Khóa họp lần thứ 10 của Ủy ban hỗn hợp về hợp tác KH&CN Việt Nam và Hoa Kỳ (JCM10) diễn ra từ ngày 15-17/10/2018 tại Washington DC đã thống nhất, Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác KH&CN trong các lĩnh vực Y tế và Sức khỏe, Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, Khoa học bảo tồn, đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp doanh thương.

Hai Trưởng đoàn JCM trao quà lưu niệm
Hai Trưởng đoàn JCM - Thứ trưởng Bùi Thế Duy và Phó Trợ lý Ngoại trưởng thường trực, phụ trách các vấn đề về Đại dương, Môi trường và Khoa học quốc tế Judith Garber - trao quà lưu niệm.

Khóa họp là hoạt động trong khuôn khổ Hiệp định Hợp tác KH&CN giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, được tổ chức luân phiên hai năm một lần tại mỗi nước.

Phát biểu tại khóa họp, Thứ trưởng Bộ KH&CN Việt Nam Bùi Thế Duy cho biết, hai bên tập trung thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực Y tế và khoa học sức khỏe, Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, Khoa học bảo tồn - những hoạt động đóng góp thiết thực cho mục tiêu phát triển của Việt Nam. Đặc biệt, những sáng kiến mới của Việt Nam và Hoa Kỳ nhằm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo sẽ được xem xét tại JCM lần này với việc thành lập một Nhóm công tác mới về Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp doanh thương (Innovation & Entrepreneurship).

Đại diện phía Hoa Kỳ, bà Judith Garber, Phó Trợ lý Ngoại trưởng thường trực, phụ trách các vấn đề về Đại dương, Môi trường và Khoa học quốc tế, nhấn mạnh, Việt Nam là đối tác hợp tác toàn diện với Hoa Kỳ, hai bên đang hướng tới kỷ niệm 20 năm ký Hiệp định khoa học và công nghệ của hai nước. Trong bối cảnh đó, “Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (STI) sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác toàn diện giữa hai nước”.

Cụ thể, khóa họp thống nhất, về Khoa học Y tế và Sức khỏe, hai bên tiếp tục hợp tác thực hiện các hoạt động trong khuôn khổ chương trình an ninh y tế toàn cầu, tăng cường năng lực cho mạng lưới các trung tâm điều hành khẩn cấp, phòng xét nghiệm tiêu chuẩn quốc gia và khu vực; Đẩy mạnh thực hiện chương trình đào tạo dịch tễ học thực địa và mở rộng chương trình để bao gồm các bệnh không lây nhiễm vào chương trình đào tạo hiện có; Hợp tác nghiên cứu phòng chống các bệnh không lây nhiễm, nghiên cứu về ung thư, phòng chống tác hại thuốc lá, rượu bia và các chất gây nghiện; Hợp tác nghiên cứu và phát triển vaccine, chuyển giao công nghệ; Hợp tác trong lĩnh vực y tế biển đảo và y học thảm họa. Hai bên sẽ tăng cường trao đổi thông tin và chia sẻ kinh nghiệm, tìm kiếm cơ hội hợp tác thúc đẩy nghiên cứu khoa học thông qua đẩy mạnh chức năng điều phối các vấn đề y tế toàn cầu và ngoại giao y tế toàn cầu.

Về Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, hai bên tiếp tục mở rộng hợp tác về nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ trong nông nghiệp, trong đó ưu tiên các công nghệ mới. Hai bên cũng ưu tiên hỗ trợ các dự án hợp tác giữa các cơ sở nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới trong chia sẻ đánh giá nguồn gen, nghiên cứu tạo giống cây trồng vật nuôi năng sút chất lượng tốt. Về đào tạo nhân lực hai bên thúc đẩy chương trình đào tạo ngắn hạn nâng cao năng lực nghiên cứu cho các viện, trường của Việt Nam tại Hoa Kỳ, đào tạo sau đại học chuyên ngành công nghệ sinh học đồng thời tăng cường sự hợp tác chặt chẽ trong nông nghiệp nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

Về Khoa học bảo tồn, hai bên thống nhất hỗ trợ hoàn thiện hệ thống quan trắc rừng nhiệt đới của Việt Nam (bao gồm hình thành cơ sở vật chất nhằm thu hút các nhà khoa học quốc tế, triển khai các khóa học thực đị, quan trắc động vật, thực vật, đất và các bon, liên kết với hệ thống toàn cầu quan trắc hệ sinh thái rừng , hợp tác nghiên cứu và công bố khoa học). Hai bên chủ trương đẩy mạnh nghiên cứu độc chất, áp dụng kỹ thuật viễn thám theo dõi môi trường ven biển, hình thành hệ thống quản lý dữ liệu cho vùng Hạ Mekong (bao gồm thu thập, quản lý dữ liệu, phân tích, và phổ biến dựa trên nên tảng Big Data). Ngoài ra, hai bên sẽ đẩy mạnh nghiên cứu sử dụng các chỉ tiêu tích hợp kinh tế - xã hội và văn hóa - môi trường và kiến thức bản địa trong công tác bảo tồn.

Về Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp doanh thương, hai bên tiếp tục xây dựng hệ sinh thái về đổi mới sáng tạo và học hỏi công nghệ, thiết lập nền tảng học hỏi và nghiên cứu chung, phân tích các hệ thống đổi mới sáng tạo ngành trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, trao đổi chuyên gia trong lĩnh vực khởi nghiệp, đẩy mạnh hợp tác về trao đổi và chuyển giao các giải pháp công nghệ phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ (như xác lập quyền và thực thi luật pháp).

Năm nay, ngoài những hoạt động chính như phiên họp thường kỳ, JCM10 còn bao gồm các hoạt động bên lề như Hội thảo về các chủ đề: Ngoại giao khoa học, Cơ chế hỗ trợ cho khoa học, Phụ nữ trong khoa học.

Ngay sau khóa họp, hai bên sẽ xây dựng Kế hoạch hành động giai đoạn 2019-2020 cho JCM10.

Các hoạt động nổi bật đã được triển khai từ khóa họp JCM9 đến nay

* Chương trình Bảo vệ Sức khoẻ toàn cầu - Tăng cường các hệ thống giám sát và Trung tâm khẩn cấp; Chương trình dịch tễ học thực địa, Chương trình Giảm thiểu đe dọa sinh học, các hoạt động đào tạo năng lực chuyên môn, dự án nghiên cứu khoa học về phòng chống ung thư trong khuôn khổ Nhóm công tác về Y tế; Chương trình hợp tác nghiên cứu trao đổi đánh giá nguồn gene; Ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ mới trong nghiên cứu chọn tạo giống cây trồng vật nuôi có các tính trạng kháng bệnh, thích ứng với biến đổi khí hậu; nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học trong các khâu thu hoạch, bảo quản sau thu hoạch và chế biến nông sản; nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học trong đánh giá và phục hồi thoái hóa đất.

* Chương trình hợp tác đào tạo ngắn hạn, dài hạn, sau đại học về công nghệ sinh học trong nông nghiệp, tăng cường trao đổi, chia sẻ thông tin về các công nghệ mới như công nghệ chỉnh sửa gene.

* Xúc tiến hợp tác nghiên cứu theo dõi biến động của hệ sinh thái rừng nhiệt đới, thúc đẩy dự án thành lập bảo tàng ở Đại học Cần Thơ nhằm hình thành Sáng kiến nghiên cứu và bảo tồn vùng Hạ Mekong, thăm viếng nhằm xúc tiến hợp tác về thu thập mẫu vật cho Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam tại Hoa Kỳ...