Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam (SWIRR) dự báo từ sau khoảng thời gian từ ngày 15/3 – 6/4, mặn trên Đồng bằng Sông Cửu Long sẽ giảm nhưng có khả năng vẫn ở mức nghiêm trọng.
Cụ thể, mặn trên đồng bằng giảm dần, phạm vi cách biển từ 35 – 45km trở vào ở cửa sông Cửu Long, có khả năng xuất hiện nước ngọt khi triều thấp, chân triều, thuận lợi cho việc lấy nước. Tuy nhiên, trên sông Hàm Luông, Cửa Đại, Cửa Tiểu, mặn vẫn còn khá cao.
Dự báo dòng chảy tháng 4/2020 từ thượng lưu sông Mê Kông về đồng bằng có khả năng vẫn ở mức thấp, kéo theo xâm nhập mặn tháng 4 ở ĐBSCL có khả năng vẫn ở mức nghiêm trọng.
Điều này làm ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt, đặc biệt ở các khu vực cửa sông Cửu Long, thời kỳ từ ngày 8/4 – 15/4/2020. Cụ thể, chiều sâu mặn xâm nhập lớn nhất với ranh 4g/l trong thời kỳ này tại các cửa sông như sau:
- Sông Vàm Cỏ (Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây): Phạm vi ảnh hưởng từ 95 – 105km
- Cửa sông Cửu Long: sông Cửa Tiền, Cửa Đại: Phạm vi ảnh hưởng khoảng từ 50 – 55km; Sông Hàm Luông (70 – 75km); Sông Cổ Chiên (50 – 55km); Sông Hậu (45 – 50km).
- Sông Cái Lớn: Mặn biến động nhanh, dự báo phạm vi ảnh hưởng tháng 4 khoảng 60 – 65km.
Theo khuyến cáo của SWIRR, vùng thượng ĐBSCL, nguồn nước đến hiện tại được xem là có khó khăn do đầu nước thấp, các địa phương cần chủ động điều tiết nước và bơm tát, có các giải pháp cấp nước cho các vùng núi cao thuộc Tri Tôn, Tịnh Biên (An Giang). Vùng giữa ĐBSCL, đề phòng ảnh hưởng mặn xâm nhập sâu do lưu lượng về thấp, khi lấy ngọt hoặc tưới cho cây trồng cần kiểm tra chặt chẽ độ mặn, nhất là đối với cây ăn quả. Đồng thời, chủ động các giải pháp bơm trữ gạn ngọt khi triều thấp, trữ nước cho các tuần trước triều cường ở các thời kì khan hiếm nước, hạn chế tiêu thoát nước.
Do mặn duy trì cao đến cuối tháng 3, các địa phương cần bảo vệ các nguồn nước hiện hữu (bổ sung đập tạm), kiểm tra thường xuyên nguồn nước, tích nước ngay khi có thể, có biện pháp giảm thiểu bốc thoát hơi nước cho cây trái (giữ ẩm gốc, tỉa bớt lá). Đối với vùng ven biển ĐBSCL, nguồn nước ngọt có nguy cơ bị thiếu hụt cao, xâm nhập mặn dự báo tại các cửa sông Cửu Long cao, kéo dài trong tháng 3. Vì vậy, cần chủ động các giải pháp bơm trữ nước và cấp nước sinh hoạt.
Với các diễn biến dòng chảy cập nhật về đồng bằng đến hiện nay, tình hình hạn mặn lịch sử hơn năm 2016 đã xảy ra ở nhiều nơi. Thủy điện Trung Quốc vẫn xả thấp và rất có thể kéo dài trong tháng 3, mặn nền cao tiếp tục duy trì đến cuối tháng 3. Các địa phương cần vận hành hệ thống công trình hợp lý, kiểm soát mặn thường xuyên ở các hệ thống thủy lợi, các cửa lấy nước, đảm bảo tích trữ nước và bảo vệ nguồn nước trong thời kỳ mặn lịch sử này.
Dự báo tháng 5/2020, khả năng mặn trên đồng bằng được cải thiện nhiều, nhưng vẫn phải đề phòng một số trường hợp bất thường do mưa muộn, dòng chảy thượng lưu về đồng bằng thấp.