Nghiên cứu mới cho thấy con người hiện đại đã có khoảng vài nghìn năm sống cùng với người Neanderthal ở châu Âu, và hai loài này có thể đã bắt chước đồ trang sức và công cụ bằng đá của nhau.

Trước đây, người ta biết rằng con người và các loài "anh em họ" có những khoảng thời gian cùng tồn tại trên lục địa châu Âu, và đã giao phối với nhau trong một số trường hợp. Nhưng mức độ tương tác giữa các loài vẫn chưa được giải đáp hoàn toàn.

Nghiên cứu mới nhất cho thấy người hiện đại, Homo sapiens, có thể đã cùng tồn tại với người Neanderthal ở các khu vực Pháp và miền bắc Tây Ban Nha ngày nay trong khoảng 1.400 đến 2.900 năm trước thời điểm người Neanderthal biến mất.

Hình minh họa. Nguồn: PA

Igor Djakovic, một nghiên cứu sinh tại Đại học Leiden và là tác giả đầu tiên của nghiên cứu cho biết: “Trong khu vực này, có rất nhiều điểm tương đồng trong cách mà hai loài tạo ra văn hóa vật chất và hành vi. Đây là nền tảng cho giả thuyết rằng đã có một số loại hình tương tác nhất định".

Nhóm Djakovic đã phân tích tập dữ liệu gồm 28 đồ tạo tác của người Neanderthal và 28 đồ tạo tác của người hiện đại từ 17 địa điểm khảo cổ trên khắp nước Pháp và miền bắc Tây Ban Nha. Tất cả các mẫu đều được xác định niên đại bằng phóng xạ carbon.

Djakovic nói rằng phân tích niên đại cho thấy một số đồ tạo tác nhất định xuất hiện cùng lúc tại các địa điểm mà cả hai loài từng sinh sống. Chẳng hạn, đồ tạo tác răng động vật có vú đục lỗ, được cho là một dạng đồ trang sức, xuất hiện cùng lúc ở hai loài. Ở một số địa điểm, cả hai loài cũng cùng lúc chuyển đổi sang các công cụ đá giống như lưỡi dao có hình dạng gần giống nhau. Djakovic nói: “Các bằng chứng này có thể cho thấy một sự trao đổi kiến ​​thức".

Các tác giả cũng đã xác định thời điểm các mẫu đầu tiên và cuối cùng được tạo ra, từ đó ước tính khoảng thời gian hai loài có mặt tại các địa điểm chung. Ước tính người Neanderthal xuất hiện lần đầu từ 45.343 đến 44.248 năm trước, và biến mất trong khoảng 39.894 đến 39.798 năm trước, ngay trước khi người Neanderthal tuyệt chủng. Con người hiện đại được xuất hiện lần đầu tiên từ 42.653 đến 42.269 năm trước, và không bao giờ rời đi. Có nghĩa là hai loài có khoảng 1.400 đến 2.900 năm chung sống.

Nghiên cứu không làm sáng tỏ liệu con người có bất kỳ vai trò nào trong sự diệt vong của người Neanderthal hay không. Djakovic cho biết: “Ngày càng nhiều người nghĩ rằng những người Neanderthal sống ở châu Âu trong những quần thể nhỏ hơn. Người hiện đại sống trong những quần thể lớn hơn và do đó các quần thể người Neanderthal bị nuốt chửng vào những quần thể người hiện đại".

Giáo sư Tom Higham, người có nghiên cứu trước đây chỉ ra sự trùng lặp tương tự giữa người hiện đại và người Neanderthal, cho biết: “Nghiên cứu này xác nhận những công trình trước đó cho thấy sự trùng lặp đáng kể trong vài nghìn năm giữa các quần thể người khác nhau, ở đây là người Neanderthal và người hiện đại, ở Tây Âu. Trong khoảng thời gian đó, những nhóm này gặp nhau và có những tương tác trước khi người Neanderthal biến mất vào khoảng 39.000 đến 40.000 năm trước”.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports.

Nguồn: https://www.theguardian.com/science/2022/oct/13/neanderthals-and-modern-humans-may-have-copied-each-others-tools