Tục trích máu tế thần linh của người Maya cổ

Người Maya cổ đạitrích máu tế để hiến dâng sinh lực cho các vị thần. Ảnh minh họa: Real History.

Theo Live Science, những đầu mũi tên nhuốm máu người tìm thấy ở một ngôi đền tại khu vực khảo cổ Zacpeten phía bắc Guatemala hé lộ nghi thức trích máu của người Maya cổ đại. Họ dùng đầu mũi tên nhọn làm bằng đá vỏ chai màu đen để cắt lưỡi, dái tai hoặc bộ phận sinh dục của người sống để máu chảy tràn ra, giúp tiếp sinh lực cho các vị thần.

Các nhà nghiên cứu cho rằng đối tượng được chọn để trích máu có thể tình nguyện tham gia và vẫn sống sót sau nghi thức. Người Maya tin máu chảy tràn là món quà dâng lên các vị thần. "Các học giả đều thống nhất tục trích máu nhằm mục đích tiếp sinh lực của con người cho thần linh", Prudence Rice, nhà khoa học ở Đại học Nam Illinois, Mỹ, đồng tác giả nghiên cứu, công bố trên Tạp chí Khảo cổ học hôm 14/10.

Bằng chứng về nghi thức này đến từ 108 đầu mũi tên tìm thấy trên 5 khu vực tại Petén, Guatemala. Các vũ khí có niên đại từ thế kỷ 15 đến 18. Khi phân tích, các nhà khoa học phát hiện dấu máu của nhiều động vật khác nhau trên 25 đầu mũi tên, hai trong số đó có vết máu người.

Đầu mũi tên nhọn làm từ đá vỏ chai tìm thấy tại khu vực khảo cổ ở Guatemala. Ảnh: Nathan Meissner.

Một đầu mũi tên dính máu người nằm trong ngôi nhà cũ ở Zacpeten. Dấu vết hư hại ở đầu nhọn của nó cho thấy nó được bắn vào thân thể, tuy nhiên các nhà khoa học chưa tìm ra lý do tại sao nó xuất hiện trong ngôi nhà.

Trong các xã hội ở Trung Bộ châu Mỹ cổ đại, tục trích máu đóng vai trò quan trọng trong tín ngưỡng và văn hóa. Không chỉ là công cụ để giới thượng lưu cầm quyền hợp thức hóa địa vị chính trị và xã hội, nó còn có ý nghĩa đối với sự phát triển của một cộng đồng. Những đầu mũi tên nhuốm máu được dùng cho săn bắn, sinh tồn cũng như thực hiện nghi thức.

"Chúng tôi biết người Maya cũng tham gia trích máu như một phần trong nghi thức chào đời hoặc trưởng thành. Tập tục này khắc ghi vào tâm hồn các thế hệ tương lai và gắn kết sinh lực của họ với các đấng tổ tiên", Nathan Meissner, nhà nghiên cứu ở Trung tâm Nghiên cứu Khảo cổ học tại Đại học Nam Illinois, chia sẻ.

Chiếc muôi bằng đá ngọc bích được dùng để trích máu. Ảnh: Wikimedia Commons.

Sau khi đâm hoặc cắt vào một phần mềm trên cơ thể, máu rơi xuống được hứng và đốt cháy. Đây là nghi thức tượng trưng cho việc dâng máu tế thần linh thông qua làn khói bay lên. Tục trích máu rất phổ biến trong đời sống của người Maya cổ. Nghi thức diễn ra ở mọi sự kiện trọng đại, bao gồm cưới xin, sinh con, chôn cất người chết.

Ngoài đầu mũi tên bằng đá vỏ chai, những công cụ khác cũng được sử dụng để trích máu như đá ngọc bích, lưỡi dao, gai cá đuối, cây gai hoặc răng cá mập.