Những người phụ nữ thường xuyên bật đèn sáng hoặc để TV hoạt động qua đêm trong phòng ngủ có thể khiến họ dễ tăng cân hơn.
Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Internal Medicine vào ngày 10/6, tiến sĩ Yong-Moon Mark Park tại Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia Mỹ, và các cộng sự đã tiến hành khảo sát gần 44.000 phụ nữ Mỹ ở độ tuổi từ 35 đến 74 trong thời gian 5 năm. Họ không làm việc theo ca, ngủ ngày hoặc mang thai khi nghiên cứu bắt đầu.
Những người tham gia được phân loại theo mức độ tiếp xúc với ánh sáng nhân tạo vào ban đêm. Ánh sáng có thể phát ra từ nhiều nguồn khác nhau bao gồm: đèn ngủ nhỏ, ánh sáng chiếu vào phòng từ đường phố, TV, đồng hồ gắn trên đài phát thanh, đèn phòng… Các nhà khoa học thừa nhận nghiên cứu có một số điểm hạn chế. Ví dụ, dữ liệu thu thập đều là do những người tham gia tự báo cáo và họ không thể xác định chính xác cường độ ánh sáng trong phòng ngủ.
Kết quả cho thấy, những phụ nữ ngủ với TV hoặc đèn bật sáng trong phòng có tỷ lệ tăng cân cao hơn 17% so với những người tắt hết các thiết bị khi ngủ. Cụ thể, nhiều người trong số họ đã tăng từ 5 kg trở lên trong thời gian nghiên cứu.
Mối liên hệ giữa ánh sáng nhân tạo và hiện tượng tăng cân ở phụ nữ vẫn thể hiện rõ nét ngay cả khi kiểm soát các yếu tố như thời gian ngủ, chế độ ăn uống và hoạt động thể chất. Phát hiện mới của nhóm nghiên cứu cung cấp thêm bằng chứng cho thấy việc ngủ trong phòng tối là cần thiết cho sức khỏe.
“Các chiến lược y tế công cộng để giảm béo phì có thể tính đến các biện pháp can thiệp nhằm hạn chế ánh sáng nhân tạo trong lúc ngủ”, Dale Sandler, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết.
Nhóm nghiên cứu giải thích rằng, tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng nhận tạo vào ban đêm có thể khiến não hạn chế sản xuất melatonin [hormone quan trọng giúp cơ thể điều hòa giấc ngủ], qua đó làm gián đoạn nhịp sinh học và thay đổi chế độ ăn uống.
Một cách lý giải khác là ánh sáng đóng vai trò như một tác nhân gây căng thẳng mãn tính. Nó phá vỡ quá trình giải phóng các hormone căng thẳng như glucocorticoid – loại hormone giúp điều chỉnh lượng thức ăn đưa vào cơ thể và ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình trao đổi chất.
“Tắt đèn khi ngủ có thể là một cách đơn giản và hữu ích để giảm khả năng tăng cân, thừa cân hoặc béo phì”, Park nói.
Ngoài ra, đèn sáng cũng làm giảm chất lượng giấc ngủ, khiến bạn ngủ không sâu. “Như đã biết, ngủ ít và ngủ không ngon giấc là những yếu tố làm tăng nguy cơ béo phì. Chất lượng giấc ngủ kém ảnh hưởng xấu đến tâm trạng, giảm sự kiềm chế và làm thay đổi cân bằng nội tiết tố”, David Katz, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Dự phòng Yale-Griffin (Mỹ), nhận định.
Malcolm von Schantz, giáo sư tại Đại học Surrey ở Anh, tỏ ra đồng tình với những kết quả nghiên cứu của Park: “Các kết quả thu được rất đáng tin cậy, bởi vì đây là một nghiên cứu trong thời gian dài, so sánh khối lượng của cùng một cá nhân ở thời điểm ban đầu và hơn 5 năm sau”, Schantz nói.