Các nhà khảo cổ phát hiện quân cờ vua lâu đời nhất thế giới làm bằng đá sa thạch [đá do cát kết lại] có niên đại cách đây khoảng 1.300 năm tại khu vực Humayma, miền Nam Jordan.

Quân cờ vua (bên phải) được khai quật ở khu khảo cổ Humayma (bên trái). Ảnh: Science News.
Quân cờ vua (bên phải) được khai quật ở khu khảo cổ Humayma (bên trái). Ảnh: Science News.

“Mảnh đá có dạng hình hộp chữ nhật với hai mũi nhọn nhô lên ở trên đỉnh giống như cặp sừng được xác định là quân xe trên bàn cờ vua. Trước đây, người ta cũng tìm thấy những quân cờ tương tự tại các địa điểm khác của người Hồi giáo trong khu vực nhưng với độ tuổi nhỏ hơn”, John Oleson, nhà khảo cổ học tại Đại học Victoria (Canada), trình bày phân tích của mình tại cuộc họp thường niên của Trường Nghiên cứu Phương Đông Mỹ (ASOR) vào cuối tháng 11.

Bắt nguồn ở Ấn Độ cách đây ít nhất 1.400 năm, môn thể thao trí tuệ này đã từng góp phần giúp mọi người thuộc các tôn giáo và tầng lớp khác nhau xích lại gần nhau hơn. Các ghi chép lịch sử cho thấy, những trận đấu cờ thường xuyên diễn ra giữa người Hồi giáo và Kitô giáo, cũng như giữa người giàu và người nghèo.

Hình dạng đầu có hai mũi nhọn của quân xe khai quật ở Humayma tượng trưng cho những cỗ xe thường có hai con ngựa kéo vào thời cổ đại.