Một nghiên cứu được công bố mới đây cho thấy những người bị nhiễm Covid có mùi đặc biệt, và những con chó được huấn luyện có thể phát hiện mùi này với độ chính xác cao.
Mũi chó có một chất nhầy, thực hiện một nhiệm vụ quan trọng: hòa tan các phân tử mùi từ không khí và vận chuyển chúng đến các thụ thể khứu giác mũi. Và trong khi con người có khoảng 5 triệu các thụ thể khứu giác, thì loài chó có tới 300 triệu.
Tiến sĩ Claire Guest thuộc tổ chức Medical Detection Dogs, tác giả nghiên cứu mới, luôn bị thu hút bởi loài chó và mối quan hệ của con người với chúng. Năm 2002, Guest từng hợp tác với bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình John Church để kiểm tra xem liệu chó có thể được huấn luyện để phân biệt giữa nước tiểu của người khỏe mạnh và người bị ung thư bàng quang hay không. Nghiên cứu được công bố trên BMJ cho thấy chúng có thể phân biệt được.
Tiến sĩ Claire Guest, Giám đốc điều hành của Medical Detection Dogs, với chú chó Tala, 3 tuổi, một chú chó chuyên phát hiện bệnh.
Medical Detection Dogs (MDD) là một tổ chức từ thiện được thành lập vào năm 2008, chuyên huấn luyện những chú chó đồng hành có thể phát hiện những thay đổi về mùi ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 và các rối loạn sức khỏe khác, giúp cảnh báo sớm trước khi sức khỏe của họ xấu đi. MDD cũng nghiên cứu khả năng của chó trong việc phát hiện ung thư và các bệnh khác, bao gồm cả bệnh Parkinson. Khi đại dịch Covid mới bùng nổ, MDD vừa hoàn thành một nghiên cứu với Trường Vệ sinh & Y học Nhiệt đới London (LSHTM), chứng minh rằng chó có thể phát hiện bệnh sốt rét.
Nghiên cứu về Covid-19 của MDD (đến nay chưa được bình duyệt) cho thấy, những con chó có thể phát hiện những người nhiễm bệnh với độ nhạy lên đến 94,3%; tương đương với việc chúng sẽ xác định chính xác 94 trong số 100 người bị nhiễm. Để so sánh, xét nghiệm nước tiểu có độ nhạy 58-77% và PCR là 97,2%.
Thậm chí, những con chó còn nhanh hơn xét nghiệm PCR về tốc độ, đưa ra chẩn đoán trong vòng chưa đầy một giây, “kể cả đối với những người không có triệu chứng và cả những người có lượng virus trong cơ thể thấp”, Giáo sư James Logan của LSHTM, người đồng dẫn đầu nghiên cứu, cho biết.
Tala là con chó đánh hơi chính xác nhất, đạt độ nhạy 94,5% và độ đặc hiệu là 92% (độ đặc hiệu là tỷ lệ xác định chính xác cả những người không bị nhiễm bệnh).
Chó Tala, 3 tuổi, trong quá trình huấn luyện để phát hiện mùi bệnh nhân Covid-19 trong các mẫu tất.
Các giống chó săn mồi như spaniel, retriever và labrador có khả năng phát hiện bệnh đặc biệt tốt. "Đây là những chú chó thích tìm kiếm," Guest nói. "Chúng cũng rất thân thiện và thích làm việc ở những nơi công cộng."
Tuy nhiên, phải mất từ tám đến 10 tuần để huấn luyện một con chó phát hiện Covid-19. Trong quá trình huấn luyện, các chú chó sẽ được thưởng một món ăn hoặc quả bóng nếu chỉ ra đúng mẫu dương tính hoặc bỏ qua mẫu âm tính một cách chính xác. Đối với nghiên cứu về Covid, những con chó đã được huấn luyện ngửi áo phông, tất và khẩu trang, một số trong các vật phẩm này có chủ sở hữu là người có kết quả dương tính với Covid.
Và cho dù chính xác, chó sẽ không bao giờ thay thế được các xét nghiệm PCR. Với khả năng phát hiện nhanh tại chỗ, chó có thể hữu ích tại các
sân bay và nơi công cộng, giúp sàng lọc bước đầu. Những người được chó xác định nhiễm bệnh vẫn phải được xét nghiệm lại bằng PCR và cách ly.
Thách thức lớn nhất là làm sao để mở rộng quy mô: đào tạo chó cần có thời gian, ngoài ra, cần quần áo của những người bị nhiễm và chưa bị nhiễm Covid đã mặc. Các nhà nghiêm cứu đang tiếp tục tìm hiểu xem chó đã dựa vào phân tử mùi nào để phát hiện Covid; điều này có thể cho phép sản xuất "mùi giả", giúp huấn luyện được nhiều chó phát hiện Covid hơn.
Nguồn: