Cây “tử thần” gây bỏng nặng khi trời mưa

Quả của cây manchineel có mùi thơm ngọt,nhưng có thể gây chết người. Ảnh: Science Alert.

Năm 1999, bác sĩ chuẩn đoán hình ảnh Nicola Strickland tới du lịch tại hòn đảo Tobago thuộc biển Caribbe. Đây là một thiên đường nhiệt đới với những bãi biển hoang sơ và vắng vẻ. Sáng đầu tiên, khi đi dạo tìm vỏ sò và san hô trên bãi biển, Strickland và bạn của cô tìm thấy một cây họ táo, quả có mùi thơm ngọt. Họ quyết định cắn thử, trong tích tắc, vị ngọt chuyển sang cay, bỏng trong miệng và những cơn đau thắt xuất hiện trong cổ họng khiến cả hai hầu như không thể nuốt.

Theo Science Alert, cây mà Strickland gặp là , còn gọi là "táo bãi biển" hay "ổi độc", tên khoa học là Hippomane mancinella. Cây có nguồn gốc từ những vùng nhiệt đới phía nam của Bắc Mỹ, Trung Mỹ, Caribbe và vùng phía bắc của Nam Mỹ.

Tên khác trong tiếng Tây Ban Nha của loài cây này là arbol de la muerte (cây tử thần). Theo sách kỷ lục Guinness, manchineel là cây độc nhất thế giới. Tất cả các bộ phận của cây manchineel đều cực độc. Việc chạm vào hay nuốt bất kỳ phần nào của cây có thể gây chết người, Viện Lương thực và Khoa học Nông nghiệp Florida, Mỹ, cho biết.

Manchineel thuộc chi Euphorbia, một chi lớn và đa dạng bao gồm cả cây trạng nguyên dùng để trang trí Giáng sinh. Tất cả các bộ phận của cây gồm vỏ, lá, quả đều tiết ra nhựa đặc màu sữa có thể gây rộp nặng như bị bỏng nếu tiếp xúc với da.

Nhựa cây chứa nhiều loại độc tố nhưng gây ra phản ứng nghiêm trọng nhất là phorbol, một chất este hữu cơ. Phorbol tan nhiều trong nước nên khi trời mưa, những giọt nước mưa chảy xuống từ tán lá, hoà tan với nhựa cây và gây bỏng nặng nếu rơi xuống da.

Do tính cực độc của manchineel, cây được sơn gạch chéo đỏ hoặc vòng tròn đỏ kết hợp với cảnh báo rõ ràng ở nhiều vùng. Tuy nguy hiểm, manchineel giữ vai trò quan trọng trong hệ sinh thái. Thuộc loại cây bụi, manchineel mọc dày đặc tạo ra bức tường chắn gió và chống xói mòn tại các bãi biển ở Trung Mỹ.

Nhiều báo cáo ghi nhận những vụ viêm mắt nghiêm trọng, thậm chí mù tạm thời bởi khói từ gỗ manchineel. Nhưng các thợ mộc ở vùng Caribbe vẫn dùng gỗ manchineel để làm nội thất từ nhiều thế kỷ. Gỗ được khử độc bằng cách cắt cẩn thận và phơi dưới nắng.

Theo BBC, mối đe doạ thực sự đến từ những quả tròn nhỏ của cây. Quả manchineel có thể dẫn đến chết do nôn mửa và tiêu chảy mất nước, khiến cơ thể rơi vào tình trạng không thể phục hồi.

Strickland và bạn của cô may mắn thoát chết do mới nếm một phần nhỏ của quả độc. Năm 2000, Strickland đăng một bức thư trên tạp chí The British Medical Journal, miêu tả chi tiết những triệu chứng cô gặp phải. Strickland và bạn phải chờ 8 tiếng để cơn đau dịu bớt. Chất độc đi vào cơ thể, tiến vào các hạch bạch huyết ở cổ và gây thêm đau đớn. "Đó là một trải nghiệm thực sự đáng sợ", Strickland kể lại.