Mar tech là một khái niệm mới toanh ở Việt Nam nên nhiều người có thể nghĩ đây hẳn là công nghệ đang thay đổi ngành marketing, nhưng câu chuyện hẳn sẽ khiến nhiều người bất ngờ. Nó bắt đầu từ một nơi quan trọng là: Thái Lan, đặc biệt là Bangkok, vốn luôn được xem là trung tâm sáng tạo của châu Á.
MAR Tech: Trải nghiệm của một lối sống hiện đại
MAR Tech là Âm nhạc (Music), Nghệ thuật (Art), Giải trí (Recreation) và Công nghệ (Technology), sử dụng công nghệ nền tảng (deep tech) nhằm cung cấp dịch vụ và cải thiện trải nghiệm người dùng trong lĩnh vực âm nhạc, giải trí và nghệ thuật.
Trin Tawitharanold, giám đốc điều hành cấp cao của MICE Intelligence and Innovation thuộc cơ quan Xúc tiến Hội nghị và Triển lãm Thái Lan (TCEB), cho rằng công nghệ MAR Tech sẽ là một bước đệm, nâng cấp nội dung cho ngành công nghiệp đời sống, đồng thời cũng sẽ tạo thêm nhiều nội dung mới thú vị hơn đáp ứng nhu cầu lối sống hiện đại ngày nay.
Ở các nước trên thế giới, công nghệ đã được ứng dụng rất nhiều vào trong nền kinh tế sáng tạo này. Từ công nghệ mới như máy học (Machine Learning) đang được sử dụng để nhận biết, nắm bắt các hành vi và cảm xúc của người dùng. Những dữ liệu này sẽ được truyền trực tiếp đến nghệ sĩ biểu diễn, từ đó họ có thể hiểu và đáp ứng những nhu cầu của khán giả. Các công nghệ như nhận diện gương mặt và chuyển động cũng áp dụng để tăng tính bảo mật cho người dùng. Công nghệ thực tế tăng cường (AR) cũng được áp dụng, tạo ra hình ảnh ảo ba chiều cho phép người dùng như đang xem nghệ sĩ biểu diễn trực tiếp.
Kiettiyode Panitchpreecha, nhà sáng lập và CEO của Bit Studio, nhà phát triển công nghệ tương tác và đồng thời chủ sở hữu của công viên chủ đề kỹ thuật số (digital theme park) Bit.playground, cho rằng sự đổi mới công nghệ dần cho phép các tổ chức và quản lý bảo tàng tổ chức các buổi triển lãm nghệ thuật bên ngoài phòng trưng bày. Ví dụ như triển lãm nghệ thuật quốc tế Thailand Biennale Krabi vào cuối năm 2018 được tổ chức ngoài trời và hòa nhập với văn hóa địa phương. Các phương tiện truyền thông mới sẽ đưa nghệ thuật tiếp cận gần hơn với công chúng. MAR Tech sẽ bùng nổ trong vòng 3 đến 5 năm tới.
Sarut Vanichphan, giám đốc của Sea, nhà cung cấp trò chơi trực tuyến lớn nhất Singapore, đồng ý rằng MAR Tech đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn về trò chơi trực tuyến ngày nay, thành thể thao điện tử (e-sport), thậm chí với những sự kiện thể thao điện tử toàn cầu. Ví dụ tại Mỹ, các game thủ của trò chơi Liên minh Huyền thoại, tham gia sự kiện chung kết thế giới, hẳn đã vô cùng phấn khích khi một con rồng xuất hiện ngay trên sân khấu. Các nhà phát triển game đã ứng dụng công nghệ AR vào giải đấu giúp tăng trải nghiệm của người tham dự. Ngay cả buổi hòa nhạc của nhóm nhạc Mỹ, Imagine Dragon, cũng sử dụng công nghệ này cho buổi hòa nhạc của họ.
MAR Tech ở Thái Lan
Piyapong Muenprasertdee, đồng sáng lập và giám đốc giáo dục cộng đồng và quan hệ đối tác của Fungjai, một nền tảng âm nhạc nổi tiếng ở Thái Lan, cho rằng MAR Tech sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp âm nhạc, giải trí và nghệ thuật ở Thái Lan. Mặc dù còn trong giai đoạn non trẻ, nhưng đây là một ngành công nghiệp đầy hứa hẹn.
Dưới đây là một số startup MAR Tech nổi bật ở xứ sở chùa vàng:
My Band một nền tảng cho kết nối người tổ chức sự kiện và ban nhạc, cho phép họ đặt hẹn với ban nhạc trình diễn tại sự kiện của mình.
ZipEvent, một nền tảng kỹ thuật số cung cấp đầy đủ các giải pháp cho những nhà tổ chức sự kiện. Ứng dụng này sử dụng dữ liệu lớn (big data) để tối ưu hóa quy trình tổ chức sự kiện từ việc lên lịch trình, quảng cáo, chi tiết từng gian hàng, cho đến hậu sự kiện.
Happenn, cũng là một startup hỗ trợ tổ chức và quản lý sự kiện khác, cung cấp hệ thống tổ chức sự kiện cả online lẫn offline, như trang web sự kiện, biểu mẫu đăng ký tham gia,... Thậm chí startup này còn cho phép doanh nghiệp tạo ứng dụng riêng cho sự kiện, đồng thời theo dõi sự tương tác của người tham dự.
“Mọi người ngày nay chú ý nhiều hơn vào nghệ thuật và âm nhạc. Bởi vì nó có thể chữa lành tâm hồn và giúp tăng cường sức khoẻ tinh thần cho con người. Nếu khoẻ mạnh hơn về sức khoẻ tinh thần, chúng ta sẽ sáng tạo hơn và có thể cho ra những ý tưởng đầy sáng tạo. Thái Lan là người đi đầu trong ngành âm nhạc ở Đông Nam Á. Với hỗ trợ nhiều hơn từ công nghệ MAR Tech, ngành công nghiệp âm nhạc Thái Lan hoàn toàn có thể cạnh tranh với thế giới” - Piyapong chia sẻ.
MAR Tech tại Việt Nam
Ở Việt Nam, khái niệm về MAR Tech có lẽ còn vô cùng xa lạ, nhưng không phải là chưa được ứng dụng vào thực tế. Ở các sự kiện, đôi khi vẫn áp dụng các công nghệ mới nhưng chúng ta vẫn chưa biết gọi tên.
Trong chuỗi chương trình triển lãm của dự án bảo vệ hang Sơn Đoong, “Save Son Doong” được tổ chức vào năm 2017, ban tổ chức đã ứng dụng công nghệ thực tế ảo, Virtual Reality (VR), đưa người tham dự tham quan hang Sơn Đoong. Nhờ công nghệ này, dự án đã đưa vẻ đẹp của kỳ quan Việt đến với mọi người.
Không chỉ xuất hiện trong các dự án, sự kiện được tổ chức ở cấp độ chuyên nghiệp, MAR Tech còn xuất hiện trong cả những dự án sinh viên. Nổi bật là dự án “Đà Nẵng Tui” của các bạn trẻ Đà Nẵng đã giúp người tham dự chiêm ngưỡng các địa danh, công trình kiến trúc của thành phố, thông qua công nghệ Thực tế tăng cường (AR). Người xem triển lãm giờ không cần chờ đến mỗi tối cuối tuần để xem cầu Rồng phun lửa mà có thể xem ngay trên điện thoại, thậm chí còn có thể tương tác với con rồng.