Theo nghiên cứu mới từ Đại học Cambridge, các nhà khoa học có thể phát hiện những dấu hiệu của chứng sa sút trí tuệ sớm nhất là 9 năm trước khi bệnh nhân được chẩn đoán chính thức.

Trong tương lai, những người có nguy cơ cao có thể được can thiệp sớm, hoặc tham gia thử nghiệm các phương pháp phòng ngừa và điều trị mới.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge đã công bố nghiên cứu - được tài trợ bởi Hội đồng Nghiên cứu Y khoa với sự hỗ trợ của Trung tâm Nghiên cứu Y sinh NIHR Cambridge - trên tạp chí Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association.

Hình minh họa. Nguồn: EPA

Tiến sĩ Richard Oakley, Phó Giám đốc nghiên cứu tại Hiệp hội Bệnh Alzheimer, cho biết: "Các vấn đề về trí nhớ và suy nghĩ có thể xuất hiện từ 9 năm trước khi bệnh nhân nhận được chẩn đoán”.

"Dó đó trong tương lai có khả năng thực hiện các chương trình sàng lọc, xác định những người có nguy cơ và những người có thể hưởng lợi từ các biện pháp can thiệp sớm, đồng thời xác định thêm những người phù hợp để tham gia thử nghiệm lâm sàng cho các phương pháp điều trị sa sút trí tuệ mới", Oakley nói.

Tác giả đầu tiên của nghiên cứu, Nol Swaddiwudhipong, cho biết: “Khi chúng tôi xem lại lịch sử của các bệnh nhân, rõ ràng là họ đã có biểu hiện suy giảm nhận thức vài năm trước khi các triệu chứng của họ trở nên đủ rõ ràng để bác sĩ đưa ra chẩn đoán. Những dấu hiệu thường khá nhỏ, nhưng trải rộng trên một số khía cạnh của khả năng nhận thức".

“Đây là một bước tiến để chúng tôi có thể sàng lọc những người có nguy cơ cao nhất - ví dụ như những người trên 50 tuổi hoặc những người bị huyết áp cao hoặc không tập thể dục đầy đủ - và can thiệp ở giai đoạn sớm hơn để giúp họ giảm nguy cơ mắc bệnh", Swaddiwudhipong nói.

Trong nghiên cứu, nhóm Swaddiwudhipong đã phân tích dữ liệu từ Ngân hàng Biobank của Vương quốc Anh và phát hiện ra sự suy yếu trong một số khía cạnh của khả năng nhận thức, chẳng hạn như giải quyết vấn đề và nhớ lại số, ở các bệnh nhân sa sút trí tuệ nhiều năm trước khi họ nhận được chẩn đoán chính thức.

Hiện nay có rất ít phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh sa sút trí tuệ. Một phần là do tình trạng này thường chỉ được chẩn đoán khi các triệu chứng đã xuất hiện rõ ràng, trong khi căn bệnh bắt đầu từ nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ trước đó.

Cũng có nghĩa là vào thời điểm bệnh nhân tham gia vào các thử nghiệm điều trị, đã quá muộn để có thể thay đổi tiến trình bệnh.

Cho đến nay, vẫn chưa rõ liệu có thể phát hiện ra những thay đổi trong chức năng não trước khi xuất hiện các triệu chứng sa sút trí tuệ hay không.

Ngoài thông tin về các chẩn đoán sức khỏe và bệnh tật, các nhà nghiên cứu đã xem xét dữ liệu từ một loạt các bài kiểm tra, bao gồm kiểm tra khả năng giải quyết vấn đề, trí nhớ, thời gian phản ứng. Ngoài ra còn có dữ liệu về sức nắm, tăng giảm cân nặng và số lần bị ngã.

Từ đó họ có thể xác định bất kỳ dấu hiệu nào xuất hiện sớm, lên đến 9 năm trước khi bệnh nhân được chẩn đoán.

Từ khi chưa được chẩn đoán, những người sẽ phát triển bệnh Alzheimer về sau thường đạt điểm kém hơn so với những người khỏe mạnh ở các bài kiểm tra giải quyết vấn đề, thời gian phản ứng, ghi nhớ số. Theo nghiên cứu, họ cũng có nhiều khả năng bị ngã trong 12 tháng trước đó hơn những người khỏe mạnh.

Tác giả chính, Tiến sĩ Timothy Rittman, từ Khoa Khoa học Thần kinh Lâm sàng của Cambridge, cho biết: “Mọi người không nên lo lắng quá mức nếu chẳng hạn, họ không giỏi trong việc nhớ lại các con số. Nhưng chúng tôi khuyến khích bất kỳ ai nếu lo ngại hoặc nhận thấy rằng trí nhớ hoặc khả năng nhớ lại của họ đang trở nên tồi tệ hơn theo thời gian thì hãy gặp bác sĩ".

Nguồn: https://www.theguardian.com/society/2022/oct/13/signs-of-dementia-may-be-detectable-nine-years-before-diagnosis-study