Việt Nam tăng 12 bậc về chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu

Việt Nam đạt chuẩn cao hơn kỳ vọng

Thứ hạng về đổi mới sáng tạo (ĐMST) mà Việt Nam đạt được năm nay đã cao hơn kỳ vọng nếu tính theo chuẩn GDP. Cụ thể, trong nhóm các nước có thu nhập trung bình thấp, Việt Nam đã vươn lên xếp thứ nhất (từ vị trí số 3 năm 2016). Trong khu vực bao gồm Đông Nam Á, Đông Á, và châu Đại dương, Việt Nam sếp thứ 9. Trong ASEAN, Việt Nam vươn lên đứng trên Thái Lan.

Việt Nam được đánh giá có thế mạnh trong 7 trụ cột: Đầu ra tri thức và công nghệ; chỉ số phức tạp/đa dạng của thị trường; chỉ số phức tạp/đa dạng kinh doanh; chỉ số đầu ra sáng tạo và chỉ số tăng trưởng đầu tư cho giáo dục…

Tiến bộ của Việt Nam ở hầu hết các trụ cột của GII năm 2017 được nhìn nhận là kết quả cả quá trình phát triển những năm qua. Cả hệ thống chính trị đã vào cuộc quyết liệt nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, năng lực ĐMST. Từ năm 2014 và liên tiếp trong các năm 2015, 2016, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 19/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, với mục tiêu cụ thể gắn với các chỉ số đo đếm được theo những phương pháp chuẩn mực được thế giới công nhận.


Bản báo cáo GII-2017 của Wipo ghi nhận: “Một số nền kinh tế ASEAN - cụ thể là Indonesia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam - hiện được coi là “những con hổ châu Á mới” đang lên. Các nền kinh tế này tham gia ngày càng nhiều vào một số chuỗi giá trị toàn cầu và khu vực, bao gồm cả các ngành công nghệ tương đối cao. Những nước này còn rất tích cực trong việc cải thiện kết quả ĐMST, làm nổi bật việc sử dụng các bài học tốt từ phát hiện GII gắn với những kết quả ĐMSTquan trọng".

Báo cáo nêu ví dụ, thông qua Nghị quyết 19-2017/NQ-CP, Chính phủ Việt Nam đã phân công nhiệm vụ cho các bộ, ngành, địa phương thực hiện các giải pháp cải thiện kết quả (GII). Bộ KH&CN đã được giao làm đầu mối phối hợp các nỗ lực này. Một hội nghị đã được Bộ KH&CN phối hợp với WIPO tổ chức tại Hà Nội vào tháng 3/2017 nhằm giải quyết vấn đề dữ liệu còn thiếu cũng như giúp Việt Nam phát huy các điểm mạnh, khắc phục các điểm yếu về ĐMST.

Sự nỗ lực của hệ thống

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và trực tiếp tại Nghị Quyết 19/NQ-CP là Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, các bộ, ngành, địa phương đã rất nỗ lực trong việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh trong những năm qua.

Theo đó, Nghị quyết 19-2017/NQ-CP về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh được ban hành đã sử dụng 4 đánh giá xếp hạng toàn cầu về mức độ thuận lợi kinh doanh (của Ngân hàng Thế giới), về năng lực cạnh tranh quốc gia (của WEF), về năng lực ĐMST(của WIPO) và về chính phủ điện tử (của Liên Hợp Quốc).

Với Nghị quyết 19, lần đầu tiên Việt Nam định vị, đặt mục tiêu về chất lượng môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh quốc gia trong xếp hạng toàn cầu; xây dựng và thực hiện hệ chính sách tương ứng theo thông lệ quốc tế. Chính phủ đã đặt mục tiêu cụ thể: “Đến năm 2020, các chỉ số ĐMST (theo đánh giá của WIPO) đạt trung bình ASEAN 5” (tức là đứng sau Singapore, Malaysia, đứng trên Thái Lan và một nước Đông Nam Á khác).

Năm 2017, Chính phủ đã giao Bộ KH&CN làm đầu mối hướng dẫn, phối hợp với các bộ ngành, địa phương nghiên cứu, sử dụng báo cáo hằng năm về GII để thực hiện các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, được thể hiện thông qua việc cải thiện các chỉ số GII.

Ngay sau khi được giao nhiệm vụ cải thiện chỉ số GII, các bộ, ngành, địa phương đã khẩn trương thực hiện các biện pháp khả thi, trong đó có việc nhanh chóng cập nhật các số liệu mới, thu thập và bổ sung các số liệu còn thiếu để có được đánh giá toàn diện, xác thực hơn về năng lực của hệ thống ĐMSTquốc gia của Việt Nam qua các số đo và xếp hạng GII năm 2017.