Cuốn sách của bác sĩ Robert Alan McNutt là một điểm tựa cho những người đang phải cân nhắc để đưa ra các lựa chọn khi khám chữa bệnh, từ các căn bệnh nhẹ đến các căn bệnh đe dọa tính mạng như bệnh tim và ung thư.
Sức khoẻ là thứ vô giá mà mỗi chúng ta luôn cố gắng giữ gìn. Tuy thế, không phải ai cũng đủ khả năng và sự sáng suốt khi bị bủa vây bởi nhiều luồng thông tin, dẫn đến không biết đâu mới là lựa chọn tốt nhất cho bản thân. Trên hành trình đầy chông gai này, các y bác sĩ luôn là những người đồng hành có thể xem là đáng tin cậy nhất. Nhưng trong hầu hết các cuộc thảo luận về khám chữa bệnh, bác sĩ luôn là trung tâm, còn bệnh nhân luôn là người tiếp nhận các quyết định mà bác sĩ đưa ra. Cuốn sách Your Health, Your Decision: How to Work with Your Doctor to Become a Knowledge-Powered Patient hay Hợp tác với bác sĩ để trở thành người bệnh thông thái trong phiên bản tiếng Việt của bác sĩ Robert Alan McNutt đưa ra một góc nhìn hoàn toàn mới mẻ, đối lập với quan điểm khám chữa bệnh thường thấy: bệnh nhân mới là trung tâm. Đây cũng là thông điệp chủ đạo của ngành y tế trong những năm gần đây.
Với kinh nghiệm 40 năm làm việc trong ngành y, từng đảm nhận nhiều vai trò khác nhau như bác sĩ, biên tập viên và nhà nghiên cứu, McNutt có cơ hội quan sát và tiến hành gần như tất cả các loại nghiên cứu y khoa, và hiểu được thông tin sai lệch sẽ gây tổn hại đến việc chăm sóc người bệnh như thế nào. Chăm sóc y tế hiện tại đã trở thành ngành công nghiệp đi theo nguyên tắc top-down (ngành y tế ở trên ra quyết định xuống cho người bệnh).
Trong bối cảnh đó, ông cho rằng, thay vì mô hình ra quyết định theo định hướng của bác sĩ hay chuyên gia y tế, người bệnh nên được tiếp cận vấn đề thông qua những bài tập được thiết kế nhằm cung cấp cho họ công cụ cũng như sự tự tin để so sánh và cân nhắc các phương án y tế và đưa ra lựa chọn cho chính mình.
Xuyên suốt cuốn sách, ông đưa ra nhiều tình huống cụ thể liên quan đến các căn bệnh phổ biến như bệnh tim, ung thư vú hay ung thư tuyến tiền liệt, giúp độc giả dễ hình dung. Đó là câu chuyện mà chính ông đã gặp hay nghe kể, về những bệnh nhân, đồng nghiệp cũng như bạn bè: câu chuyện về người phụ nữ đã gặp đến chín bác sĩ khác nhau để được tư vấn nhưng vẫn không thể ra quyết định; vị bác sĩ kê cho bệnh nhân loại thuốc theo đúng hướng dẫn điều trị được đưa ra để không bị trừ tiền hoa hồng, dù biết rõ loại thuốc đó không có tác dụng cho người bệnh; về hai người đàn ông trước tình trạng bệnh tương tự nhau, lại có phương án xử lý hoàn toàn khác biệt; và còn nữa…
Tất cả đều hướng đến một thông điệp rằng, ra quyết định y tế là một việc mang tính cá nhân, còn đòi hỏi chính bản thân người bệnh phải tham gia và là người quyết định cuối cùng, còn bác sĩ hay các cán bộ y tế chỉ đóng vai trò hỗ trợ trong quá trình này. Để đưa ra quyết định chính xác, người bệnh cần học cách so sánh giữa các lựa chọn cũng như phương pháp tìm kiếm thông tin phục vụ các so sánh đó. Và cuốn sách sẽ phần nào giúp họ trang bị những kiến thức cần thiết cho hành trình còn lạ lẫm này.
Robert Alan McNutt tâm niệm rằng, điều cốt lõi khi thăm khám cho bệnh nhân là phải chia sẻ kiến thức. Chính vì vậy, ở bước đầu, McNutt luôn đưa những thông tin giá trị nhất. Sau đó, ông hướng dẫn bệnh nhân sử dụng thông tin để cân nhắc giữa tác hại và lợi ích của các phương pháp điều trị, cho phép họ đặt ra những câu hỏi mà họ mong muốn được bác sĩ giải đáp. Bằng cách cung cấp cho bệnh nhân những công cụ cần thiết để họ tự đưa ra quyết định, quy trình khám chữa bệnh vốn từng gây nhiều hoang mang nay đã dễ dàng hơn phần nào cho họ.
Có thể thấy, trên mỗi trang viết, sự tôn trọng mà ông dành cho bệnh nhân được thể hiện rất rõ ràng. Thái độ ân cần và hoà hảo, đó chính là món quà lớn nhất mà cuốn sách mang lại cho những người đang phải đối mặt với các lựa chọn khi khám chữa bệnh, từ các căn bệnh nhẹ đến các căn bệnh đe dọa tính mạng như bệnh tim và ung thư.
Với giọng văn từ tốn và đầy tích cực cùng các chương sách ngắn gọn, độc giả có thể đón nhận sự thay đổi một cách dễ dàng thay vì cảm thấy choáng ngợp trước một loạt đề xuất y học. Cuốn sách giúp cho người đọc hiểu được phần nào các vấn đề liên quan đến việc ra quyết định sức khỏe, cũng như một số giải pháp để vượt qua chúng, giúp mọi người tự tin hơn với quá trình chăm sóc sức khỏe bản thân.
Dù bạn đang tìm kiếm quyết định cho quy trình khám chữa bệnh của mình, hỗ trợ người thân trong quá trình họ đưa ra lựa chọn khám chữa bệnh hay bạn là nhân viên y tế muốn đồng hành cùng bệnh nhân trong suốt hành trình tư vấn khám chữa bệnh… bạn đều có thể tìm thấy câu trả lời trong cuốn sách này.
Chú thích:
Tác giả Robert Alan McNutt là Trưởng khoa Nghiên cứu an toàn người bệnh tại Trung tâm Y tế Đại học Rush, đồng thời là Phó tổng biên tập Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ. Ông đã công bố hơn 200 bài báo, bài tóm tắt cùng nhiều đánh giá chuyên sâu về chủ đề an toàn người bệnh và ra quyết định dựa trên bằng chứng khoa học.