Xã hội thái bình, nhân viên trại giam thất nghiệpMới đây, tờ Telegraaf (Hà Lan) cho biết chính phủ Hà Lan sẽ đóng cửa 5 nhà tù do số lượng tội phạm giảm nhanh chóng, nhiều phòng giam bị bỏ trống. Xứ hoa tuy-líp có dân số 17 triệu người nhưng hiện chỉ có 11.600 người bị giam giữ, tức là tỷ lệ vào khoảng 69 người trên 100.000 người.
Không khó để biến nhà tù Het Arresthuis ở thành phố Roermond thành khách sạn hạng sang. Ảnh: Paperblog
Tỷ lệ này là vô cùng thấp nếu so sánh với nhiều nước khác trên thế giới. Đơn cử như ở Mỹ, hiện có tỷ lệ là 716 tù nhân trên 100.000 người.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Lan, ông Ard van der Steur tiết lộ, tỷ lệ phạm tội tại Hà Lan đã giảm mạnh trong thời gian qua. Cụ thể, mỗi năm nước này lại giảm được khoảng 0,9% số tội phạm.
“Hiện tại hơn một phần ba số lượng nhà lao của chúng tôi không được sử dụng. Tỷ lệ này sẽ còn cao hơn nữa trong thời gian tới. Đứng trên góc độ xã hội, số tù nhân giảm là điều rất tốt. Tuy nhiên, đối với những người làm việc trong các nhà tù, đó lại là tin xấu bởi lẽ họ sẽ đối mặt với nguy cơ mất việc”, ông Ard van der Steur cho biết.
Theo tờ Telegraaf, với việc 5 nhà tù bị đóng cửa, 1.900 nhân viên nhà tù sẽ phải chịu cảnh thất nghiệp. Hà Lan đã đóng cửa 8 nhà tù năm 2009, và đóng cửa 19 nhà tù khác trong năm 2014.
Do đóng cửa nhà tù khiến nhiều người thất nghiệp, thêm nữa cũng khó đảm bảo việc số phạm nhân không tăng trong tương lai nên chính phủ Hà Lan cũng sử dụng nhiều biện pháp để duy trì số nhà tù. Đáng nói nhất là việc cho một số nước láng giềng thuê nhà lao.
Hồi tháng 9/2015, Hà Lan đã “nhập khẩu” 240 phạm nhân từ Na Uy - nước đang đối mặt với tình trạng tội phạm gia tăng và không đủ nhà lao để giam giữ. Tù nhân sẽ phải chịu các hình phạt theo cách của Na Uy, bị giám sát bởi giám đốc nhà tù nước này nhưng phần còn lại sẽ do các nhân viên trại giam Hà Lan đảm nhiệm. Điều đáng nói là “cơ sở vật chất” ở các nhà tù Hà Lan khiến những phạm nhân Na Uy rất hài lòng.
Nhà tù ở Arnhem, Hà Lan trông không khác gì một khách sạn hạng sang. Ảnh: Latitudenews
Kenneth Vimme - phạm nhân đang thụ án tù 17 năm về tội giết người và một trong những người tình nguyện sang Hà Lan ngồi tù - nhận xét về trại giam Norgerhaven: “Đây là một nhà tù rất êm ái và dễ chịu”. Được biết, các phạm nhân ở đây sẽ được trồng rau, nuôi gà, nấu ăn và tận hưởng môi trường sống tốt.
“Chúng tôi đang và sẽ có những hợp tác với phía Na Uy về việc cho thuê phòng giam trong thời gian tới. Chúng tôi muốn đảm bảo rằng những nhân viên nhà tù của mình có việc làm” – ông Jaap Oosterveer, người phát ngôn của Bộ Tư pháp Hà Lan – cho biết.
Được biết, từ năm 2010 đến nay, một nước láng giềng khác của Hà Lan là Bỉ cũng đã gửi tổng cộng 550 phạm nhân sang trại giam thuộc thành phố Tilburg của xứ hoa tuy-líp. Trước đó, hồi năm 2010, một nước láng giềng khác của Hà Lan là Bỉ cũng từng gửi 500 phạm nhân sang trại giam thuộc thành phố Tilburg của xứ hoa tuy-líp. Với hợp đồng này, mỗi năm chính phủ Hà Lan có thêm khoảng hơn 37 triệu USD.
Vì sao tỷ lệ tù nhân ở Hà Lan giảm?Theo các chuyên gia, một trong những nguyên nhân chính khiến đất nước Hà Lan có tỷ lệ tội phạm thấp chính là họ làm tốt công tác an sinh xã hội. Ở đất nước này, thật khó có thể trở thành một người nghèo, trong khi đó, chính nghèo đói là một trong những lý do cơ bản khiến tội phạm gia tăng ở nhiều quốc gia khác. Việc dân trí của Hà Lan cao thuộc loại hàng đầu thế giới cũng là một trong những yếu tố khiến số người phạm tội ít hơn các nước khác.
Một tù nhân trong phòng giam ở Hà Lan. Ảnh: Telegraph
Hà Lan cũng giải quyết tốt đó là vấn đề ma túy, vốn khiến nhiều quốc gia khác đau đầu và là nguồn gốc của nhiều loại tội phạm khác. Luật pháp Hà Lan có sự phân chia rõ ràng giữa các chất kích thích thuộc nhóm “thuốc phiện nhẹ” như cần sa, bồ đà... và “thuốc phiện nặng” như cocaine, heroin... Việc sở hữu và sử dụng từ 5gram cần sa và 1gram cocaine, heroin không bị coi là phạm tội, điều này trái ngược với nhiều quốc gia khác trên thế giới khi những hành động đó được coi là vấn đề hình sự. Ngược lại, vượt quá mức này sẽ bị pháp luật trừng trị rất nghiêm khắc.
Phương pháp tiếp cận của Hà Lan đối với những người sử dụng cần sa chú trọng đến việc giảm tác hại với sức khỏe con người và y tế công cộng, chú trọng đến vấn đề điều trị và cai nghiện. Họ cho bày bán công khai cần sa với quan điểm điều đó sẽ giúp kiểm soát tốt hơn nguồn cung ứng các loại chất kích thích này cũng như những người nghiện.
“Một trong những nguyên tắc quan trọng nhất về chính sách đối với chất kích thích của Hà Lan là vấn đề y tế cộng đồng. Chúng tôi cho rằng kiểm soát vấn đề này sẽ hiệu quả hơn khi thông tin được công khai, minh bạch, chất kích thích được kiểm nghiệm và phòng ngừa” - Thị trưởng thành phố Amsterdam, Eberhard van der Laan - cho biết.
Thực tế là Hà Lan là một trong những nước có tỷ lệ tử vong vì chất kích thích thấp nhất thế giới, tỷ lệ người nghiện cũng ở mức thấp.
Cuối cùng, một lý do quan trong nữa khiến Hà Lan có ít tội phạm là pháp luật nước này được xem là không nghiêm khắc như nhiều nước khá trên thế giới. Hà Lan xem vấn đề phục hồi nhân phẩm, tái hòa nhập cộng đồng là ưu tiên. Họ nhấn mạnh đến sự cần thiết phải giảm thiểu khó khăn cho tù nhân và khuyến khích họ liên lạc thường xuyên với gia đình, với các mối quan hệ cộng đồng. Ngược lại, pháp luật Hà Lan cũng trừng trị rất nghiêm khắc đối với những kẻ tái phạm.
Nước này lựa chọn hình thức gắn một thiết bị điện tử có chức năng giám sát vào mắt cá chân phạm nhân rồi đưa họ trở lại cộng đồng thay vì giam giữ trong trại. Với cách xử lý này, những người bị kết án có thể trở lại đi làm, tiếp tục có cơ hội đóng góp cho xã hội và tái hội nhập cộng đồng. Điều này cũng rất có lợi cho nhà nước Hà Lan khi họ tiết kiệm được số tiền khoảng 50.000 mỗi năm cho mỗi tù nhân.
Theo một nghiên cứu được công bố hồi năm 2008, việc đưa hệ thống giám sát vào hoạt động giúp giảm tỷ lệ tái phạm lên đến 50% so với phương pháp truyền thống.