Nói đến việc làm tương bần thì nhiều người ái ngại vì tốn thời gian và công sức. Tuy nhiên, chỉ bằng vài bước cực đơn giản sau đây bạn đã có những chai tương thơm ngon để dùng và biếu họ hàng, bạn bè.
Đậu nành.
Nguyên vật liệu
- 1 cái chum vừa.
- 20 lon (sữa bò) gạo nếp.
- 10 lon đậu nành.
- 4,5kg muối.
Làm mốc
- Gạo nếp sàng sạch, nhặt bỏ sạn rồi đem vo sạch, ngâm khoảng nửa tiếng rồi vớt rao đồ chín.
- Sau khi gạo nếp chín, bới ra nia để nguội và bay hết hơi nước (không được để cơm hấp hơi nước). Khi cơm nguội, chuyển qua mâm vun thành khối như chiếc bánh dày to, để ủ mốc. Sau đó phủ kín lên bề mặt (nên phủ bằng lá nhãn).
- Sau khi ủ chừng 3 ngày thì bỏ bớt dụng cụ phủ ra rồi để thêm 3 ngày nước cho màu mốc vàng phủ kín mâm xôi.
- Khi thấy màu mốc đều thì dùng tay vo cho tơi ra, đem phơi nắng cho khô rồi tạm cho túi bóng cất đi.
Gạo nếp.
Sơ chế và ngâm đậu nành
- Cho đậu nành vào rửa sạc và ngâm nước khoảng 15 phút cho hạt đậu mềm ra. Tiếp đến để ráo nước rồi cho lên chảo rang với lửa nhỏ để hạt đậu chín đều và không bị cháy. Khi đậu chín đổ ra để nguội. Sau đó dùng chai thủy tinh cán cho hạt đậu nành vỡ đôi hoặc 3 (không được cán quá nát).
- Cho đậu cán và nước ngâm đậu vào chum, vừa cho vừa dùng đũa khuấy đề cho hạt đậu nành chìm xuống đáy. Lưu ý: Nên chọn này nắng rắng ráo và nơi có nhiều ánh nắng để đặt chum ngâm đậu.
- Ngâm bảy ngày bảy đêm, thấy chưa được thì để thêm 2 ngày thành 9 ngày chín đêm.
Trong thời gian ngâm, vào sáng sớm, mở nắp chum dùng đũa khuấy tròn nhẹ, chừng hai ba phút rồi đậy ngay lại. Không quấy vào buổi trưa hay chiều, tương sẽ bị chua. Sau 9 ngày, thấy nước tương trong, vàng hổ phách là có thể ngả tương.
Chum tương bần. Ảnh minh họa.
Ngả tương
- Lưu ý: Khi ngả tương nên chọn những ngày nắng nóng. Tuyệt đối không để ước lã hoặc nước mưa rớt vào chum. Dụng cụ khuấy phải khô và sạch.
- Lấy bát con xúc mốc đổ xuống chum, kèm theo là bát muối, rắc cùng và khuấy đều. cho mốc từ từ ngấm nước và muối cũng từ từ tan. Khoắng theo vòng tròn, cho nước ngấm nhanh vào mốc. Sau khi đổ hết mốc và muối vào chum, tiếp tục khoắng thêm chừng vài phút rồi bịt nilon, chụp cái bát to lên miệng chum che mưa.
- Muốn cho tương ngấu nhanh, cách vài hôm mở chum đánh tương 1 lần khoảng vài phút (nên đánh tương vào lúc trời mát).
- Sau mươi mười lăm ngày, có thể úp bát, trộn trấu bùn đắp lên kín miệng chum rồi phơi nắng, ba tháng thì có thể lấy tương ra dùng
- Sau ba tháng, chiết tương ra chai, nút lá chuối, để góc nhà, ăn dần. Tương để càng lâu ăn càng ngon.