Bản quy định tiêu chuẩn chức danh GS, PGS mới do Thủ tướng ký, với yêu cầu tiên quyết về năng lực khoa học theo chuẩn mực quốc tế, là bước tiến quan trọng đầu tiên tiến tới hội nhập cho Khoa học và giáo dục Việt Nam, mà chúng ta mong đợi suốt thời gian qua.

Cộng đồng khoa học đang chờ đợi bước tiếp theo quan trọng không kém là việc thành lập các HĐCD GS mới có năng lực và tinh thần đổi mới, có đủ uy tín với cộng đồng khoa học Việt Nam đang hướng tới hội nhập.

Một điều hiển nhiên là các thành viên các HĐCD GS mới cần vượt tiêu chuẩn tối thiểu tác giả chính 3-5 bài báo quốc tế sau PGS (của chức danh GS) cho thành viên các HĐ NN và Ngành, và tác giả chính 2-3 bài báo quốc tế sau TS (của chức danh PGS) cho thành viên các HĐ CS.

Các HĐ cần được bình chọn online, với các cử tri cũng cần đạt tiêu chuẩn công bố quốc tế tối thiểu, như cách làm đã thành công của Nafosted trong 10 năm qua.

Cần yêu cầu các GS, PGS (và có thể cả các TS) các ngành đạt chuẩn công bố tối thiểu, có nguyện vọng tham gia bình chọn và được bình chọn vào các HĐ, cũng như các ứng viên chức danh đăng ký LLKH online theo mẫu quy định (Nafosted đã có nhiều kinh nghiệm và có thể giúp đỡ).

Các thông tin đó sẽ giúp Thường trực HĐCDGS NN (và các HĐ ngành sau này) có các giải pháp thích hợp cho từng ngành, cụm ngành trong giai đoạn quá độ. Chẳng hạn, theo thực tế Nafosted, công bố quốc tế trong phần lớn các ngành khối KHTN&KT cần lấy chuẩn là SCI E (hay thậm chí cần nâng lên SCI đối với CD GS cho một sô ngành như Toán, Cơ học,...), trong khi có thể lấy tiêu chí rộng hơn Scupus, hay thậm chí quốc tế khác, cho các ngành KHXH&NV. Rồi còn một số tạp chí quốc tế gần rởm, hầu như cứ đóng tiền là đăng được – cần có các chuyên gia am hiểu, và các HĐ ngành của Nafosted có thể tư vấn Thường trực HĐCDGS NN ở bước đầu trong vấn đề này.

Yêu cầu 2/3 thành viên HĐCD GS Ngành phải là GS có thể là khó khăn để chọn được một HĐ có uy tín với một số ngành, với tiêu chuẩn tối thiểu tác giả chính 3-5 bài báo quốc tế sau PGS (của chức danh GS) cho thành viên các HĐ NN và Ngành. Nên hạ bơt giới hạn 2/3 này xuống 50%, hoặc thậm chí chỉ thường trực HĐ Ngành cần là GS – trong giai đoạn quá độ nhiệm ký đầu tiên của HĐ ngành. HĐ Nafosted ngành Cơ học nhiệm kỳ đầu 10 năm trước được chọn có quá nửa chỉ là TS, nhưng các nhiệm kỳ sau chỉ gồm các PGS và GS.

Thường trực HĐCDGS NN cần là các GS có uy tín với cộng đồng khoa học, cả ở năng lực chuyên môn theo chuẩn quốc tế và tinh thần đổi mới, hội nhập. Nên chọn họ trong số các GS đã có uy tín nổi bật và kinh nghiệm đổi mới đã làm việc trong các HĐ Ngành và chủ trì các đề tài của Nafosted.