y hệt hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Hàng không và Vũ trụ Quốc gia Smithsonian.
Tác phẩm MoonArk và người đồng hành nhỏ bé của nó sẽ được đi nhờ ra vũ trụ trên tên lửa Vulcan Centaur của United Launch Alliance. Sau đó, chúng được đưa xuống bề mặt của Mặt trăng bằng tàu đổ bộ Peregrine của công ty Astrobotic ở Pittsburgh. Ngày phóng được dự tính không muộn hơn ngày 4/5 (được dân mạng gọi là Ngày Star Wars) từ Trạm phóng vũ trụ Cape Canaveral ở Florida.
Theo lãnh đạo dự án, hàng trăm sinh viên đã đổ hàng nghìn giờ vào Iris trong suốt vài năm; và giờ đây, họ rất vui mừng khi ngày phóng đã được lên lịch.
Nguồn:
Đào Liên