Techfest Vĩnh Phúc: Cảm hứng “khoán 10”

Ngay trong ngày diễn ra Techfest Vĩnh Phúc, xuất hiện trên sân khấu hôm 19/11 vừa qua, TS. Đinh Quang Toàn - ĐH Công nghệ Giao thông vận tải tự hào cho biết, nhờ hoạt động này, hai dự án khởi nghiệp của trường đã bước đầu nhận được đầu tư từ các doanh nghiệp lớn. Dự án Chuyển đổi số trong ngành vận tải và du lịch bằng ứng dụng Kbus đã thu hút được 9000 xe tham gia vào hệ sinh thái, dù mới được trao giải trong cuộc thi khởi nghiệp của trường và hoàn toàn chưa được truyền thông. Một dự án khác là Ứng dụng chuyển đổi số chế tạo mô hình máy phay CNC cũng nhận được khoản đầu tư nhỏ. Quan trọng hơn, một doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh bày tỏ quan tâm lớn tới công nghệ và đã có cuộc hẹn để cùng bàn bạc hợp tác.

Ông Toàn gọi đây là kết quả của việc lãnh đạo tỉnh đã “trải thảm đỏ” mời doanh nghiệp đến với Techfest và để startup có cơ hội tiếp xúc, giới thiệu về dự án. Dường như đó hình dung dễ nhất về cách một hệ sinh thái khởi nghiệp vận hành.

Ông Martin Kim - Giám đốc điều hành của Shinhan Future Lab nhắc về khái niệm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở. Nghĩa là, khởi nghiệp không chỉ là chuyện của các startup, nhà đầu tư mà tất cả các cấu phần đều tham gia và hưởng lợi từ hệ sinh thái này. Trong đó, Chính quyền không chỉ là nơi tạo ra chính sách mà còn cởi mở chia sẻ các bài toán cần giải quyết vói startup. Còn phía tập đoàn, dành thời gian để chia sẻ những bài học cả thành công và thất bại cho thế hệ tiếp theo. Họ cũng dành nguồn lực tài chính, hệ sinh thái sản phẩm đang có cho startup.

Đã sớm nhận ra điều đó, trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, một số doanh nghiệp lớn âm thầm triển khai các chương trình hỗ trợ cho startup.. Điển hình như tập đoàn CNCTech, người đứng đầu khởi nghiệp từ sớm. Khi thành công, CNCTech luôn trong trạng thái sẵn sàng hỗ trợ startup bất cứ điều gì họ cần dựa vào thế mạnh của mình. Tính đến nay, công ty đã đầu tư 10 startup với tổng số vốn trên 2 triệu USD.

Ông Nguyễn Trung Kiên – Phó Chủ tịch tập đoàn cho biết: “Thế mạnh của CNCTech là sản xuất, vì thế nếu startup muốn làm sản phẩm mẫu, hay thử nghiệm thương mại hóa sản phẩm, chúng tôi hỗ trợ miễn phí”.

Không dừng ở đó, mới đây, một startup nhỏ đã thành công tạo ra một robot thông minh có thể vận chuyển nguyên liệu trong nhà máy. Để thuyết phục các công ty lớn, startup này cần tìm một môi trường sản xuất trong nhà máy để quay video quảng cáo. CNCTech cho biết đã đóng cửa một khu vực sản xuất hai ngày, dọn dẹp, sắp xếp lại máy móc để startup này có thể ghi lại được hình ảnh theo ý muốn.

Hai câu chuyện trên được hào hứng kể lại trên sân khấu của Techfest Vĩnh Phúc trong tiếng vỗ tay rào rào của nhiều sinh viên ở dưới. Nó cho thấy không khí khởi nghiệp sôi nổi ở nơi được coi là là một trong ba cực phát triển của vùng kinh tế Tây Bắc (Hà Nội - Quảng Ninh - Vĩnh Phúc).

Vĩnh Phúc sở hữu vị trí địa lý thuận lợi, ở vùng cửa ngõ của Tây Bắc, cách thủ đô 45 phút lái xe, nằm liền kề với cảng hàng không quốc tế Nội Bài, có tuyến đường cao tốc thuộc hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, quốc lộ 2 đi dọc từ phía Nam lên phía Bắc tỉnh; đường thủy có sông Lô, sông Hồng để vận chuyển hàng hóa,… Nhờ vậy Vĩnh Phúc luôn điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư như Toyota, Honda, Piaggio…với 14 khu công nghiệp. Vĩnh Phúc cũng có lợi thế sản xuất nông nghiệp và du lịch. Tuy nhiên, Vĩnh Phúc muốn tăng trưởng hơn nữa và tham vọng trở thành một vùng công nghệ cao dựa trên sức mạnh công nghệ.

“Đại hội Đảng ủy tỉnh Vĩnh Phúc lần thứ 17 xác định lấy đổi mới mô hình tăng trưởng, trọng tâm phát triển công nghiệp, dịch vụ chất lượng cao, chuyển đổi mô hình kinh tế từ rộng sang sâu, tạo điều kiện chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng tăng trưởng và sức mạnh của nền kinh tế theo hướng tăng năng suất dựa trên ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo” – ông Nguyễn Văn Long – Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Vĩnh Phúc phát biểu tại Techfest. Nguồn cảm hứng từ thành công “Khoán 10” của Cố Bí thư tỉnh ủy Kim Ngọc được lãnh đạo tỉnh nhắc đi nhắc lại với niềm tin “khởi nghiệp đổi mới sáng tạo sẽ tạo ra một cuộc lột xác mới”.

