Nông sản xuất khẩu của Việt Nam hiện vẫn dưới dạng thô là chính, chi phí đầu vào cao và đâu đó còn thiếu bóng dáng của công nghệ.
Bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao đã phát biểu như vậy tại hội thảo: "Thúc đẩy ứng dụng, đổi mới công nghệ nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp khu vực Nam Bộ" được thực hiện trong khuôn khổ sự kiện “Trình diễn và kết nối cung-cầu công nghệ khu vực Nam Bộ”, tổ chức ngày 5-6/11 tại Tp. Vũng Tàu.
Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho biết: “Nông nghiệp Việt Nam luôn giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong nền kinh tế, góp phần xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an ninh lương thực, góp phần ổn định chính trị xã hội. Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đứng đầu về xuất khẩu một số nông sản. Việc tạo chuỗi giá trị nông sản bền vững, nâng cao vị thế nông sản Việt Nam trên thị trường thế giới, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, chế biến nông sản là việc rất quan trọng”.
Đồng tình với nhận định này, tại hội thảo nhiều ý kiến của giới chuyên môn cho rằng khi Việt Nam tham gia Hiệp định Thương mại tự do TPP, sản phẩm nông nghiệp trở thành mặt hàng quan trọng trong khi việc nâng cao chuỗi giá trị vẫn đang gặp nhiều vướng mắc.
Đặc biệt, mối liên kết giữa nhà quản lý, doanh nghiệp, nhà nông và nhà khoa học vẫn chưa được như mong muốn. Đặc biệt còn thiếu sự góp mặt của các công nghệ cao trong lĩnh vực này.
Theo bà Hạnh, hiện việc phát triển nông nghiệp ở Việt Nam vẫn chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên, nông sản xuất khẩu dưới dạng thô là chính, chi phí đầu vào cao và đâu đó còn thiếu bóng dáng của công nghệ. Thêm vào đó, chất lượng nông sản không đồng đều, thiếu kho tồn trữ bảo quản, công nghệ chế biến còn lạc hậu, vẫn thiếu vắng những công ty lớn chuyên phân phối nông sản, công tác xúc tiến thương mại cũng chưa thực sự chuyên nghiệp.
"Tất cả những lý do đó đã và đang làm giảm giá trị xuất khẩu nông sản Việt. Vì vậy hơn lúc nào hết cần có sự tham gia của doanh nghiệp và việc áp dụng khoa học công nghệ mới có thể đẩy giá trị nông sản Việt lên tầm cao hơn", bà Hạnh diễn giải.
Vì vậy bà Hạnh cho rằng các doanh nghiệp cần mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, cần tìm hiểu xu hướng của người tiêu dùng thế giới và trong nước hiện nay để tạo ra sản phẩm phù hợp với khả năng kinh tế cũng như sở thích của họ.
"Áp dụng khoa học công nghệ ở đây không chỉ là công nghệ sản xuất mới mà cũng cần chú trọng giải pháp về quản lý nhằm giảm bớt chi phí, từ đó giảm giá thành sản phẩm", bà Hạnh nhấn mạnh.
TS.Nguyễn Văn Hòa - Viện Cây ăn quả miền Nam thì cho rằng cần đẩy mạnh hơn nữa cơ giới hóa trong sản xuất bởi từ kinh nghiệm từ các nước phát triển cho thấy, một khi thực hiện tốt cơ giới hóa nông nghiệp, hiệu quả sản xuất tăng đáng kể.
"Đối với các vườn cây ăn trái ở Việt Nam, hoàn toàn có thể áp dụng các loại xe cơ giới loại nhỏ phục vụ phun xịt và vận chuyển quả. Để làm được việc này, vườn cây ăn trái cần được thiết kế có kế hoạch và có hệ thống ngay từ đầu, việc tạo tán và cắt tỉa cành cũng phải tuân theo kỹ thuật nhất định. Có như vậy, công tác quản lý vườn, quản lý sâu bệnh và chăm sóc quả mới có thể thực hiện được một cách khoa học", ông Hòa nói.
Cũng từ thực tế này thông qua hội thảo Bộ KH&CN mong muốn sự tham gia của các nhà quản lý, khoa học và doanh nghiệp nhiều hơn nữa, gắn bó với nông dân để có thể đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ, tiến bộ của khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao giá trị của nông sản Việt.