90% người tiêu dùng Việt “chấp nhận” hàng giả, hàng nhái

Đó là chia sẻ của bà Đỗ Thị Minh Thủy, Trưởng phòng Thanh tra 1, Thanh tra Bộ Khoa học & Công nghệ trong buổi Tọa đàm Nâng cao hiệu quả thực thi quyền sở hữu trí tuệ và vai trò của báo chí sáng ngày 30/10. Chương trình do Cục Sở hữu trí tuệ và tổ chức JICA (Nhật Bản) phối hợp tổ chức.

Mở đầu buổi hội thảo, ông Nguyễn Văn Bảy, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo, Cục Sở hữu trí tuệ cho rằng, trong thời đại internet như hiện nay, báo chí là kênh cung cấp thông tin nhanh chóng và hiệu quả nhất để nâng cao nhận thức của công chúng về sở hữu trí tuệ. Do đó, trong hoạt động chức năng của mình, báo chí phải tuyên truyền một cách đa dạng về vai trò, ý nghĩa, những trường hợp điển hình thành công trong bảo vệ, khai khác, quản lý, thực thi quyền sở hữu trí tuệ của nước nhà.

Ngoài ra, báo chí cũng cần làm tốt vai trò phản biện, phản ánh những bất cập trong công tác bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ dưới góc độ pháp luật hoặc từ phía cơ quan thực thi. Từ đó, giúp những cơ quan chuyên môn nhìn thấy được thiếu sót của mình để có hướng sửa chữa, khắc phục, không nên quá tập trung vào những vụ việc mang tính bất cập dễ gây hiểu nhầm, hoang mang cho dư luận.

Ông Nguyễn Văn Bảy, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo, Cục Sở hữu trí tuệ chia sẻ về vai trò của báo chí trong buổi tọa đàm.

Đại diện Cục Hải quan TP.HCM cho rằng, tình trạng hàng giả, hàng nhái xuất hiện ngày càng nhiều, bên cạnh những nguyên nhân như đối tượng sản xuất hàng giả, hàng nhái ngày càng tinh vi, hoạt động trên nhiều lĩnh vực, trong khi lực lượng chức năng còn mỏng, không kiểm soát hết được thị trường... thì một nguyên nhân lớn cũng đến từ phía người tiêu dùng. “Có cầu thì mới có cung. Người dân phải sử dụng các loại hàng giả, hàng nhái thì những mặt hàng này mới có đất để sống. Do đó, chúng ta không thể chỉ mãi trông chờ vào những cơ quan chức năng để hạn chế hàng giả, hàng nhái, mà chính bản thân người tiêu dùng phải là một "mắt xích" trong công cuộc đấu tranh này”.

Cùng chung nhận định, bà Đỗ Thị Minh Thủy, Trưởng phòng Thanh tra 1, Thanh tra Bộ Khoa học & Công nghệ chia sẻ, “Nói không quá, nhưng hiện nay, đến 90% người tiêu dùng Việt Nam biết mình đang sử dụng các loại hàng giả, hàng nhái nhưng vẫn chấp nhận do nhu cầu sử dụng của bản thân. Điều này xuất phát từ tâm lý thích xài hàng ngoại, thích đồ hiệu hay đơn giản chỉ là do giá thành của sản phẩm đó rẻ hơn các mặt hàng chính hãng”.

Do đó, bà Thủy cho rằng, báo chí có vai trò rất lớn trong việc tuyên truyền, phổ biến, giúp người dân có ý thức hơn trong việc không sử dụng hàng giả, hàng nhái. Bởi đây không chỉ là lợi ích về kinh tế cho đất nước, mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi, sức khỏe của người tiêu dùng.

Chia sẻ thêm về vấn đề này, ông Lê Ngọc Lâm, Phó cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, thông qua chương trình hợp tác hỗ trợ giữa JICA và Việt Nam, Cục đang thực hiện việc in ấn một số tài liệu, đĩa CD về quyền bảo hộ sở hữu trí tuệ, phòng chống hàng giả hàng nhái để tuyên truyền tại một số trường tiểu học, THCS trong cả nước. Điều này giúp các em có ý thức hơn về quyền sở hữu trí tuệ ngay từ trên ghế nhà trường.

Ông Trần Việt Hưng, Phó đội trưởng Đội kiểm soát bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, Cục điều tra phòng chống buôn lậu cho rằng, sắp tới đây, khi Việt Nam tham gia vào Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), sẽ có những dòng vốn đầu tư vào Việt Nam. Bên cạnh những doanh nghiệp, tổ chức làm ăn chân chính, hợp pháp, có thể có những doanh nghiệp dính dáng đến việc sản xuất hàng giả. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, trong quy định của hải quan mới chỉ có những quy định, chế tài để xử lý hành vi nhập khẩu hàng giả, hàng nhái nhưng lại chưa có quy định về xử phạt xuất khẩu hàng giả, hàng nhái ra nước ngoài. Do đó, cần bổ sung và hoàn thiện các quy định và chế tài để thực thi luật pháp trong vấn đề này. Mặt khác, doanh nghiệp cũng cần phải trang bị cho mình những kiến thức cần thiết, tránh vướng phải hành vi vi phạm pháp luật chỉ vì thiếu hiểu biết về những vấn đề này.