Những tín hiệu tích cực từ phía trường đại học, doanh nghiệp ở Vĩnh Phúc xuất hiện tại Techfest là chưa đủ. Để hình thành một hệ sinh thái có thể tạo ra sức bật cho nền kinh tế của tỉnh cần một hệ sinh thái, nghĩa là sự vào cuộc của nhiều đơn vị cùng lúc. Nhìn xuống rất nhiều sinh viên đang ngồi bên dưới hội trường, ông Martin Kim tin rằng, trong số họ sẽ có những founder tạo ra được “kỳ lân” trong tương lai, nếu được ươm tạo, nuôi dưỡng đúng cách, trong một cái “tổ tốt”.

Ông Đinh Quang Toàn hào hứng khẳng định “Vĩnh Phúc đã có môi trường để khởi nghiệp”, nhưng còn thiếu nhiều thứ. Điển hình là thiếu một vườn ươm có thể liên kết 17 trường đại học, cao đẳng, trung cấp, trung tâm giáo dục thường xuyên, trung học trên địa bàn tỉnh. Vườn ươm của trường ĐH Công nghệ giao thông vận tải mới hình thành, quy mô nhỏ, dù nhà trường đã có startup đang thương mại hóa sản phẩm.

“Tôi rất cần lãnh đạo tỉnh tạo ra môi trường để các em đến gần với doanh nghiệp, trải nghiệm thực tế, nâng cao kiến thức. Ngoài ra, các nghiên cứu khoa học ở trường chưa gắn liền với nhu cầu của địa phương. Hoạt động khởi nghiệp trong các cơ sở đào tạo chưa sôi nổi, thiếu diễn đàn để sinh viên mê khởi nghiệp có nơi để trao đổi chia sẻ kinh nghiệm” – ông Đinh Quang Toàn nói.

Ngay sau đề xuất này, ông Nguyễn Văn Long lập tức cho biết đồng ý về chủ trương với đề xuất: “Sau Techfest sẽ triển khai luôn”. Cam kết này là bằng chứng cho thấy sự quyết tâm của Vĩnh Phúc trong xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mà Techfest là cột mốc đầu tiên.

Ông Toàn cũng hồ hởi cho biết Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 07 Quy định công tác tư vấn nghề nghiệp, việc làm và hỗ trợ khởi nghiệp trong cơ sở giáo dục ban hành ngày 23/5/2022. Thông tư cho phép sử dụng ngân sách nghiên cứu khoa học phục vụ công tác hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp của sinh viên. Điều này cho thấy, các bộ, ban ngành đều đang vào cuộc gỡ rối để trường học có thể đồng hành cùng doanh nghiệp.

“Đây là chìa khóa để tìm ra nhân tài trong trường đại học” – ông Toàn quả quyết.

Về phía đại diện doanh nghiệp, ông Nguyễn Trung Kiên – đại diện CNCTech đề xuất thành lập một vườn ươm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo để, không chỉ CNCTech mà nhiều doanh nghiệp khác trên địa bàn khi cùng tham gia.

“Vườn ươm khởi nghiệp hỗ trợ những điều kiện ban đầu mà startup còn thiếu như chỗ ngồi làm việc, doanh nghiệp lớn chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhà máy chế tạo sản phẩm thử nghiệm hay giới thiệu sản phẩm ra thị trường. Xa hơn, vườn ươm có thể hỗ trợ huy động tài chính, pháp lý, nhất là về sở hữu trí tuệ - điều rất quan trọng với các startup khi có sản phẩm mới” – ông Kiên nói. Cùng với đó, việc hình thành một liên minh hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc cũng cần thiết. Khi cộng đồng doanh nghiệp liên kết với sự giám sát của sở ban ngành, thì việc hỗ trợ startup sẽ sát sao, kịp thời với thực tế diễn ra.

Đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, ông Nguyễn Văn Long nói rằng, với tư cách là cơ quan tham mưu cho tỉnh về khoa học công nghệ, ông xác định rõ các thách thức của việc xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

“Nhưng với niềm tin sắt đá rằng, có nhà đầu tư,doanh nghiệp như CNCTech, quỹ Shinhan Future Lab… cùng sự hỗ trợ của Bộ KH&CN, Vĩnh Phúc hoàn toàn có cơ hội dể phát triển, đi đầu về phát triển công nghệ và tỏa sáng” – ông Long nói.

Ông cho biết đã có hơn 200 doanh nghiệp cam kết hỗ trợ Vĩnh Phúc xây dựng hệ sinh thái. Vươn ươm sẽ được xây dựng, liên minh các nhà đầu tư sẽ được hình thành. Khu làm việc chung cho các startup, doanh nghiệp kết nối với nhau sẽ được đầu tư.

“Tất cả sẽ góp sức để biến ước mơ, trí tuệ của Vĩnh Phúc vươn xa và hôm nay là bắt đầu cho sự cất cánh đó” – ông Long bày tỏ.