Cộng đồng Tình báo Hoa Kỳ (IC) đã kết luận rằng họ không có đủ thông tin để trả lời liệu đại dịch COVID-19 xảy ra do lây nhiễm tự nhiên từ động vật sang người, hay do một tai nạn trong phòng thí nghiệm, nhưng "virus không được phát triển như một vũ khí sinh học".

Sau cuộc điều tra kéo dài 90 ngày do Tổng thống Mỹ Joseph Biden yêu cầu, IC mới đây đã công khai một bản đánh giá dài hai trang, chỉ ra “những điểm quan trọng” về nguồn gốc COVID-19 sau khi “kiểm tra tất cả các báo cáo tình báo và các thông tin khác”.

Điều đầu tiên và quan trọng nhất, là các bên thuộc IC vẫn “không nhất trí về nguồn gốc có khả năng xảy ra nhất” của đại dịch, và cả hai giả thuyết chính, virus lây nhiễm tự nhiên từ động vật sang người hoặc rò rỉ từ phòng thí nghiệm, đều “hợp lý”.

Trừ nguồn gốc đại dịch, Hội đồng Tình báo Quốc gia Mỹ và các bên thuộc IC (không được nêu tên cụ thể, nhưng có thể bao gồm các cơ quan quân sự, FBI, CIA và các chi nhánh của Bộ Ngoại giao Mỹ) lần này đã nhất trí về một số vấn đề: các quan chức Trung Quốc “không hề biết trước” về SARS-CoV-2 trước đợt bùng phát ở Vũ Hán; SARS-CoV-2 đã xuất hiện muộn nhất là vào tháng 11/2019; và "virus không được phát triển như một vũ khí sinh học."

Ông Biden từng thúc giục chính phủ Trung Quốc cho phép kiểm tra độc lập các phòng thí nghiệm ở Vũ Hán đã nghiên cứu các virus corona, và các quan chức Trung Quốc đã từ chối.

Tổng thống Joe Biden đã yêu cầu các cơ quan tình báo Mỹ điều tra đại dịch COVID-19 bắt đầu tự nhiên hay do rò rỉ trong phòng thí nghiệm. Cho đến nay, vẫn chưa có câu trả lời chắc chắn và ông Biden cho biết sẽ tiếp tục kêu gọi các bên liên quan điều tra.

Nói về bản đánh giá, Jesse Bloom, nhà sinh vật học tiến hóa tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson, người ủng hộ việc xem xét nghiêm túc giả thuyết virus rò rỉ từ một phòng thí nghiệm, hoan nghênh kết luận "cả hai giả thuyết đều hợp lý" của IC. “Tôi hy vọng cộng đồng tình báo sẽ công bố bất kỳ thông tin mới nào mà họ thu thập được," Bloom nói thêm.

Nhiều người đã mong đợi IC sẽ công bố nhiều chi tiết hơn, nhưng bản đánh giá ngắn gọn lần này chỉ cung cấp một số kết luận và cách họ cân nhắc bằng chứng. "Các nhà phân tích tại ba nhóm chính của IC vẫn không thể nhất trí chọn ra một trong hai nguồn gốc virus, một số người ủng hộ nguồn gốc tự nhiên, những người khác ủng hộ nguồn gốc trong phòng thí nghiệm và một số coi cả hai giả thuyết đều có khả năng như nhau,” theo bản đánh giá.

William Hanage, nhà sinh vật học tiến hóa tại Đại học Harvard, cho rằng đánh giá này “khá cân bằng”. "Nếu không có thêm bằng chứng từ các trường hợp ban đầu ở người hoặc từ các loài động vật mang virus, khó có thể hoàn toàn ủng hộ một trong hai giả thuyết," Hanage nói. “Không có bằng chứng chắc chắn."

David Relman, nhà nghiên cứu hệ vi sinh vật tại Đại học Stanford, cho rằng nguồn gốc của COVID-19 là vấn đề đáng để chính quyền Mỹ tiếp tục điều tra, để hiểu được sự khởi đầu của đại dịch và những vấn đề xung quanh. “Không ngạc nhiên là chúng ta chưa thể có một câu trả lời rõ ràng, nhưng không có nghĩa là không thể tìm hiểu ra. Chúng ta không được lùi bước."

Trong một tuyên bố, ông Biden cho biết Mỹ sẽ “tiếp tục làm việc với các đối tác có cùng chí hướng trên toàn thế giới” để gây áp lực buộc chính phủ Trung Quốc cho phép các chuyên gia, do Tổ chức Y tế Thế giới đứng đầu, tiếp cận “tất cả các dữ liệu và bằng chứng liên quan”, bao gồm các giao thức an toàn sinh học tại phòng thí nghiệm Vũ Hán và nhiều dữ liệu về động vật và con người hơn từ khi bắt đầu đại dịch. “Chúng ta phải xem xét đầy đủ và minh bạch về thảm kịch toàn cầu này. Không thể chấp nhận một cách làm nào khác," ông nói.

Nguồn: