Tại nhà hàng Stadshuskällaren bên dưới tầng hầm của Tòa thị chính Stockholm, thực khách đến đây sẽ được thưởng thức các món ăn giống như những người đoạt giải Nobel.
Đại tiệc Nobel (Nobel Banquet) là một bữa tiệc được tổ chức vào ngày 10/12 hằng năm bên trong Hội trường của Tòa thị chính để vinh danh các cá nhân xuất sắc đã có những thành tựu và đóng góp quan trọng cho nhân loại trên các lĩnh vực hàn lâm, khoa học, văn hóa. Đó thực sự là một sự kiện nổi bật mà không phải ai cũng có cơ hội tham dự. May mắn là chúng ta vẫn có cách để được trải nghiệm một phần giống như những người đoạt giải Nobel và khách mời của đại tiệc.
Trong 15 năm qua, Stadshuskällaren đã phục vụ khách hàng với thực đơn của mọi đại tiệc Nobel từ năm 1922 tới nay. Chỉ cần đặt trước, thực khách sẽ được thưởng thức các món ăn mà những người thắng giải trước đó đã từng nếm, như Sir Alexander Fleming (Nobel Y sinh 1945), Mục sư Martin Luther King, Jr. (Nobel Hòa bình 1964), Mẹ Teresa (Nobel Hòa bình 1979) – lần lượt được chiêu đãi thịt tuần lộc, foie gras (gan ngỗng) và thịt bê. Không may là nếu muốn thưởng thức bữa ăn giống như Albert Einstein (Nobel Vật lý 1921) thì bạn có thể sẽ không được toại nguyện
“Đại tiệc Nobel đã quá nổi tiếng, cho nên chúng tôi nghĩ đó sẽ là ý tưởng tốt nếu để tất cả mọi người đều có cơ hội thưởng thức các thực đơn”, Maria Stridh – đồng sở hữu và giám đốc điều hành Stadshuskällaren – nói. “Đó cũng là một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn từ nước khác du lịch đến và mong muốn trải nghiệm thứ gì đó đặc biệt mang bản sắc của Thụy Điển. Thường thì mọi người sẽ chọn thực đơn của một năm đặc biệt quan trọng đối với họ, chẳng hạn năm sinh hay năm mà nước của họ có người thắng giải.”
Mặc dù vậy, không có một thực đơn riêng lẻ nào được yêu thích hơn phần còn lại. Ngoài ra, cũng theo Stridh xác nhận, công việc sưu tầm thực đơn của đại tiệc Nobel từ các năm trước thực sự không hề đơn giản. Nhà hàng hiện đang phục vụ thực đơn của năm 2018, với các món Cá hồi chấm hồng phương Bắc nướng qua tưới nước dùng tôm càng, cần tây (celeriac) nướng với sốt kem chanterelle và salad táo trộn. Vào đầu năm tới, thực đơn của đại tiệc 2019 (vừa có hôm 10/12) sẽ bắt đầu được phục vụ. “Thực khách ngày nay thường rất khó quen với một số món trong thực đơn của nhiều năm trước, ví dụ súp rùa; hay trong những năm 1960, thịt gà lại được dùng như món khai vị – điều này còn thông dụng nữa”, Stridh cho biết.
Bất chấp khó khăn trong việc sưu tầm thực đơn và lựa chọn nguyên liệu, đội đầu bếp của Stadshuskällaren vẫn luôn cố gắng hết sức để tái hiện các món ăn một cách trung thực nhất về mặt hương vị lẫn hình thức. Thậm chí nhà hàng còn sử dụng đồ sứ viền vàng và rượu vang với hương vị gần giống như trong đại tiệc. “Vì một số chai rượu có thể sẽ quá đắt đỏ, chúng tôi sẽ tìm cách thay thế bằng loại làm từ cùng giống nho và có hương vị phù hợp với đồ ăn”, Stridh nói.
Các thực đơn càng cũ sẽ lại càng khó để tái hiện, do đó Stridh thường đề nghị thực khách cung cấp thông tin đặt chỗ trước ít nhất một tuần nhằm đảm bảo đầu bếp có thể thu thập tất cả các thành phần nguyên liệu cần thiết. Ngoài ra, nhà hàng cũng có hai gian bếp hoạt động song song, một chỉ tập trung tái hiện các bữa ăn lịch sử, còn một phục vụ những bữa tối thông thường. Theo ước tính của Stridh, mỗi năm có gần 2.000 thực khách đến với nhà hàng để thưởng thức các thực đơn Nobel. Khách đi một mình có thể chọn thực đơn của những năm gần nhất, nhưng các thực đơn cũ hơn thường đòi hỏi ít nhất 10 người mới có thể ăn hết – trong khi nhà hàng có thể phục vụ tối đa 80 khách cùng lúc. Chi phí cho một bữa ăn gồm nhiều món cũng thay đổi tùy theo từng năm, trong đó thực đơn của năm 2018 được xem là có giá hợp lý nhất, khoảng 1.795 krona Thụy Điển (xấp xỉ 200 USD).
Việc lên thực đơn cho đại tiệc hằng năm cũng vô cùng công phu, mất rất nhiều thời gian để chuẩn bị với sự tham gia cố vấn của một đội ngũ những đầu bếp giỏi, cùng làm việc chặt chẽ với nhà hàng của Stridh và các thành viên Quỹ Nobel Foundation – tổ chức quản lý trao giải Nobel kể từ khi ra đời năm 1901. Bếp trưởng Fredrik Eriksson là người đã có 15 năm kinh nghiệm thiết kế thực đơn cho đại tiệc. Ông cho biết, đó là một quy trình gồm nhiều bước, trong đó có vô số thử nghiệm và điều chỉnh hương vị. Bởi ông và các cộng sự sẽ không đơn giản chỉ tạo ra một bữa ăn nhiều món để phục vụ hơn 1.000 khách mời trong đại tiệc, mà còn cần phải tính đến những hạn chế và lưu ý trong chế độ ăn của họ, bên cạnh sự sẵn có của nguyên liệu – chẳng hạn: nhà bếp lên kế hoạch thực đơn từ mùa xuân nhưng đại tiệc lại được tổ chức trong những tháng lạnh lẽo.
“Chúng tôi luôn cố gắng hợp tác chặt chẽ với các nông trại Thụy Điển và ưu tiên sử dụng nguyên liệu địa phương nhằm đảm bảo có một thực đơn đầy đủ và cân bằng về dinh dưỡng” Eriksson khẳng định. “Ngoài ra, chúng tôi còn có cả những người hầu rượu và một nhóm đầu bếp chuyên làm đồ ngọt để khiến bữa ăn trở nên hoàn hảo”, ông hào hứng. Những người như Eriksson đang thực hiện một sứ mệnh vô cùng cao quý khi không chỉ nấu các bữa ăn cho một số danh nhân nổi tiếng mà còn ngày càng phổ biến đối với đại chúng và hấp dẫn thực khách trên khắp thế giới.