Năm 1899, Nhà khoa học Mỹ Nikola Tesla đã xây dựng và vận hành một phòng thí nghiệm điện khổng lồ ở Colorado Springs nhằm chứng minh điện có thể truyền mà không cần dây dẫn.
Tesla tin rằng điện có thể được truyền qua khoảng cách lớn trong khí quyển mà không cần dùng dây dẫn. Để kiểm tra lý thuyết về truyền điện không dây của mình, nhà vật lý học cần một địa điểm ở vùng núi - nơi không khí loãng, dễ ion hóa và nhờ đó giúp dẫn điện tốt hơn.
Luật sư Leonard E. Curtis, một người bạn của Nikola Tesla, đã tìm cho ông địa điểm phù hợp là Colorado Springs và nguồn điện cần thiết để nghiên từ Công ty Điện lực El Paso. Nằm ở độ cao hơn 1.800 mét, Colorado Springs chính là địa điểm nghiên cứu lý tưởng, bên cạnh đó, không khí khô tại đây cũng giúp giảm thiểu rò điện và phù hợp để nghiên cứu các cơn bão điện lớn xuất hiện trong khu vực.
Phòng thí nghiệm có cấu trúc đặc biệt, giống như một kho thóc với một cột tháp bằng gỗ cao khoảng 24 mét gắn trên mái. Bên cạnh tháp này là một cột trụ kim loại khác cao khoảng 43 mét gắn một quả bóng đồng lớn trên đỉnh. Đặc biệt, bên ngoài lối vào còn có tấm biển viết tay cảnh báo những người qua đường tò mò “Giữ khoảng cách. Cực nguy hiểm” và một dòng trích dẫn của Dante: “Abandon hope, all ye who enter here.” (Tạm dịch: Hãy từ bỏ hi vọng đi, hỡi tất cả những kẻ bước vào đây)
Bên trong căn nhà gỗ, Tesla đã dựng một cuộn dây khổng lồ đường kính 16 mét phóng nguồn điện hàng triệuvoltvào trong không khí, tạo ra các đường năng lượng cực mạnh, đến mức đe dọa chính sự tồn tại của tòa nhà nơi chứa nó. Để ngăn lửa thiêu rụi tòa nhà, Tesla đã thiết kế mái nhà di động có thể cuộn vào khi làm thí nghiệm.
Bức ảnh sử dụng kỹ thuật chụp chồng hình, minh họaNikola Teslangồi trong phòng thí nghiệm ở Colorado Springs với "máy phát phóng đại" sản sinh ra nguồn điện hàng triệu volt của nhiếp ảnh gia Dickenson Alley. Trên thực tế, không ai có thể ở gần máy phát như vậy mà không bị nướng chín.
Tesla cũng phát hiện ra rằng những tia sét ở đằng xa đánh xuống mặt đất tạo ra các dao động điện mà các thiết bị của ông có thể bắt được từ khoảng cách hàng trăm dặm. Ông đặt giả thuyết rằng điều này xảy ra là do Trái Đất chính là một chất dẫn điện khổng lồ và nhờ tính dẫn điện này, người ta có thể truyền điện không giới hạn tới bất cứ nơi nào trên Trái Đất với mức thất thoát tối thiểu. Để thử nghiệm giả thuyết này, Tesla cần dựng được một thiết bị có mức phóng điện ngang tầm với sét.
Cuối cùng, nhà phát minh cũng đã tạo ra một máy tạo dao động khổng lồ, mạnh hơn vài lần so với những chiếc mà ông từng tạo ra hoặc sử dụng trước đó. Nhiều năm sau, khi nhận Huân chương Edison, ông đã mô tả thiết bị của mình:
“Nó có một cuộn dây đường kính gần 16m, cao khoảng 2,7m. Khi được điều chỉnh để cộng hưởng, luồng điện phát ra từ đầu đến cuối cuộn dây và tạo ra cảnh tượng tuyệt nhất…”
Thành quả gây kinh ngạc nhất của Tesla là khả năng thắp sáng số đèn sợi đốt lên tới 10,000 watt (tương đương 200 bóng đèn 50 watt) đặt cách xa phòng thí nghiệm gần 42km bằng nguồn điện không dây. Dù mang lại viễn cảnh đầy hứa hẹn, song điện không dây không bao giờ thành hiện thực, một phần do nguồn năng lượng khổng lồ cần để vận hành và năng lượng bị lãng phí lớn tương đương khiến việc phân phối điện không dây trở nên không khả thi về mặt kinh tế.
Tesla đã ở lại Colorado Springs trong 9 tháng để làm thí nghiệm. Một đêm tháng 7 năm 1899, thiết bị của ông thu được một loạt tín hiệu có nhịp điệu, được ông mô tả là “mã đếm”. Tesla kết luận rằng các tín hiệu này chắc chắn đến từ một hành tinh khác, từ một dạng sống thông minh trên Sao Kim hoặc Sao Hỏa, một ý tưởng khiến ông bị chế giễu rất nhiều. Một số người tin rằng Tesla có thể đã nghe các cuộc điện báo không dây của Marconi, một nhà phát minh người Italia, được coi là "cha đẻ của ngành truyền thanh" ở châu Âu. Một thế kỷ sau, nhà khoa học tái hiện các thí nghiệm Tesla cho thấy tín hiệu này thực tế là do Mặt Trăng Io, hay Jupiter 1, truyền qua từ trường của Sao Mộc.
Tesla rời Colorado Springs vào tháng 1 năm 1900 với hàng loạt hóa đơn tiền điện chưa thanh toán - nguyên nhân khiến ông bị kiện. Bốn năm sau, phòng thí nghiệm của ông tại đây cũng đã bị dỡ bỏ và bán đấu giá.
Mô hình 3D phòng thí nghiệm của Nikola Tesla. Nguồn:C Ca/ Youtube
Nguồn: https://www.amusingplanet.com/2020/08/nikola-teslas-experimental-laboratory.html