Quá trình chọn lọc và nhân giống mai vàng Yên Tử

Để có giống mai vàng Yên Tử phục vụ cho việc trồng mai, người dân có 2 cách chọn lọc và nhân giống gồm nhân giống bằng hạt và chọn lọc giống cây trong rừng.

Với phương pháp chọn lọc giống cây trong rừng, người dân sử dụng kinh nghiệm để quan sát cây mai con (được phát tán và mọc từ quả mai ở trong rừng), lựa chọn những cây khỏe, không bị sâu bệnh, còi cọc để mang về trồng ở vườn nhà. Trong quá trình phát triển của cây, người dân sẽ tiếp tục lựa chọn những cây mai vàng tốt nhất làm cây mai vàng thương mại.

Hạt mai vàng Yên Tử được sử dụng làm hạt giống phải đảm bảo các điều kiện sau: Hạt được lấy từ những cây mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh. Cây mẹ để lấy hạt phải có tuổi từ 5 năm trở lên. Hạt mai đã chín có màu đen bóng, chắc mẩy, căng tròn, không bị lép, không bị dị dạng và không có mầm bệnh.

Cách thức xử lý hạt giống trên thực tế rất đơn giản. Do đa số các hộ gieo ngay khi quả chín, chỉ có một số người thực hiện ngâm hạt trước khi gieo. Hạt mai sau khi thu hoạch, rửa sạch bằng nước lạnh, loại bỏ những hạt lép, hạt kém chất lượng và những tạp chất lẫn trong lô hạt. Cách ngâm cũng rất đơn giản là ngâm vào nước lạnh trong khoảng 2 giờ trước khi mang gieo. Khi hạt được đổ vào nước, những hạt chìm là hạt tốt, hạt nổi là hạt lép, hỏng hoặc bị sâu, bệnh cần bỏ phải loại bỏ.

Vì hạt mai vàng Yên Tử là loại hạt tương đối dễ nảy mầm, tỷ lệ nảy mầm cao (trên 90%) nên dù xử lý hạt hay không vẫn có thể gieo ngay. Trên thực tế, đa số các hộ gieo hạt ngay sau khi hạt chín, còn tươi. Tuy nhiên một số hộ để hạt khô qua nhiều ngày hoặc một vài ngày, phơi hai nắng mới gieo thì kết quả đạt được cũng rất hiệu quả, cây sinh trưởng và phát triển tốt.