Thử nghiệm thuốc xịt miệng làm từ cần sa trong điều trị khối u não

Trong một thử nghiệm lâm sàng, các tổ chức từ thiện ung thư và Dịch vụ y tế quốc gia Anh (NHS) sẽ cho các bệnh nhân trên khắp Vương quốc Anh có khối u não tái phát, hay còn gọi là u nguyên bào thần kinh đệm, thử sử dụng thuốc làm xịt miệng làm từ cần sa Sativex, cùng với thuốc hóa trị temozolomide. Kết hợp thuốc này nhằm cố gắng tiêu diệt các tế bào ung thư và giúp bệnh nhân sống lâu hơn.

Đây sẽ là nghiên cứu đầu tiên trên thế giới thử nghiệm thuốc xịt miệng làm từ cần sa trong điều trị ung thư.

U nguyên bào thần kinh đệm là một dạng u não nặng và khó điều trị. Những người được chẩn đoán chỉ sống được từ 12 đến 18 tháng, và những người bị u nguyên bào thần kinh đệm tái phát thường chỉ sống được 10 tháng.

Khoảng 2.200 người ở Anh được chẩn đoán mắc bệnh ung thư này mỗi năm, khiến nó trở thành dạng ung thư não phổ biến nhất ở nước này.

Sativex đã được dùng cho những bệnh nhân bị bệnh đa xơ cứng mà tình hình bệnh không cải thiện mặc dù đã được điều trị, để giảm tình trạng co cứng. (Đa xơ cứng là bệnh ảnh hưởng tới hệ thần kinh trung ương, làm cho hệ miễn dịch của chính cơ thể lại tấn công chất bao bọc dây thần kinh; gây suy yếu hoặc liệt các chi, tê buốt, đau đớn, mất thị lực, mất khả năng phối hợp động tác và cân bằng tư thế, mất trí nhớ, v.v...) Sativex là một trong ba loại thuốc làm từ cần sa hiện đang được NHS Anh sử dụng.

“Chúng tôi nghĩ rằng Sativex có thể tiêu diệt các tế bào u nguyên bào thần kinh đệm và thuốc này có thể đặc biệt hiệu quả khi được sử dụng cùng với hóa trị liệu temozolomide, kết hợp thuốc này có thể ngăn chặn khối u này phát triển, giúp bệnh nhân sống lâu hơn", Giáo sư Susan Short, thuộc khoa ung thư học lâm sàng và khoa ung thư thần kinh tại Đại học Leeds, nghiên cứu viên chính của nghiên cứu, cho biết, “chúng tôi muốn kiểm tra giả thuyết này trong nghiên cứu".

Quỹ Brain Tumour Charity, đang tài trợ cho nghiê cứu, sẽ tuyển 232 bệnh nhân tình nguyện vào đầu năm tới từ ít nhất 15 bệnh viện, bao gồm cả các trung tâm chuyên khoa ung thư, trên khắp Vương quốc Anh. Hai phần ba số bệnh nhân sẽ nhận được Sativex và thuốc hóa trị temozolomide, một phần ba còn lại sẽ được dùng thuốc hóa trị kết hợp với giả dược.

Sativex chứa hai loại cannabinoid (nhóm hợp chất hóa học tác động các thụ thể trong các tế bào, làm thay đổi sự giải phóng chất dẫn truyền thần kinh trong não): chất tác động thần kinh Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC), tạo ra cảm giác thích thú và cannabidiol (CBD), có thể giúp giảm đau, viêm và lo lắng.

“Chúng tôi hy vọng thử nghiệm này có thể mở đường cho một loại thuốc cứu cánh mới, giúp mang lại cho bệnh nhân u nguyên bào thần kinh đệm thêm vài tháng quý giá để sống và tạo kỷ niệm với những người thân yêu của họ”, Tiến sĩ David Jenkinson, giám đốc điều hành của Brain Tumour Charity cho biết.

“Chúng tôi biết rằng cộng đồng đang rất quan tâm đến tiềm năng của các hợp chất cannabinoid trong việc điều trị u nguyên bào đệm và chúng tôi thực sự vui mừng vì thử nghiệm đầu tiên trên thế giới ở Vương quốc Anh sẽ giúp tìm ra câu trả lời”.

Thử nghiệm sẽ kéo dài 3 năm, được đặt tên là Aristocrat, sẽ xem xét xem xét độ an toàn của việc sử dụng kết hợp Sativex và temozolomide, và tác động của nó đối với bệnh nhân, bao gồm cả thời gian sống sót. Trước đó đã có một một thử nghiệm giai đoạn I để đảm bảo độ an toàn của việc sử dụng kết hợp Sativex và temozolomide, thử nghiệm thực hiện trên 27 bệnh nhân.

“Những phát hiện ở giai đoạn I gần đây thực sự rất hứa hẹn và hiện chúng tôi mong muốn tìm hiểu liệu việc thêm Sativex vào hóa trị liệu có thể giúp kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân hay không, đây sẽ là một bước tiến lớn trong khả năng điều trị căn bệnh quái ác này”, Jenkinson nói.

Short nói rằng thử nghiệm giai đoạn I đã cho thấy bằng chứng rằng Sativex có thể giúp một số người sống lâu hơn. Nhiều người tham gia sử dụng Sativex sống lâu hơn một năm so với những người dùng giả dược. “Thử nghiệm giai đoạn I cũng cho thấy kết hợp thuốc này là an toàn, mặc dù một số bệnh nhân gặp các tác dụng phụ bao gồm mệt và chóng mặt", Short nói.

“Giai đoạn I không được thiết kế để kiểm tra xem Sativex có tăng khả năng sống sót hay không. Nhưng kết quả đã gợi ý rằng một số bệnh nhân dùng Sativex có tình trạng bệnh tốt hơn mong đợi và tốt hơn những người chỉ dùng hóa trị", Short cho biết thêm.

Nghiên cứu mới đang được điều phối bởi đơn vị thử nghiệm lâm sàng của Cancer Research UK. Giáo sư Pam Kearns, giám đốc đơn vị cho biết: “Rât cần thực hiện các thử nghiệm như thế này, để điều tra vai trò của cần sa hoặc các chất hóa học trong nó trong việc điều trị ung thư".