Nhằm ngăn chặn con cái “ngoại tình” với những con đực khác, loài nhện larinia jeskovi đã cắt một phần bộ phận sinh dục của bạn tình ngay sau khi thực hiện quá trình giao phối.

Đó là kết quả nghiên cứu về hành vi kỳ lạ của loài động vật này - vừa được các nhà khoa học Đức công bố trên tạp chí khoa học Current Biology. Theo các nhà khoa học, ít nhất 80 loài nhện khác trên thế giới cũng có cách hành xử tương tự nhằm bảo vệ giống nòi.

 Ít nhất 80 loài nhện có hành động “vũ phu” như loài larinia jeskovi nhằm bảo vệ giống nòi. Ảnh: Popmech
Ít nhất 80 loài nhện có hành động “vũ phu” như loài larinia jeskovi nhằm bảo vệ giống nòi. Ảnh: Popmech

Larinia jeskovi là loài nhện thuộc họ Araneidae, được phát hiện vào năm 1987. Loài này thường sống ở những vùng đất ngập nước và phân bố chủ yếu tại Đông Âu và Nhật Bản.

Để tiến hành nghiên cứu, nhóm các nhà khoa học thuộc Viện Bảo tàng động vật học tại Đại học Greifswald (Đức) đã bắt những con nhện larinia jeskovi (cả đực và cái) rồi quan sát quá trình giao phối của chúng.

Khi con nhện đực cưỡi lên con cái, nhóm nghiên cứu sử dụng nitơ lỏng để đóng băng chúng, khiến hai con nhện bị khóa lại với nhau.

Cuộc giao phối được tái lập trên vi tính bằng máy chụp cắt lớp siêu vi cho thấy, con đực larinia jeskovi đã cắt một bộ phận có tên là scapus từ cơ quan sinh dục của con cái sau khi giao phối.

“Sự cạnh tranh giữa các con đực là nguyên nhân chính dẫn đến vấn đề này. Những tổn thương bộ phận sinh dục ở nhện cái larinia jeskovi do con đực gây ra trong khi giao phối là vô cùng phổ biến. Chúng tôi đã nghiên cứu và rút ra kết luận rằng, gần như tất cả các con nhện cái đều bị tổn thương như vậy sau mỗi mùa giao phối”- nhóm tác giả nghiên cứu tiết lộ.

Scapus là phần rất quan trọng của bộ phận sinh dục ngoài của nhện cái. Đây chính là bộ phận giúp con đực bám vào để giữ thăng bằng tốt hơn trong quá trình giao phối.

Vì thế sau khi “hành sự” xong, việc con đực cắn đứt luôn bộ phận này để các con đực khác không còn chỗ bám víu khi muốn quan hệ với con cái.

Các nhà nghiên cứu thuộc Viện Bảo tàng động vật học tại Đại học Greifswald cho biết, ít nhất 80 loài nhện khác cũng hành xử tương tự như vậy để bảo vệ giống nòi.

Điều thú vị là, nhện cái larinia jeskovi có thể lưu trữ tinh trùng trong nhiều năm nên chúng có thể sinh sản liên tục ngay cả sau khi bị cắt một phần bộ phận sinh dục.

Những loài nhện khác nhau cũng có những cách khác nhau để bảo vệ bạn tình và ngăn cản những con nhện đực khác.

Chẳng hạn, con đực quyết liệt bảo vệ con cái, khiến con cái không hấp dẫn được những con nhện đực khác hoặc kinh dị hơn là tự thiến mình khi giao phối để bịt kín cơ quan sinh sản của con cái - một hành động khiến cả hai không thể giao phối thêm nữa.

Nhưng không chỉ nhện đực mới có hành vi chiếm hữu kỳ lạ mà loài nhện “góa phụ đen” cũng nổi tiếng với việc con cái sẽ ăn thịt bạn tình ngay sau khi giao phối.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng cho rằng, hành động này không phải là phổ biến. Chỉ khoảng 60% số nhện đực của loài này bị con cái ăn thịt.

Một số con đực thậm chí còn sống trong mạng nhện của con cái mà không bị làm hại.