“Việt Nam cam kết tiếp tục nỗ lực đóng góp sức mình cho hợp tác khu vực với phương châm ‘chủ động, tích cực và có trách nhiệm’, góp phần xây dựng một ASEAN gắn kết, đoàn kết, thống nhất và có vai trò ngày càng quan trọng trong khu vực và quốc tế”.
Đó là khẳng định của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại lễ khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Môi trường ASEAN lần thứ 13 (AMME 13), Hội nghị Bộ trưởng Môi trường ASEAN+3 lần thứ 14 và chuỗi các Hội nghị liên quan đã khai mạc chiều 28/10, tại Hà Nội.
AMME 13 sẽ tập trung đánh giá tình hình thực hiện các thỏa thuận về môi trường trong khu vực kể từ AMME 12; thảo luận và thống nhất ở cấp Bộ trưởng Môi trường các nước ASEAN về hợp tác trong lĩnh vực môi trường liên quan đến 10 nội dung được nêu ra tại Hội nghị SOM (biến đổi khí hậu và nóng lên toàn cầu; bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học; quản lý tài nguyên nước; quản lý môi trường đô thị và quản trị; giáo dục môi trường;…).
AMME 13 cũng sẽ thảo luận về những nội dung hợp tác mới, đồng thời kiến nghị, đề xuất các giải pháp thúc đẩy các hoạt động hợp tác ASEAN về môi trường trong thời gian tới, đặc biệt cho giai đoạn sau năm 2015 khi cộng đồng ASEAN được hình thành; thảo luận và thông qua Tuyên bố ASEAN về biến đổi khí hậu chuẩn bị cho Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP 21), Sáng kiến về Tuyên bố chương trình nghị sự về bền vững môi trường và biến đổi khí hậu sau năm 2015 và Thông cáo chung về kết quả của Hội nghị Bộ trưởng.
Tại AMME 13, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, năm 2015 là mốc lịch sử quan trọng đối với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) khi Cộng đồng ASEAN được thành lập dựa trên 3 trụ cột chính là chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội.
Cùng với toàn cầu, các quốc gia thành viên ASEAN luôn coi trọng công tác bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, sử dụng và quản lý bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội.
Nhiều nước ASEAN, trong đó có Việt Nam, mặc dù chưa phải là nguồn phát thải đáng kể khí gây hiệu ứng nhà kính (hoặc không gây ra) nhưng lại phải chịu nhiều tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu...
Thủ tướng cho rằng, nhiệm vụ khó khăn, nặng nề đối với mỗi quốc gia là phải tập trung phát triển kinh tế và bảo vệ tốt môi trường; coi bảo vệ môi trường vừa là mục tiêu vừa là nội dung cơ bản của phát triển bền vững”.
Đối với Việt Nam, mặc dù đã có nhiều nỗ lực và đạt được kết quả bước đầu về bảo vệ môi trường, nhưng Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức lớn về tình trạng ô nhiễm, suy thoái môi trường ở một số khu vực thành thị, nông thôn, khu công nghiệp và làng nghề; tài nguyên thiên nhiên vẫn còn bị khai thác quá mức, thiếu bền vững…
Theo cảnh báo của các chuyên gia môi trường quốc tế, trong 10 năm tới, GDP của Việt Nam có thể tăng gấp đôi, nhưng nếu không quan tâm đúng mức tới công tác bảo vệ môi trường, tính trung bình GDP cứ tăng 1% thì thiệt hại do ô nhiễm môi trường sẽ làm mất đi khoảng 3% GDP.
Đây là cảnh báo rất nghiêm khắc khi trên thực tế vẫn còn tình trạng coi trọng các lợi ích phát triển kinh tế trước mắt hơn nhiệm vụ bảo vệ môi trường bền vững lâu dài. Hơn nữa công tác bảo vệ và khắc phục hậu quả môi trường cần phải có nguồn lực không nhỏ trong khi nguồn vốn đầu tư cho phát triển còn hạn hẹp.
Trong chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 2016-2020, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết: “Việt Nam coi bảo vệ môi trường là nội dung quan trọng trong đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển xanh và hướng tới người dân-phát triển bền vững và bảo vệ sức khỏe, thể chất của nhân dân”.
Hội nghị các Bộ trưởng Môi trường ASEAN và các đối tác ASEAN+3 lần này sẽ đề ra định hướng và những chương trình, kế hoạch hợp tác cụ thể, thiết thực nhằm đảm bảo bền vững môi trường, ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu.
AMME 13 là hoạt động định kỳ 3 năm 1 lần trong cơ chế hợp tác môi trường ASEAN, được tổ chức luân phiên tại các quốc gia thành viên nhằm mục tiêu kiểm điểm tình hình thực hiện các thỏa thuận hợp tác về môi trường trong khu vực giữa hai kỳ hội nghị, thảo luận về các nội dung hợp tác mới, đồng thời kiến nghị và đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy các hoạt động hợp tác ASEAN về môi trường trong thời gian tới.